Zilliqa (ZIL) là nền tảng blockchain công khai tiên phong áp dụng công nghệ sharding, tối ưu hiệu suất để xử lý hàng nghìn giao dịch trên giây với ngôn ngữ hợp đồng thông minh riêng biệt Scilla.
Dự án ra đời năm 2017 tại Singapore, hướng tới xây dựng mạng lưới blockchain mở rộng hiệu quả, an toàn, hỗ trợ đa dạng ứng dụng từ dApp, DeFi đến Metaverse và doanh nghiệp mà không làm giảm tính bảo mật hay tốc độ giao dịch.
- Zilliqa triển khai thành công công nghệ sharding nâng cao tốc độ và bảo mật mạng lưới.
- Scilla là ngôn ngữ hợp đồng thông minh có tính an toàn cao, phù hợp DeFi.
- Hệ sinh thái Zilliqa đa dạng với ví ZilPay, cầu nối ZilBridge và nền tảng staking Zillion.
Zilliqa (ZIL) là gì?
Zilliqa là blockchain công khai nổi bật với khả năng xử lý hơn 2.800 giao dịch mỗi giây nhờ công nghệ sharding và ngôn ngữ hợp đồng thông minh Scilla. Ra đời năm 2017 tại Singapore, nền tảng này tập trung phát triển hệ sinh thái dApp, DeFi và ứng dụng doanh nghiệp với quy mô mở rộng cao.
Dự án được thành lập bởi Zilliqa Research Pte. Ltd, mục tiêu xây dựng giải pháp blockchain có khả năng mở rộng tuyến tính mà không ảnh hưởng tới bảo mật và hiệu suất.
Zilliqa (ZIL) hoạt động như thế nào?
Cơ chế Sharding (Phân mảnh)
Zilliqa ứng dụng sharding để chia mạng thành nhiều shard độc lập xử lý song song giao dịch, giúp tăng tốc đáng kể khả năng xử lý toàn mạng. Trong Zilliqa 2.0, các shard được gọi là x-shards, có thể tùy chỉnh tham số như kích thước khối, thời gian khối và các thiết lập bảo mật, đáp ứng nhu cầu đa dạng.
Đồng thuận Practical Byzantine Fault Tolerance (pBFT)
Zilliqa sử dụng thuật toán đồng thuận pBFT để đảm bảo tính toàn vẹn giao dịch với chi phí thấp và tính ổn định cao. Phiên bản 2.0 đã tích hợp Fast-HotStuff giúp tăng tốc quá trình đạt nhất trí và nâng cao khả năng chống các cuộc tấn công Byzantine.
Hợp đồng Thông minh và Scilla
Zilliqa phát triển ngôn ngữ Scilla, tối ưu hóa an toàn và hiệu năng cho hợp đồng thông minh. Scilla giúp giảm thiểu lỗi logic nghiêm trọng, dễ kiểm toán và triển khai hiệu quả trên các shard song song, thích hợp phát triển DeFi, tài sản tổng hợp và bảo hiểm.
Cấu trúc hai lớp (DS Block + TX Block)
Nền tảng áp dụng cấu trúc blockchain hai lớp, trong đó DS Block quản lý danh tính node, còn TX Block lưu trữ thông tin giao dịch. Cơ chế này tối ưu hóa xác thực và quản lý mạng lưới đồng thời đảm bảo hiệu quả xử lý.
Các sản phẩm của dự án
Zilliqa Blockchain
Là blockchain công khai đầu tiên thành công triển khai sharding trên mainnet, Zilliqa chia mạng thành nhiều x-shard đáp ứng khả năng xử lý trên 2.800 TPS. Nền tảng hỗ trợ mạnh mẽ dApp, hợp đồng thông minh, thích hợp cho doanh nghiệp và dự án Web3 đa ngành.
- Xử lý giao dịch >2.800 TPS trên mainnet.
- Kiến trúc hai lớp giúp xác thực nhanh, quản lý node hiệu quả.
- Phù hợp phát triển hệ sinh thái DeFi, GameFi, NFT và AI.
