Tân tổng thống Bolivia ủng hộ blockchain chống tham nhũng chính phủ

Rodrigo Paz, Tổng thống đắc cử Bolivia, đặt blockchain và hợp đồng thông minh vào trung tâm chương trình chống tham nhũng, đồng thời cho phép khai báo tài sản tiền điện tử để bổ sung quỹ ổn định ngoại hối.

Chính sách tiền điện tử của Bolivia đã xoay trục: ngân hàng trung ương gỡ bỏ hạn chế vào 6/2024, doanh nghiệp thử nghiệm USDT và ký biên bản với El Salvador. Dù thực dụng với crypto, Paz không theo đường lối “BTC tối đa”.

Rodrigo Paz là ai và kết quả bầu cử ra sao?

Paz đánh bại Jorge Quiroga với 54,5% so với 45,5% và dự kiến nhậm chức ngày 8/11, theo Associated Press. Ông thắng cử với thông điệp trung dung, ủng hộ thị trường trong bối cảnh thiếu nhiên liệu và căng thẳng nguồn USD.

AP ghi nhận ông thừa hưởng nền kinh tế đối mặt thiếu hụt USD và xăng dầu, làm nổi bật nhu cầu cải cách quản trị và tài khóa. Chiến lược của Paz ưu tiên công cụ số để giảm thất thoát và tăng minh bạch ngân sách, thay vì can thiệp cực đoan vào tiền điện tử.

Nguồn: AP

Vì sao blockchain được đưa vào chương trình cải cách?

Chương trình chính sách 2025 của Partido Demócrata Cristiano cam kết ứng dụng blockchain và hợp đồng thông minh trong mua sắm công, nhằm loại bỏ sự tùy tiện trong chi tiêu nhà nước.

Cách tiếp cận này tập trung vào quy trình có rủi ro cao như đấu thầu. Hợp đồng thông minh có thể tự động hóa điều khoản, mốc nghiệm thu, thanh toán theo hiệu suất, giảm không gian cho thao túng hồ sơ. Truy xuất bất biến giúp truy vết trách nhiệm và kiểm toán hiệu quả hơn.

Nguồn: Chương trình chính sách 2025 (PDC)

Hợp đồng thông minh sẽ được áp dụng vào khâu nào của mua sắm công?

Trọng tâm là đấu thầu và quản trị hợp đồng: công bố, chấm thầu, thực hiện và thanh toán theo tiến độ, nhằm giảm can thiệp thủ công.

Ở khâu chấm thầu, tiêu chí định lượng có thể mã hóa thành “điều kiện kích hoạt”, tự động khóa giá hoặc từ chối sửa đổi bất thường. Ở khâu thực hiện, chứng từ nghiệm thu số kết nối thanh toán theo mốc, giúp doanh nghiệp nhỏ nhận tiền đúng hạn, giảm động lực cho “chi phí ngoài luồng”.

Nguồn: Chương trình chính sách 2025 (PDC)

Quỹ ổn định ngoại hối sẽ xử lý tài sản tiền điện tử thế nào?

Chương trình cho phép công dân khai báo tài sản, bao gồm tiền điện tử, để đóng góp vào một quỹ ổn định ngoại hối mới, hình thành qua chiến dịch hợp thức hóa tài sản.

Theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ, quỹ ổn định (như Exchange Stabilization Fund) thường dùng để ổn định tiền tệ và đáp ứng nhập khẩu thiết yếu khi khan hiếm USD. Việc liệt kê tiền điện tử mở rộng cơ sở tài sản có thể đánh thuế hoặc quy đổi nhanh sang ngoại tệ mạnh mà không cần nắm giữ Token biến động lâu dài.

Nguồn giải thích khái niệm quỹ ổn định: Bộ Tài chính Hoa Kỳ

Bolivia có định chấp nhận Bitcoin ở cấp quốc gia?

Chưa có bằng chứng về việc Bolivia sẽ chấp nhận BTC làm tiền tệ hợp pháp, nắm giữ dự trữ BTC hoặc hợp pháp hóa bán lẻ trên toàn quốc.

Nền tảng của Paz coi blockchain là công cụ chống tham nhũng và coi khai báo tài sản tiền điện tử như biện pháp một lần để vốn hóa quỹ ổn định. Đây là lập trường thực dụng, tập trung vào hạ tầng quản trị, không phải “BTC tối đa” hay tích trữ rủi ro trên bảng cân đối nhà nước.

Nguồn: Chương trình chính sách 2025 (PDC)

Chính sách tiền điện tử của Bolivia đã đổi chiều như thế nào từ 2024?

