Mục lục

Polygon Labs thông báo về việc Polygon zkEVM sẽ được ra mắt trên Mainnet Beta vào ngày 27/3/2023. Polygon zkEVM Mainnet Beta là một mạng lưới công khai và cho phép bất kỳ ai sử dụng và xây dựng trên đó. Polygon zkEVM cũng đã được hoàn toàn mã nguồn mở. Đây là một sự kiện đáng kể cho cả Polygon, Ethereum và toàn bộ Web3.

Polygon zkEVM là gì?

Polygon zkEVM là một giải pháp tăng tính khả dụng của Ethereum Layer 2, sử dụng các chứng minh zero-knowledge để cung cấp tính hợp lệ và tính nhanh cho việc tính toán giao dịch ngoại chuỗi, còn được gọi là ZK-Rollup.

ZK-Rollup thực hiện các hợp đồng thông minh một cách minh bạch, bằng cách xuất bản các chứng minh tính hợp lệ zero-knowledge, trong khi vẫn duy trì khả năng tương thích với các opcode của Ethereum Virtual Machine.

Vitalik Buterin, người sáng lập Ethereum, đã thực hiện giao dịch đầu tiên trên mạng lưới Polygon zkEVM Mainnet Beta.

Các testnet công khai của Polygon zkEVM đã xác lập nó là giải pháp scaling ZK tương đương EVM hàng đầu. Các testnet cũng cho phép Polygon zkEVM được kiểm tra và trở nên nhanh hơn, rẻ hơn và an toàn hơn trên đường đi.

Giấc mơ từng xa vời về một EVM tương đương với zkEVM đã đến và sẵn sàng cho bất kỳ ai sử dụng: Polygon zkEVM là máy xây dựng bất cứ điều gì sẽ đưa Ethereum đến những nơi mà trước đây không ai có thể tưởng tượng được.

Cơ chế hoạt động của Polygon zkEVM

Để hiểu cơ chế của Polygon zkEVM, người dùng cần hiểu khái niệm Rollups.

Rollups là một công cụ được thiết kế để tăng tính khả dụng cho Ethereum. Rollups tổng hợp một lượng lớn các giao dịch vào một khối, sau đó gửi chúng đồng thời đến Ethereum.

Nói cách khác, mỗi khối Rollup được gửi đến Ethereum là một bản tóm tắt của nhiều giao dịch.

Xem thêm: Gavel là gì? Tổng quan về dự án Gavel

Tương tự, ZK Rollup là một loại Rollup sử dụng các chứng minh Zero Knowledge để chứng minh rằng các giao dịch được đóng gói trong khối và gửi đến Ethereum là chính xác và hợp lệ.

Sau đó, hợp đồng thông minh trên Ethereum layer 1 chỉ cần xác minh bằng chứng, mà không cần phải làm lại tất cả các giao dịch. Điều này giúp tiết kiệm rất nhiều phí gas, vì việc xác minh các chứng minh rẻ hơn nhiều so với làm lại các tính toán.

Polygon zkEVM là một ngôn ngữ lập trình được sử dụng cho các giải pháp ZK Rollup và hoàn toàn tương thích với EVM. Được chia thành 4 loại khác nhau dựa trên mức độ tương thích với EVM, loại 1 đến 4 sẽ giảm dần độ tương thích.

Polygon zkEVM được phân loại vào loại 2, có độ tương thích hoàn toàn với EVM (EVM Equivalence) và có cấu trúc tương tự như EVM, nhưng có một số sửa đổi nhỏ để tạo điều kiện cho việc phát triển. Tuy nhiên, một số ứng dụng có thể không tương thích với loại này.

Lưu ý rằng Polygon zkEVM là một giải pháp mở rộng của Ethereum, không liên quan đến Polygon PoS – một sản phẩm khác của Polygon Labs là sidechain của Ethereum.

Trước khi Mainnet Beta ra mắt, Polygon zkEVM đã đạt được những thành tựu đáng kể như sau:

Số lượng địa chỉ ví trên mạng lưới đã vượt qua con số 84,000.
Có hơn 5,000 hợp đồng thông minh được triển khai trên mạng lưới.
Tổng số ZK Proofs được tạo ra đã vượt qua con số 75,000.
Polygon zkEVM đã vượt qua 2 vòng kiểm tra bởi hai công ty kiểm toán.

Cấu trúc của Polygon zkEVM

Trong quá trình xử lý các giao dịch trên Polygon zkEVM, các thành phần chính gồm Consensus Contract, Sequencers và Aggregators sẽ tham gia tích cực.

Consensus Contract là một smart contract được triển khai trên L1 Ethereum, có nhiệm vụ đảm bảo tính toàn vẹn của hệ thống.
Sequencers là những nút mạng đóng vai trò chuyển tiếp các giao dịch từ L1 Ethereum sang zkEVM và ngược lại.
Aggregators là những nút mạng giúp tổng hợp các bằng chứng chứng minh tính chính xác của các giao dịch được tạo bởi người dùng.

Ngoài ra, còn có các thành phần khác như RPC, zkProver, zkEVM Bridge và Synchronizer nhằm hỗ trợ cho quá trình xử lý các giao dịch trên hệ thống.