Scilla – Ngôn ngữ lập trình hợp đồng thông minh riêng biệt
Scilla được thiết kế để hạn chế lỗi bảo mật phổ biến và dễ dàng kiểm toán. Nó áp dụng mô hình state-transition rõ ràng, hỗ trợ bộ công cụ phát triển chuyên biệt và phù hợp cho DeFi.
- Ngăn ngừa lỗi reentrancy, rủi ro bảo mật.
- Dễ dàng kiểm toán và phát triển hợp đồng phức tạp.
- Thích hợp cho DeFi, bảo hiểm và tài sản tổng hợp.
ZilBridge – Cầu nối cross-chain
ZilBridge giúp chuyển tài sản an toàn giữa Zilliqa và các chuỗi Ethereum, BNB Chain, Arbitrum với phí thấp và tốc độ nhanh. Hiện đang mở rộng sang Polygon và các mạng EVM khác trong năm 2025.
- Chuyển đổi Token ZIL, ZRC-2 sang ERC-20/BEP-20 và ngược lại.
- Phí giao dịch thấp, giao diện thân thiện người dùng.
- Hợp tác phát triển cùng Switcheo Labs.
ZilPay Wallet – Ví chuyên dụng cho Zilliqa
ZilPay là ví không lưu ký tương thích Scilla và các Token ZRC-2, hỗ trợ staking, giao dịch Token và NFT. Có cả tiện ích mở rộng trình duyệt và ứng dụng di động, giúp tiếp cận dịch vụ DeFi, NFT trên Zilliqa dễ dàng tương tự Metamask trên Ethereum.
- Quản lý ZIL, Token ZRC-2, NFT.
- Hỗ trợ staking, gửi – nhận Token nhanh chóng.
- Kết nối mượt mà với các dApp.
Zillion – Nền tảng staking và quản trị
Zillion cung cấp giao diện staking tiện lợi, cho phép liquid staking giúp sử dụng Token thanh khoản trong DeFi. Hỗ trợ chọn validator stake dễ dàng và sắp ra mắt DAO quản trị phi tập trung giúp community phát triển bền vững.
- Liquid staking ZIL với Token thanh khoản.
- Chọn validator stake qua DApp.
- Sắp tích hợp quản trị DAO phi tập trung.
Đặc điểm nổi bật của Zilliqa
- Công nghệ sharding đầu tiên ứng dụng thực tế trên mạng chính, bảo mật cao.
- Ngôn ngữ Scilla an toàn và dễ kiểm toán, hạn chế lỗi smart contract nghiêm trọng.
- Tính năng cross-chain tích hợp EVM và cầu nối ZilBridge.
- Zilliqa 2.0 mở rộng shard đa tùy biến đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp.
- Phát triển đa dạng ứng dụng Web3, DeFi, AI, NFT và Creator Economy.
- Đồng thuận lai PoW + pBFT đảm bảo bảo mật và tiết kiệm năng lượng.
Tổng quan về Token và Tokenomics
ZIL là native coin của mạng Zilliqa, kết hợp PoW và pBFT, block time ~60 giây, xử lý thực tế trên 2.800 TPS. Tổng cung tối đa 21 tỷ ZIL với gần 19,5 tỷ đang lưu thông.
- 30% phát hành qua Token sale.
- 40% dành cho phần thưởng thợ đào.
- 12% hỗ trợ nghiên cứu, phát triển và marketing.
- 10% bán Strategic Sale.
- 5% dành cho đội ngũ (khóa 2 năm, mở khoá từng quý).
- 3% dành cho cố vấn.
Sử dụng ZIL chủ yếu cho thanh toán phí giao dịch, triển khai hợp đồng thông minh, staking bảo mật mạng, giao dịch, dịch vụ và quản trị trong tương lai.
Roadmap mới nhất
Đã hoàn thành: testnet Zilliqa 2.0, mainnet ZilBridge, tích hợp AI/ML SDK cho dApp, ra mắt staking portal Zillion.