Banco Central de Bolivia gỡ bỏ lệnh cấm vận hành giao dịch crypto vào 6/2024, cho phép kênh điện tử được quản lý, báo hiệu hiện đại hóa thanh toán. Ngân hàng cho biết vài tháng sau, khối lượng giao dịch trung bình tháng đã tăng gấp đôi so với bình quân 18 tháng trước.

Đây là chuyển dịch mang tính hệ thống: từ hạn chế sang “cởi mở có quản lý”. Khung này tạo điều kiện cho ngân hàng, doanh nghiệp thử nghiệm stablecoin trong những trường hợp khan hiếm USD, đồng thời giữ biện pháp giám sát để hạn chế rủi ro thị trường và tuân thủ.

Nguồn: Dữ liệu và thông tin do Banco Central de Bolivia công bố.

Thanh toán thực tế: ngân hàng, năng lượng, thương hiệu lớn thử nghiệm

Tháng 10/2024, Banco Bisa triển khai lưu ký USDt (USDT) cho tổ chức, đi đầu trong hệ thống ngân hàng Bolivia. Tháng 3, YPFB được báo cáo nghiên cứu dùng crypto để nhập khẩu năng lượng khi khan hiếm USD.

Đến tháng 9, nhà phân phối địa phương của các hãng ô tô lớn như Toyota, Yamaha, BYD chấp nhận USDT, phản ánh mức độ thử nghiệm thanh toán ở phía thương gia. Các dấu mốc này cho thấy sự dịch chuyển từ chính sách sang sử dụng thực tế trong nền kinh tế.

Nguồn: Thông tin thị trường và công bố của các bên liên quan được tổng hợp.

Hợp tác quốc tế và số liệu giao dịch đến 30/6

Ngày 31/7, ngân hàng trung ương ký biên bản với El Salvador, gọi crypto là “giải pháp thay thế khả thi và đáng tin cậy” cho tiền pháp định, cam kết hợp tác chính sách và công cụ phân tích.

Ngân hàng cho biết khối lượng giao dịch tiền điện tử đạt 46,8 triệu USD mỗi tháng và 294 triệu USD lũy kế đến 30/6. Con số này củng cố luận điểm hiện đại hóa thanh toán, nhưng vẫn đòi hỏi quản trị rủi ro tỷ giá, thanh khoản và bảo vệ người dùng.

Nguồn: Banco Central de Bolivia.

Những lợi ích và rủi ro nào cần lưu ý khi số hóa mua sắm công?

Lợi ích chính gồm minh bạch hóa và giảm tùy tiện trong quy trình, nhờ bất biến dữ liệu và hợp đồng tự động. Điều này phù hợp ưu tiên chống tham nhũng của Paz.

Tuy vậy, blockchain không tự động xóa bỏ rủi ro: thiết kế hợp đồng, quản trị khóa, định danh, và liên thông hệ thống kế toán công cần tiêu chuẩn chặt chẽ. Khung kiểm toán, bảo mật và quyền riêng tư phải đi kèm để tránh chuyển rủi ro từ giấy tờ sang hạ tầng số.

Dòng thời gian và tác động chính (tóm tắt)

Dưới đây là các mốc nổi bật và tác động được ghi nhận.

Những câu hỏi thường gặp

Rodrigo Paz khi nào nhậm chức?

Ngày 8/11. Thông tin do AP xác nhận khi công bố kết quả vòng hai: Paz thắng 54,5% so với 45,5% của Jorge Quiroga.

Blockchain sẽ được áp dụng ở lĩnh vực nào trước?

Mua sắm công và quản trị hợp đồng nhà nước, với hợp đồng thông minh để giảm tùy tiện. Nội dung được nêu trong chương trình chính sách 2025 của PDC.

Bolivia có kế hoạch chấp nhận BTC làm tiền tệ hợp pháp không?

Chưa có bằng chứng. Nền tảng của Paz tập trung blockchain như công cụ chống tham nhũng và khai báo tài sản tiền điện tử cho quỹ ổn định.

Những ai ở Bolivia đã dùng hoặc chấp nhận USDT?

Banco Bisa cung cấp lưu ký USDt (USDT) cho tổ chức; nhà phân phối Toyota, Yamaha, BYD chấp nhận USDT. Đây là dấu hiệu thử nghiệm trong khu vực tư nhân.

Quỹ ổn định ngoại hối là gì và vì sao liên quan đến tiền điện tử?

Đó là quỹ dự trữ để ổn định tỷ giá, bảo đảm nhập khẩu khi khan hiếm USD. Việc cho phép khai báo tài sản tiền điện tử mở rộng nguồn có thể quy đổi nhanh. Tham khảo Bộ Tài chính Hoa Kỳ.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin, không phải khuyến nghị đầu tư. Vui lòng tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với mọi kết quả phát sinh từ quyết định đầu tư của bạn.