Shelby là mạng lưới lưu trữ phi tập trung do Aptos Labs và Jump Crypto phát triển, cung cấp giải pháp hot storage hiệu suất cao tương tự AWS S3 nhưng vận hành on-chain.
Nền tảng này được thiết kế cho các ứng dụng Web3 cần truy xuất dữ liệu nhanh và liên tục, đồng thời đảm bảo quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu cho người dùng cuối.
Shelby là gì?
Shelby là mạng lưới lưu trữ dữ liệu phi tập trung (hot storage), được tối ưu cho tốc độ và tính minh bạch, phục vụ nhu cầu truy xuất dữ liệu thời gian thực.
Khác với dịch vụ Web2 truyền thống, Shelby vận hành hoàn toàn on-chain, cho phép người dùng kiểm soát dữ liệu và loại bỏ rào cản độc quyền.
Theo Aptos Labs, Shelby hướng tới việc trở thành “AWS của Web3”, nơi mọi thao tác được xử lý qua blockchain.
Shelby được thiết kế để mang hiệu suất hạ tầng Web2 lên Web3, với quyền kiểm soát dữ liệu thuộc về cộng đồng thay vì tập trung hóa.
Aptos Labs, 2024
Sứ mệnh của Shelby là gì?
Shelby hướng đến việc phá vỡ thế độc quyền dữ liệu truyền thống bằng cách cung cấp hạ tầng lưu trữ hiệu suất cao trên blockchain.
Mục tiêu của Shelby là mang đến trải nghiệm truy xuất nhanh, minh bạch và công bằng. Người dùng cuối vừa có quyền sở hữu dữ liệu, vừa được hưởng tốc độ gần như tức thì, thay vì phụ thuộc vào các trung tâm dữ liệu Web2. Đây là bước đi chiến lược để Web3 đạt hiệu suất ngang bằng hạ tầng Internet hiện nay.
Shelby hoạt động theo mô hình nào?
Mô hình hoạt động của Shelby dựa trên bốn lớp kiến trúc, phối hợp nhịp nhàng để đảm bảo hiệu suất và minh bạch.
Các lớp này bao gồm: Client SDK cho nhà phát triển, RPC Node để xử lý truy xuất và thanh toán, Storage Provider lưu trữ phân mảnh dữ liệu, và Coordination Layer trên blockchain Aptos để quản lý cam kết và trừng phạt vi phạm.
Client SDK trong Shelby có vai trò gì?
Client SDK là công cụ dành cho nhà phát triển tích hợp trực tiếp vào ứng dụng, hỗ trợ chia nhỏ file, mã hóa và truyền tải dữ liệu.
Đối với người dùng cuối, mọi thao tác ẩn phía sau, nhưng với nhà phát triển, SDK là cầu nối then chốt giữa ứng dụng và hệ thống lưu trữ Shelby.
Điều này giúp các ứng dụng video, AI hay mạng xã hội tích hợp dễ dàng mà không thay đổi trải nghiệm người dùng.
RPC Node Layer của Shelby vận hành thế nào?
RPC Node Layer đóng vai trò trung gian giữa người dùng và nhà cung cấp lưu trữ, đảm bảo truy xuất dữ liệu nhanh và xử lý micropayments.
Khi ghi dữ liệu, RPC nodes xác minh mã hóa, chia nhỏ file và ghi metadata lên blockchain. Khi đọc, chúng tổng hợp và giải mã dữ liệu trong mili giây.
Cơ chế thanh toán vi mô được thực hiện off-chain để tối ưu tốc độ và giảm chi phí.
“Thanh toán vi mô là chìa khóa để xây dựng hạ tầng lưu trữ công bằng và minh bạch, đảm bảo cả nhà cung cấp và người dùng đều được lợi.”
Jump Crypto, báo cáo nội bộ 2024
Storage Provider Layer trong Shelby đảm nhận gì?
Storage Provider Layer là nơi các nhà cung cấp giữ dữ liệu đã được mã hóa và phân mảnh bằng Erasure Coding.
Nhờ kỹ thuật này, chỉ cần lưu một số mảnh dữ liệu là có thể khôi phục bản gốc. Các SP còn kiểm tra lẫn nhau để chứng minh dữ liệu vẫn an toàn. Nếu phát hiện gian lận, hệ thống sẽ tự động xử phạt bằng cơ chế smart contract.