2025 triển khai: tương thích EVM, hỗ trợ zkRollup cho mở rộng Layer 2, testnet cho x-shard tùy biến, tích hợp DID và lớp bảo mật dữ liệu, hợp tác GameFi, AI và tài sản thực.
Đội ngũ phát triển, Nhà đầu tư và Đối tác
Đội ngũ phát triển
Đội ngũ sáng lập và kỹ thuật gồm nhiều chuyên gia học thuật và kỹ thuật với kinh nghiệm sâu sắc trong blockchain, mật mã và DeFi, tiêu biểu:
- Dr. Xinshu Dong – Đồng sáng lập, cựu CEO, tiến sĩ khoa học máy tính.
- Dr. Amrit Kumar – Cựu trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ mật mã học.
- Dr. Prateek Saxena – Cố vấn khoa học, giáo sư tại NUS, đồng sáng lập Kyber Network.
Ban điều hành hiện tại gồm Matt Dyer (CEO), Bradley Laws (Giám đốc phát triển hệ sinh thái), Kevin Meyer (CTO) với hơn 20 năm kinh nghiệm lĩnh vực blockchain và sản phẩm.
Nhà đầu tư
Zilliqa nhận đầu tư từ các quỹ lớn như Neo Global Capital, FBG Capital, One Block Capital, Signum Capital, và Zilliqa Capital, giúp phát triển hệ sinh thái DeFi, cầu nối ZilBridge và hỗ trợ startup GameFi/NFT thông qua chương trình ZILHive.
Đối tác
Hợp tác chiến lược bao gồm:
- Switcheo Labs – Phát triển ZilBridge và AMM cross-chain.
- Google Cloud – Hạ tầng lưu trữ và node doanh nghiệp.
- Chainlink – Oracle dữ liệu cho hợp đồng thông minh.
- XCAD Network – Creator Token cho YouTuber/Influencer tích hợp sâu Zilliqa.
- Avely, IgniteDAO – Hệ sinh thái DeFi native trên Zilliqa.
- Roll1ng Thund3rz – Studio game Web3, ra mắt FPS đầu tiên trên Zilliqa.
- Agora – Marketplace NFT với bản quyền và đấu giá.
Zilliqa đặt mục tiêu trở thành nền tảng blockchain hàng đầu cho các ứng dụng phi tập trung đa ngành, kết hợp hiệu suất cao, bảo mật và khả năng mở rộng vượt trội cho tương lai Web3 và DeFi.
Matt Dyer, CEO Zilliqa, 2024, Allinstation
Tổng kết
Zilliqa sở hữu đội ngũ sáng lập và phát triển đẳng cấp với nền tảng kỹ thuật sâu rộng, đồng thời được hỗ trợ bởi các nhà đầu tư và đối tác chiến lược trong ngành. Dự án đang từng bước phát triển thành hệ sinh thái blockchain toàn diện với khả năng mở rộng, bảo mật và thân thiện với doanh nghiệp cũng như các ứng dụng Web3 đa dạng.
Lưu ý: Thông tin nhằm mục đích cung cấp kiến thức, không phải tư vấn đầu tư.
Những câu hỏi thường gặp
- Zilliqa là blockchain gì?
Zilliqa là blockchain công khai, sử dụng công nghệ sharding để xử lý trên 2.800 giao dịch/giây, tối ưu bảo mật và hiệu suất. - Scilla là gì?
Scilla là ngôn ngữ hợp đồng thông minh do Zilliqa phát triển, tập trung vào bảo mật và dễ kiểm toán. - Token ZIL có tổng cung bao nhiêu?
Tổng cung tối đa ZIL là 21 tỷ, hiện có gần 19,5 tỷ Token đang lưu thông trên thị trường. - ZilBridge là gì?
ZilBridge là cầu nối cross-chain cho phép di chuyển tài sản giữa Zilliqa và các blockchain như Ethereum, BNB Chain, Arbitrum. - Zillion hỗ trợ tính năng gì?
Zillion là nền tảng staking của Zilliqa, hỗ trợ liquid staking, chọn validator và sẽ triển khai quản trị DAO.
