Các bên ủng hộ muốn thúc đẩy thanh toán bằng tiền điện tử và giữ đổi mới trong nước, trong khi phe phản đối cảnh báo rủi ro né thuế, rửa tiền và lợi thế thuế không công bằng so với các lớp tài sản khác.
- Thượng viện Hoa Kỳ tranh luận miễn trừ thuế de minimis cho giao dịch tiền điện tử dưới 300 USD và cách đánh thuế thu nhập từ staking.
- Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren phản đối, cho rằng nhà đầu tư tiền điện tử đang thiếu nộp ít nhất 50 tỷ USD/năm và miễn trừ sẽ tạo ưu đãi thuế 5,8 tỷ USD.
- Giải pháp thu hẹp khoảng trống thuế 700 tỷ USD gồm siết báo cáo, hạn chế miễn trừ, làm rõ cách phân loại staking theo khung thuế lũy tiến.
Phiên điều trần của Ủy ban Tài chính Thượng viện đã bàn những gì?
Các nhà lập pháp thảo luận miễn trừ thuế de minimis cho giao dịch dưới 300 USD, siết báo cáo giao dịch và phân loại thu nhập từ dịch vụ staking như thu nhập chịu thuế theo bậc. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
Trọng tâm là khuyến khích sử dụng tiền điện tử trong thanh toán mà không tạo lỗ hổng tuân thủ. Đồng thời, câu hỏi về đối xử thuế công bằng giữa Token, hàng hóa và cổ phiếu được nhấn mạnh để tránh chênh lệch quy định gây méo mó thị trường.
Ủy ban cũng cân nhắc cách thu hẹp khoảng trống thuế khoảng 700 tỷ USD mỗi năm bằng tăng cường báo cáo, hạn chế miễn trừ và chuẩn hóa các hoạt động như staking trong hệ thống thuế hiện hành.
Vì sao đề xuất miễn trừ de minimis 300 USD được nêu?
Lawrence Zlatkin, Phó chủ tịch phụ trách thuế của Coinbase, kêu gọi miễn trừ de minimis cho giao dịch dưới 300 USD để thúc đẩy thanh toán và giữ đổi mới trong nước. Ông nhấn mạnh cần ngang bằng quy tắc thuế với tài chính truyền thống. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
“Nguyên tắc chỉ đạo là sự ngang bằng đơn giản với tài chính truyền thống. Cùng một quy tắc thuế nên áp dụng cho cùng một hoạt động kinh tế, dù là hàng hóa, cổ phiếu hay Token trên blockchain. Hiện nay, sự ngang bằng đó chưa tồn tại. Thiếu các quy tắc phù hợp đang gây hệ quả thực tế.”
– Lawrence Zlatkin, Phó chủ tịch phụ trách thuế, Coinbase, phiên điều trần Ủy ban Tài chính Thượng viện (thứ 4), nguồn: Senate.gov
Miễn trừ nhỏ theo giao dịch giúp giảm ma sát thuế với các khoản thanh toán vi mô, vốn khó hạch toán lãi/lỗ và chi phí cơ sở. Quan điểm này lập luận rằng quy định rõ ràng sẽ chuyển đổi hành vi người dùng, từ đầu cơ sang sử dụng như phương tiện thanh toán.
Tuy nhiên, ngưỡng miễn trừ cần đủ thấp để hạn chế lạm dụng, song đủ cao để hữu ích cho thanh toán hàng ngày. Việc thiết kế cơ chế xác định chi phí cơ sở và báo cáo vẫn là thách thức kỹ thuật đối với ví, sàn và người nộp thuế.
Những rủi ro tiềm ẩn nếu nới lỏng miễn trừ thuế là gì?
