Digital Asset Treasuries (DATs) là mô hình tài chính khi các công ty niêm yết công khai trực tiếp nắm giữ tiền điện tử như một phần danh mục tài sản.
DATs giúp doanh nghiệp đa dạng hóa tài sản, tận dụng giá trị khan hiếm của Crypto và mở ra cầu nối minh bạch giữa thị trường vốn truyền thống với tài sản số.
- Digital Asset Treasuries là xu hướng thể chế hóa tiền điện tử, do các công ty niêm yết công khai dẫn dắt.
- DATs khác biệt so với ETF nhờ chiến lược chủ động, gia tăng lượng Crypto trên mỗi cổ phiếu và tận dụng lợi nhuận từ DeFi, Staking.
- Mô hình DATs minh bạch, tuân thủ pháp lý nhưng đối mặt thách thức lớn về biến động giá, rủi ro vốn và thay đổi quy định.
Digital Asset Treasuries là gì?
Digital Asset Treasuries (DATs) là mô hình trong đó các công ty niêm yết công khai trực tiếp nắm giữ tiền điện tử trên bảng cân đối kế toán.
Theo đó, các tập đoàn như MicroStrategy hay Tesla đã đi tiên phong khi đưa Bitcoin vào tài sản chiến lược. Xu hướng này phản ánh sự thể chế hóa tiền điện tử, nơi cổ phiếu công ty trở thành “phiên bản gián tiếp” của Crypto.
“Việc bổ sung Bitcoin vào bảng cân đối giúp chúng tôi bảo vệ giá trị trước lạm phát và tận dụng tiềm năng dài hạn của tài sản số.”
Michael Saylor – Cựu CEO MicroStrategy, 2021 (Nguồn: CNBC)
Tại sao DATs phát triển mạnh mẽ?
Sự phát triển DATs được thúc đẩy bởi khung pháp lý cởi mở và nhu cầu tìm kiếm tài sản khan hiếm để chống lạm phát.
Sự ra đời của GENIUS Act và các khung pháp lý mới đã tạo hành lang hợp pháp cho doanh nghiệp tiếp cận Crypto.
Đồng thời, các “Inflection Points” của thị trường mang lại cơ hội sinh lời vượt trội khi so sánh với USD hay tài sản truyền thống.
Quy mô thị trường Digital Asset Treasuries hiện nay là bao nhiêu?
Thị trường DATs đã đạt quy mô hàng trăm tỷ USD, với Bitcoin là tài sản chiếm ưu thế.
Theo Delphi Digital, các công ty DATs nắm giữ Bitcoin có tổng giá trị 130,20 tỷ USD, trong đó MicroStrategy chiếm tới 116,02 tỷ USD. Ethereum đạt 10,25 tỷ USD, Solana đạt 1,24 tỷ USD, phản ánh xu hướng đa dạng hóa danh mục Crypto.
DATs quản lý tài sản số như thế nào?
DATs quản lý danh mục đa dạng từ Bitcoin, Ethereum, Solana, đến các token như XRP, BNB, NEAR, UNI, TRX.
Tổng giá trị vượt 100 tỷ USD, cho thấy chiến lược phân bổ rủi ro thay vì tập trung vào một tài sản duy nhất. Điều này khác biệt so với nhiều cá nhân hay quỹ nhỏ chỉ nắm giữ một đồng Crypto duy nhất.
DATs có chiến lược đầu tư gì đặc biệt?
DATs áp dụng chiến lược chủ động như ATMs và PIPEs để huy động vốn tại premium cao hơn NAV, sau đó chuyển đổi thành Crypto.
Nhờ vậy, DATs có thể tăng lượng Crypto trên mỗi cổ phiếu thay vì chỉ phản ánh giá thị trường. Một số công ty còn tận dụng staking Ethereum hay yield từ DeFi để tạo lợi nhuận không pha loãng.
“Chúng tôi coi DATs là cầu nối quan trọng giữa vốn truyền thống và tài sản số, mở ra kênh đầu tư minh bạch cho tổ chức.”
Delphi Digital Report, 2024
DATs hoạt động minh bạch và tuân thủ thế nào?
Các công ty DATs tuân thủ chuẩn GAAP, cung cấp báo cáo tài chính, kiểm toán và phân tích Onchain công khai.
Khác biệt với nhà đầu tư cá nhân thiếu giám sát, DATs đáp ứng các yêu cầu AML, KYC và chịu trách nhiệm minh bạch, giúp thu hút vốn tổ chức như quỹ hưu trí và quỹ chủ quyền.
DATs tạo lợi suất từ tài sản số ra sao?
Nhiều công ty DATs tận dụng staking Ethereum và các giao thức DeFi để tăng lợi nhuận.
