Vitalik Buterin khẳng định đặc tính “quan trọng nhất” của Ethereum

Vitalik Buterin khẳng định “tính không thể bị thao túng” là đặc tính quan trọng nhất của Ethereum, nhưng liệu mạng lưới này vẫn duy trì được phẩm chất đó?

Trong khi nhà sáng lập Ethereum nhấn mạnh tính “incorruptibility” (không thể bị thao túng) là nền tảng cốt lõi, nhiều người trong cộng đồng Bitcoin đặt nghi vấn về việc Ethereum có còn giữ được đặc tính này khi phụ thuộc mạnh vào các giải pháp Layer-2 như ZKSync.

Vitalik Buterin xem “incorruptibility” là thuộc tính quan trọng nhất của Ethereum

Vitalik Buterin, nhà đồng sáng lập Ethereum, nhận định rằng “không thể bị thao túng” (incorruptibility) chính là yếu tố cốt lõi giúp blockchain duy trì tính minh bạch và công bằng. Theo Buterin, đây là nền tảng để cộng đồng tin tưởng và phát triển hệ sinh thái bền vững.

Incorruptibility is Ethereum's most important property. https://t.co/NHArP3mdut

— vitalik.eth (@VitalikButerin) November 1, 2025

Nhận định này được đưa ra trong bối cảnh Buterin tiếp tục quảng bá dự án ZKSync – giải pháp mở rộng Layer-2 đang góp phần tăng tốc độ xử lý giao dịch của Ethereum mà không đánh đổi sự an toàn.

ZKSync Atlas nâng cấp giúp Ethereum đạt tới 30.000 TPS

Tháng 10/2025, bản nâng cấp ZKSync Atlas được triển khai, cho phép xử lý tới 30.000 giao dịch mỗi giây. Công nghệ ZK-rollups giúp giảm phí gas đáng kể và tăng tốc độ giao dịch, mở rộng khả năng ứng dụng của Ethereum trên quy mô lớn.

ZKSync không chỉ giảm tải cho mạng chính (Layer-1) mà còn củng cố định hướng dài hạn của Ethereum: trở thành nền tảng hiệu quả và thân thiện hơn cho các ứng dụng Web3, DeFi và NFT.

“ZKSync đang thực hiện rất nhiều công việc giá trị nhưng chưa được đánh giá đúng mức trong hệ sinh thái Ethereum.”
– Vitalik Buterin, chia sẻ trong một bài đăng tháng 9/2025

Các Bitcoiners đặt nghi vấn về “tính không thể bị thao túng” của Ethereum

Dù Buterin khẳng định tính “incorruptibility” vẫn là cốt lõi, nhiều người trong cộng đồng Bitcoin cho rằng Ethereum đã đánh mất đặc tính này từ sau vụ DAO năm 2016. Khi đó, chuỗi chính của Ethereum đã tiến hành hard fork để khắc phục hậu quả vụ hack, trong khi Ethereum Classic (ETC) giữ nguyên chuỗi gốc.

“Con tàu mang tên ‘Ethereum nguyên bản’ đã rời bến từ năm 2016. Tính không thể bị thao túng chỉ còn ở Ethereum Classic.”
– Samson Mow, CEO JAN3, phát biểu trên X, tháng 10/2025

Theo lập luận của Samson Mow, hành động đảo ngược blockchain trong vụ DAO đã chứng minh rằng Ethereum có thể bị can thiệp, đi ngược lại nguyên tắc “code is law” – mã nguồn là luật bất biến – của blockchain.

Những tranh cãi xoay quanh việc Ethereum “premine” và không giới hạn nguồn cung

Một số người ủng hộ Bitcoin chỉ trích Ethereum vì đã tiến hành “premine” (phân phối sớm token cho đội ngũ sáng lập và nhà đầu tư ban đầu) và không có giới hạn nguồn cung rõ ràng như Bitcoin. Điều này, theo họ, khiến Ethereum khó duy trì tính minh bạch tài chính và chống lạm phát lâu dài.

Khác với Bitcoin, nguồn cung Ethereum có thể thay đổi theo chính sách phí và phần thưởng staking, khiến một số nhà đầu tư coi đây là điểm yếu trong việc duy trì “tính không thể bị thao túng”.

Layer-2 tạo ra điểm yếu mới cho chiến lược “phi tập trung” của Ethereum

Một số nhà quan sát cho rằng Ethereum L1 (lớp nền tảng) thực sự gần như không thể bị thao túng, nhưng sự phụ thuộc ngày càng lớn vào các Layer-2 như ZKSync, Arbitrum hay Optimism khiến toàn bộ hệ sinh thái trở nên dễ tổn thương hơn.

“Ethereum L1 gần như không thể bị thao túng. Nhưng L2 vẫn chưa đạt đến mức đó. Và khi chiến lược dài hạn của Ethereum phụ thuộc vào L2, chúng ta chưa thể gọi Ethereum là hoàn toàn incorruptible.”
– Bình luận của một chuyên gia blockchain, tháng 10/2025

Điều này đặt ra thách thức cho tầm nhìn của Buterin về một hệ sinh thái “phi tập trung hoàn toàn”, khi sự bảo mật của các Layer-2 vẫn còn phụ thuộc vào đội ngũ phát triển trung tâm và cơ chế đồng thuận riêng biệt.

Ethereum vẫn là nền tảng tiên phong nhưng đối mặt thách thức minh bạch

Dù còn nhiều tranh cãi, Ethereum vẫn giữ vị thế là blockchain có cộng đồng phát triển mạnh nhất, dẫn đầu trong lĩnh vực DeFi, NFT và ứng dụng Web3. Tuy nhiên, để duy trì “tính không thể bị thao túng” mà Buterin đề cao, mạng lưới cần đảm bảo tính toàn vẹn không chỉ ở Layer-1 mà cả các Layer-2 trong tương lai.

Sự cân bằng giữa khả năng mở rộng và bảo mật sẽ tiếp tục là thách thức trọng tâm trong hành trình phát triển của Ethereum hướng đến sự “incorruptibility” toàn diện.

Những câu hỏi thường gặp

“Tính không thể bị thao túng” (incorruptibility) trong blockchain nghĩa là gì?

Đó là khả năng hệ thống không bị thay đổi hoặc kiểm soát bởi bất kỳ cá nhân, tổ chức nào, bảo đảm tính minh bạch và công bằng tuyệt đối.

Vì sao vụ DAO năm 2016 ảnh hưởng đến danh tiếng của Ethereum?

Vụ DAO khiến Ethereum phải hard fork để hoàn trả tài sản bị đánh cắp, khiến một phần cộng đồng cho rằng nguyên tắc “mã là luật” đã bị phá vỡ.

ZKSync Atlas có vai trò gì trong hệ sinh thái Ethereum?

ZKSync Atlas giúp Ethereum xử lý tới 30.000 TPS, giảm phí gas và tăng tốc độ giao dịch nhờ công nghệ ZK-rollups.

Ethereum Classic (ETC) khác gì so với Ethereum hiện tại?

Ethereum Classic giữ nguyên chuỗi gốc không fork từ năm 2016, còn Ethereum hiện tại đã thực hiện thay đổi để khắc phục hậu quả vụ hack DAO.

Liệu Ethereum có thể đạt được “incorruptibility” toàn diện?

Có thể, nhưng điều đó phụ thuộc vào việc các Layer-2 đạt được mức độ bảo mật và phi tập trung tương đương với Layer-1.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin, không phải khuyến nghị đầu tư. Vui lòng tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với mọi kết quả phát sinh từ quyết định đầu tư của bạn.