Phe phản đối lo ngại miễn trừ tạo kẽ hở né thuế, gây bất bình đẳng giữa các lớp tài sản và có thể che chắn hoạt động rửa tiền hoặc trốn tránh giám sát của FinCEN. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
Thượng nghị sĩ cho rằng dành “đặc quyền” thuế cho tiền điện tử sẽ khiến vốn rời bỏ các tài sản khác để tận dụng ưu đãi, làm suy yếu cơ sở thuế. Liên hệ với thực thi cấm vận và chống rửa tiền cũng được nêu.
Các lo ngại này đặt ra yêu cầu thiết kế chính sách đi kèm: hạn mức giao dịch, kiểm soát danh tính, và quy tắc báo cáo phù hợp để không tạo “vùng mù” giám sát.
Thu nhập từ staking nên được đánh thuế như thế nào?
Các nhà lập pháp tranh luận việc xếp thu nhập staking là thu nhập chịu thuế theo bậc hay hình thức khác. Hiện tại, IRS đã khẳng định phần thưởng staking là thu nhập chịu thuế khi người nộp thuế có quyền chi phối. Nguồn: IRS, 2023.
IRS Rev. Rul. 2023-14 kết luận phần thưởng từ staking mạng proof-of-stake được ghi nhận là thu nhập gộp khi người nộp thuế có quyền sở hữu, kiểm soát đối với Token nhận được (nguồn: IRS, 2023).
Vấn đề còn lại là liệu khoản này nên bị đánh thuế như “thu nhập kiếm được” trong khung lũy tiến hay xử lý như thu nhập đầu tư khác. Cách phân loại sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thuế suất, khấu trừ và nghĩa vụ tạm nộp.
Khoảng trống thuế 700 tỷ USD: có giải pháp nào khả thi?
Ủy ban xem xét siết báo cáo giao dịch, thu hẹp miễn trừ và làm rõ cách đánh thuế staking để thu hẹp khoảng trống thuế khoảng 700 tỷ USD mỗi năm. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
IRS từng công bố ước tính khoảng trống thuế lớn và đang tăng, kêu gọi mở rộng báo cáo thông tin và ứng dụng phân tích dữ liệu để nâng cao tuân thủ (tham khảo: IRS, 2023–2024).
Quốc tế, OECD giới thiệu khung báo cáo tài sản tiền điện tử (CARF) năm 2022, thúc đẩy chuẩn hóa chia sẻ thông tin xuyên biên giới để bịt kẽ hở (nguồn: OECD, 2022).
Lập luận của Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren là gì?
Elizabeth Warren cho rằng miễn trừ thuế riêng cho tiền điện tử sẽ khuyến khích né thuế và hỗ trợ rửa tiền, đồng thời dự báo ưu đãi thuế 5,8 tỷ USD cho nhà đầu tư nếu đề xuất được thông qua. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
“Holder tiền điện tử không trả ít nhất 50 tỷ USD mỗi năm tiền thuế mà họ nợ.”
– Thượng nghị sĩ Elizabeth Warren, Massachusetts, phiên điều trần Ủy ban Tài chính Thượng viện (thứ 4), nguồn: Senate.gov
Bà liên hệ miễn trừ với rủi ro né cấm vận và giám sát của Mạng lưới Thực thi Tội phạm Tài chính (FinCEN). Bà kết luận không nên cấp miễn trừ đặc biệt cho tài sản số; mọi khoản thu từ giao dịch tiền điện tử cần chịu luật hiện hành như chứng khoán và hàng hóa.
Warren viện dẫn ước tính của Ủy ban Hỗn hợp về Thuế (JCT) rằng đề xuất miễn trừ nhỏ này có thể mang lại một ưu đãi thuế trị giá 5,8 tỷ USD cho nhà đầu tư tiền điện tử, qua đó làm suy giảm nguồn thu thuế trong tương lai.
Ngành công nghiệp phản hồi ra sao trước lo ngại rửa tiền?
Ngành ủng hộ miễn trừ có điều kiện, cho rằng rủi ro có thể giảm qua chuẩn báo cáo và phân tích on-chain, trong khi lợi ích thúc đẩy thanh toán là đáng kể. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ; Chainalysis.