Coordination Layer của Shelby có chức năng gì?
Coordination Layer được triển khai qua smart contract trên Aptos, quản lý toàn bộ cam kết lưu trữ và thanh toán.
Lớp này đảm bảo mọi hoạt động, từ lưu trữ, truy xuất đến xử lý vi phạm, đều minh bạch và không thể chỉnh sửa. Đây chính là nền tảng bảo đảm Shelby hoạt động công bằng và bền vững trong môi trường phi tập trung.
Điểm nổi bật của Shelby là gì?
Shelby nổi bật với tốc độ truy cập dữ liệu chỉ trong vài mili giây, nhờ hệ thống node phân tán toàn cầu và công nghệ edge caching.
Ngoài ra, Shelby còn hỗ trợ định giá theo mức sử dụng, đọc dữ liệu qua token bảo mật, DRM và quản lý quyền truy cập bằng hợp đồng thông minh.
Nhờ khả năng chain-agnostic, Shelby có thể mở rộng sang Ethereum, Solana và các blockchain khác ngoài Aptos.
“Aptos cho phép Shelby đạt tốc độ xử lý tới 30.000 giao dịch/giây với độ trễ chỉ 600 mili giây, điều mà các nền tảng lưu trữ Web3 khác chưa đạt được.”
Báo cáo Aptos Labs, 2024
Shelby có thể ứng dụng trong lĩnh vực nào?
Shelby có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực Web3 nhờ tốc độ và tính phi tập trung.
Các ứng dụng tiêu biểu bao gồm phát trực tuyến media, cung cấp dữ liệu on-chain cho indexer, truy xuất tập dữ liệu AI, hỗ trợ DePIN và mạng xã hội phi tập trung. Đây đều là những lĩnh vực đòi hỏi lưu trữ nhanh và an toàn.
Ứng dụng | Nhu cầu chính | Vai trò Shelby |
---|---|---|
Streaming media | Truyền tải mượt mà, trả phí theo lượt xem | Cung cấp dữ liệu trong mili giây |
Dữ liệu on-chain | Lập chỉ mục, bản sao chuỗi | Truy xuất blockchain theo thời gian thực |
AI Dataset | Quản lý tập dữ liệu huấn luyện | Hỗ trợ truy cập và kiểm soát phiên bản |
DePIN & SocialFi | Dữ liệu cảm biến, nội dung người dùng tạo | Truyền tải dữ liệu trực tiếp và bảo mật |
Ai là đội ngũ đứng sau Shelby?
Shelby được phát triển bởi Aptos Labs và Jump Crypto, hai tên tuổi lớn trong lĩnh vực blockchain và giao dịch định lượng.
Aptos Labs được sáng lập bởi các kỹ sư từng làm việc tại Meta và dự án Diem, trong khi Jump Crypto là quỹ công nghệ của Jump Trading Group, một trong những công ty giao dịch định lượng hàng đầu.
Sự kết hợp này tạo nền tảng vững chắc về kỹ thuật lẫn vốn cho Shelby.
“Chúng tôi xây dựng Shelby để trở thành tiêu chuẩn mới của lưu trữ Web3, nơi dữ liệu vừa nhanh vừa công bằng.”
Mo Shaikh, CEO Aptos Labs, 2024
Những câu hỏi thường gặp
Shelby có thay thế AWS S3 không?
Không trực tiếp, nhưng Shelby cung cấp giải pháp lưu trữ phi tập trung tương tự AWS S3 với tốc độ và độ an toàn cạnh tranh.
Shelby hỗ trợ những blockchain nào?
Bên cạnh Aptos, Shelby có thể tích hợp với Ethereum, Solana và nhiều blockchain khác nhờ khả năng chain-agnostic.
Chi phí lưu trữ trên Shelby được tính thế nào?
Người dùng trả phí theo mức sử dụng thực tế, thông qua cơ chế micropayments minh bạch.
Shelby phù hợp cho ứng dụng nào nhất?
Shelby phù hợp với ứng dụng cần dữ liệu thời gian thực như streaming, dữ liệu AI và mạng xã hội Web3.
Ai là nhà phát triển chính của Shelby?
Shelby do Aptos Labs phát triển cùng Jump Crypto, cả hai đều là những tổ chức uy tín trong ngành Web3.