Xem thêm: Polygon công bố hard fork phức tạp nhất, dự kiến ra mắt ngày 10/7/2025

Đặc điểm nổi bật của Polygon zkEVM

Công nghệ zkEVM Type 2

Sử dụng zkEVM trên Polygon sẽ mang lại lợi ích lớn cho các nhà phát triển ứng dụng blockchain. Với công nghệ này, các lập trình viên có thể phát triển sản phẩm một cách dễ dàng và hiệu quả hơn. Sự kết hợp giữa các ứng dụng trên Polygon zkEVM cũng sẽ được cải thiện nhờ vào tính tương thích cao với EVM.

Điều này cho phép các ứng dụng trên Ethereum có thể dễ dàng chuyển sang môi trường zk-Rollup trên Polygon mà không cần phải thay đổi quá nhiều mã nguồn hoặc phải xây dựng lại sản phẩm từ đầu.

Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, Polygon zkEVM vẫn chỉ đạt mức Type 3, việc đạt được mức Type 2 sẽ là một thử thách đối với đội ngũ phát triển.

Được phát triển bởi Polygon Labs

Polygon Labs là một công ty đã có nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tiền điện tử và đã phát triển nhiều sản phẩm nổi tiếng như Polygon PoS, Polygon Miden, Polygon Supernets và hiện tại là Polygon zkEVM. Đây là một sản phẩm được tập trung phát triển từ Polygon Hermez, sau khi công ty mua lại Hermez Network với giá trị 250 triệu USD vào tháng 8/2021 và đổi tên thành Polygon zkEVM.

Polygon Labs cũng đã mua lại Mir với giá trị 400 triệu USD vào tháng 12/2021. Công ty này đã tích hợp nhiều dự án lớn trong hệ sinh thái DeFi như Aave, Balancer, Curve, Uniswap và đã từng đạt tổng giá trị tài sản khoá trong hệ sinh thái DeFi (TVL) lên đến 9 tỷ USD. Hiện tại, Polygon PoS đứng thứ 5 về TVL trên thị trường.

Roadmap và cập nhật

Polygon zkEVM là một trong những dự án đang được phát triển trên blockchain Polygon. Đây là một layer-2 giúp giải quyết các vấn đề liên quan đến tốc độ giao dịch và phí gas trên Ethereum.

Trong tháng 8 năm 2021, Polygon đã mua lại Hermez – một nền tảng lớp 2 với giá 250 triệu USD và đổi tên thành Polygon Hermez.
Vào tháng 10 năm 2022, Polygon đã công bố Plonky2 – một công nghệ được cho là giải pháp cho các vấn đề của SNARKs và STARKs.
Vào tháng 12 năm 2022, Polygon đã bắt đầu quá trình kiểm định sản phẩm zkEVM và ra mắt phiên bản thử nghiệm cuối cùng trước khi nâng cấp Polygon zkEVM.
Vào tháng 2 năm 2023, Polygon đã khởi động block đầu tiên của phiên bản thử nghiệm và thông báo lịch ra mắt phiên bản Beta chính thức.
Vào tháng 3 năm 2023, phiên bản thử nghiệm đã được kiểm định và chính thức đi vào hoạt động với phiên bản Beta chính thức.

Xem thêm: Humanity Protocol là gì? Tổng quan về dự án Humanity Protocol

Đội ngũ dự án Polygon zkEVM

Polygon zkEVM là một sản phẩm thuộc hệ sinh thái của Polygon Labs, một đội ngũ chuyên về blockchain. Đội ngũ này bao gồm các nhân sự có kinh nghiệm trong lĩnh vực phát triển blockchain như Jaynti Kanani, Sandeep Nailwal, Anurag Arjun và Mihailo Bjelic.

Các thành viên trong đội ngũ này đã đóng góp nhiều cho sự phát triển của các dự án blockchain như Web3, Plasma, WalletConnect và Ethereum. Họ cùng nhau xây dựng các sản phẩm khác trong hệ sinh thái Polygon như Polygon ID, Polygon Hermez, Polygon Zero và Polygon Miden.

Nhà đầu tư và đối tác Polygon zkEVM

Nhà đầu tư

Từ năm 2018, Polygon Labs đã tiếp cận được vốn và nhận được đầu tư từ Coinbase Ventures, một trong những quỹ đầu tư crypto lớn nhất thị trường. Ngoài Coinbase Ventures, Polygon còn nhận được đầu tư từ Binance Labs, Block Capital, Validation Capital, ZBS Capital, MiH Ventures…

Vào tháng 2 năm 2022, Polygon đã thu hút được 450 triệu USD trong vòng gọi vốn gần nhất, với sự dẫn đầu của quỹ Sequoia Capital India. Điều đặc biệt là SoftBank Vision Fund II cũng tham gia đầu tư, đây là một nhóm gồm 40 công ty mạo hiểm có tiếng trên thị trường crypto như Tiger Global, Elevation Capital, Accel Partners và Steadview Capital.

Đối tác

Sau hơn 4 năm hoạt động, Polygon đã đạt được rất nhiều thành tựu đáng kể trong lĩnh vực blockchain. Đặc biệt, họ đã trở thành đối tác của hơn 100 dự án lớn nhỏ như Elrond, Chainlink, The Graph,… và trở thành nhà cung cấp dịch vụ blockchain và NFTs cho các công ty nổi tiếng như Meta, Disney, E&Y, Mastercard…