Các báo cáo tội phạm blockchain ghi nhận dòng tiền rửa qua tiền điện tử tồn tại nhưng có thể truy vết nhờ dữ liệu công khai; dịch vụ phân tích đã hỗ trợ cơ quan thực thi phát hiện vi phạm (nguồn: Chainalysis, 2024).
Thiết kế miễn trừ cần gắn với công cụ tuân thủ: xác minh danh tính, giới hạn giao dịch theo thời gian, và nghĩa vụ báo cáo cho nhà cung cấp dịch vụ để tránh tạo “khu vực miễn giám sát”.
Tác động thực tế đến người dùng và doanh nghiệp
Miễn trừ de minimis giúp giảm ma sát cho thanh toán nhỏ, nhưng đòi hỏi hạ tầng theo dõi chi phí cơ sở và biên lợi nhuận theo từng giao dịch. Các ví, sàn và nhà cung cấp thanh toán cần chuẩn hóa báo cáo.
Bộ Tài chính và IRS đã đề xuất quy định về báo cáo của nhà môi giới tài sản số theo Mục 6045 nhằm tăng minh bạch và chuẩn hóa biểu mẫu cho người nộp thuế (nguồn: Treasury/IRS, 2023).
Doanh nghiệp nên rà soát quy trình KYC/AML, phân loại hoạt động staking và cập nhật chính sách thuế nội bộ để thích ứng nhanh khi khung pháp lý hoàn thiện.
Các lựa chọn chính sách: ưu đãi có mục tiêu hay siết chặt toàn diện?
Hai hướng đi hình thành: miễn trừ có mục tiêu để thúc đẩy thanh toán vs siết chặt toàn diện để tối đa hóa tuân thủ. Mỗi phương án có đánh đổi giữa đổi mới, sự đơn giản và rủi ro lạm dụng.
Hướng miễn trừ yêu cầu định nghĩa rõ giao dịch hợp lệ, giới hạn giá trị và tần suất, đồng thời tích hợp báo cáo. Hướng siết chặt tập trung đồng bộ báo cáo và cưỡng chế, nhưng có thể kìm hãm thanh toán vi mô.
Quyết định cuối cùng nhiều khả năng là mô hình kết hợp: miễn trừ có điều kiện đi kèm khung báo cáo và kiểm soát mạnh đối với trung gian cung cấp dịch vụ.
Những câu hỏi thường gặp
Miễn trừ thuế de minimis cho giao dịch tiền điện tử là gì?
Đó là ngưỡng giá trị dưới đó giao dịch không phải tính thuế lãi/lỗ. Phiên điều trần đề cập ngưỡng 300 USD để giảm ma sát cho thanh toán vi mô. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ đã có miễn trừ de minimis cho tiền điện tử chưa?
Chưa. Các nhà lập pháp đang tranh luận về tính cần thiết và thiết kế ngưỡng miễn trừ, đồng thời cân nhắc tác động tới tuân thủ và rủi ro lạm dụng. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ.
Thu nhập từ staking hiện được IRS xử lý ra sao?
IRS xác định phần thưởng staking là thu nhập chịu thuế khi người nộp thuế có quyền chi phối Token nhận được. Cơ sở pháp lý: IRS Rev. Rul. 2023-14.
Miễn trừ nhỏ có làm tăng rửa tiền không?
Có rủi ro nếu thiết kế kém. Tuy nhiên, công cụ phân tích on-chain và nghĩa vụ báo cáo có thể giảm thiểu lạm dụng. Nguồn: Chainalysis 2024; FinCEN.
Vì sao nói khoảng trống thuế khoảng 700 tỷ USD?
Đây là mức ước tính khoảng trống thuế hàng năm mà các nhà lập pháp muốn thu hẹp bằng siết báo cáo, hạn chế miễn trừ và chuẩn hóa đánh thuế hoạt động tài sản số. Nguồn: Ủy ban Tài chính Thượng viện Hoa Kỳ; IRS.