Ví dụ, các doanh nghiệp tập trung vào ETH staking có thể gia tăng tỷ suất lợi nhuận cho cổ đông mà không cần phát hành thêm cổ phiếu. Đây là điểm khác biệt so với ETF vốn chỉ theo sát giá thị trường.
DATs phân bố toàn cầu như thế nào?
DATs xuất hiện ở nhiều khu vực, với Nhật Bản (Metaplanet) và Mỹ là trung tâm chính.
Châu Âu và các khu vực khác cũng chứng kiến sự mở rộng. Sự phân bố này giúp DATs trở thành kênh đầu tư quốc tế, tạo cơ hội cho tổ chức ở những nơi còn hạn chế nắm giữ Crypto trực tiếp.
Cơ chế hoạt động của Digital Asset Treasuries ra sao?
Các công ty DATs thường huy động vốn qua phát hành cổ phiếu hoặc trái phiếu, sau đó mua Crypto để ghi nhận trên bảng cân đối kế toán.
Tài sản số được phân loại là “tài sản vô hình không xác định thời hạn” theo GAAP. Tuy nhiên, nếu giá giảm dưới giá mua, công ty phải ghi nhận lỗ và không thể hoàn nhập khi giá phục hồi trừ khi bán ra thực sự.
Nhà đầu tư được lợi gì khi mua cổ phiếu DATs?
Mỗi cổ phiếu DATs trở thành đại diện gián tiếp cho Crypto mà công ty nắm giữ.
Điều này giúp nhà đầu tư tiếp xúc với thị trường tiền điện tử mà không cần quản lý ví lạnh hay private key. Đây là lợi thế quan trọng cho tổ chức và nhà đầu tư truyền thống.
“DATs giúp giảm rào cản kỹ thuật cho nhà đầu tư truyền thống, đồng thời duy trì mức độ an toàn và minh bạch cao.”
CoinShares Research, 2023
DATs khác biệt với các quỹ ETF ra sao?
Khác với ETF chỉ phản ánh giá thị trường, DATs tập trung vào tăng lượng Crypto trên mỗi cổ phiếu.
DATs còn có chiến lược huy động vốn chủ động, tận dụng ATMs và PIPEs, đồng thời mở rộng lợi nhuận từ DeFi và staking. Trong khi đó, ETF hoạt động thụ động và không có chiến lược tạo giá trị bổ sung.
Những thách thức lớn với các công ty DATs là gì?
DATs đối mặt với premium collapse, biến động giá, thay đổi pháp lý và rủi ro bảo mật.
Một số công ty vay vốn để mua Crypto, tiềm ẩn rủi ro cao khi thị trường giảm. Trường hợp MicroStrategy phát hành zero-coupon bonds để mua Bitcoin cho thấy mô hình này phụ thuộc nặng nề vào giá Crypto.
“Việc DATs vay vốn để mua Crypto có thể tạo vòng xoáy rủi ro, đặc biệt khi giá thị trường lao dốc.”
Bloomberg Intelligence, 2023
Xu hướng tương lai của Digital Asset Treasuries ra sao?
Crypto đang dần trở thành lớp tài sản thể chế hóa, với 59% tổ chức dự kiến phân bổ trên 5% AUM vào năm 2025.
Điều này mở ra dòng vốn lớn giúp thị trường ổn định hơn, nhưng cũng đặt ra lo ngại về tính phi tập trung. Bitcoin và Ethereum dần trở thành tài sản chuẩn hóa, trong khi Altcoin vẫn biến động mạnh.
Những câu hỏi thường gặp
Digital Asset Treasuries khác gì so với mua trực tiếp Crypto?
Nhà đầu tư DATs không cần lưu trữ ví lạnh hay quản lý private key, mà tiếp cận Crypto gián tiếp qua cổ phiếu công ty.
Tại sao nhiều công ty chọn Bitcoin làm tài sản chính?
Bitcoin được coi là tài sản khan hiếm, bảo toàn giá trị và dễ được tổ chức chấp nhận hơn so với Altcoin.
DATs có an toàn hơn ETF không?
DATs minh bạch, tuân thủ pháp lý và có lợi nhuận bổ sung từ DeFi, nhưng vẫn tiềm ẩn rủi ro thị trường và premium collapse.
Nhà đầu tư cá nhân có nên mua cổ phiếu DATs?
Cổ phiếu DATs phù hợp với người muốn tiếp xúc Crypto hợp pháp, minh bạch, nhưng không muốn trực tiếp lưu trữ tài sản số.
DATs có thể ảnh hưởng gì đến thị trường Crypto toàn cầu?
DATs đưa vốn tổ chức vào Crypto, góp phần giảm biến động, nhưng cũng có thể tạo rủi ro hệ thống nếu mô hình vay nợ phổ biến.
