EU đang tiến tới cấm coin bảo toàn quyền riêng tư và tài khoản tiền điện tử ẩn danh từ 2027 theo khuôn khổ chống rửa tiền mới, đồng thời tăng cường giám sát với đề xuất Chat Control.
Ngành blockchain và nhà quản lý tại EU tiếp tục tranh luận gay gắt về ranh giới giữa quyền riêng tư và phòng, chống tội phạm tài chính, khi AMLR được hoàn tất và thời gian chuẩn bị đến 2027 vẫn còn không gian thương lượng.
- AMLR của EU dự kiến cấm CASP duy trì tài khoản ẩn danh và xử lý coin bảo toàn quyền riêng tư từ 2027 (nguồn: Cointelegraph, 5/2025).
- Chính sách vẫn có thể điều chỉnh trong giai đoạn triển khai, nhưng xu hướng ngày càng nghiêm ngặt với các tài sản ưu tiên ẩn danh.
- Đề xuất Chat Control đòi hỏi quét tin nhắn kể cả mã hóa đầu cuối, được 15 quốc gia ủng hộ nhưng chưa đạt ngưỡng dân số 65% để thông qua (nguồn: Cointelegraph).
AMLR của EU sẽ cấm gì từ 2027?
AMLR cấm các tổ chức tín dụng, tổ chức tài chính và nhà cung cấp dịch vụ tài sản tiền điện tử (CASP) duy trì tài khoản ẩn danh hoặc xử lý tiền điện tử bảo toàn quyền riêng tư, dự kiến hiệu lực từ 2027 (Cointelegraph, 5/2025).
Động thái này nối tiếp xu hướng siết chặt minh bạch sau MiCA, nhằm giảm rủi ro rửa tiền và tài trợ khủng bố trong hệ sinh thái tài sản số. Theo tường thuật của Cointelegraph, phạm vi cấm chạm tới cả mô hình tài khoản ẩn danh và các đồng tiền ưu tiên che giấu thông tin giao dịch.
Ở cấp EU, gói AML hoàn thiện giúp lấp khoảng trống giữa chuẩn tuân thủ tài chính truyền thống và thị trường tiền điện tử. Song, mức độ chi tiết của cấm đoán và cách áp dụng với từng trường hợp sẽ phụ thuộc văn bản hướng dẫn kỹ thuật và thực thi của cơ quan giám sát trong giai đoạn chuyển tiếp.
Tài khoản ẩn danh và coin bảo toàn quyền riêng tư sẽ bị ảnh hưởng thế nào?
Các CASP tại EU sẽ không được mở, duy trì tài khoản ẩn danh và không xử lý giao dịch với coin bảo toàn quyền riêng tư như Monero nếu phạm vi cấm được giữ nguyên khi AMLR có hiệu lực (Cointelegraph).
Với tài khoản, quy tắc KYC/AML sẽ triệt tiêu mô hình ẩn danh. Với coin bảo toàn quyền riêng tư, rủi ro AML/CFT được đánh giá cao do khó truy vết, khiến các sàn có thể buộc phải hủy niêm yết hoặc chặn nạp/rút trong phạm vi EU. Tác động thực tế sẽ rõ hơn qua hướng dẫn của cơ quan giám sát ở từng quốc gia thành viên.
Về mặt sản phẩm, các dịch vụ ví hoặc nền tảng non-custodial có thể chịu áp lực tuân thủ nếu cung cấp tính năng che giấu danh tính người dùng. Doanh nghiệp cần rà soát đường đi dữ liệu, đối tác và mô-đun quyền riêng tư để điều chỉnh.
Vì sao tranh luận về quyền riêng tư tiếp tục gay gắt?
Ngành blockchain coi quyền riêng tư là cốt lõi của tự chủ tài chính, trong khi nhà nước ưu tiên kiểm soát để ngăn tội phạm và lừa đảo. Mâu thuẫn mục tiêu khiến tranh luận kéo dài và thường xuyên leo thang.
Anja Blaj, chuyên gia chính sách tại European Crypto Initiative, nhấn mạnh rằng nhà nước muốn nắm rõ các bên tham gia giao dịch để thực thi chính sách social và phòng ngừa phạm pháp. Điều này đặt áp lực lên các tài sản và dịch vụ ưu tiên ẩn danh, đặc biệt khi khuôn khổ AML mới tiến gần triển khai.
“Khi bạn nghĩ về cách các quốc gia muốn triển khai chính sách, họ muốn thiết lập kiểm soát. Họ muốn hiểu các bên đang giao dịch với nhau là ai.”
– Anja Blaj, tư vấn pháp lý độc lập và chuyên gia chính sách tại European Crypto Initiative, 3/9/2025, Cointelegraph Daily Live X Spaces
“Nhà nước muốn hiểu điều đó để có thể ngăn chặn mọi tội phạm và lừa đảo đang xảy ra, và chúng ta muốn thực thi các chính sách do social đặt ra.”
– Anja Blaj, tư vấn pháp lý độc lập và chuyên gia chính sách tại European Crypto Initiative, 3/9/2025, Cointelegraph Daily Live X Spaces
Còn không gian thương lượng trước 2027 không?
Có. Theo Anja Blaj, chính sách là cuộc đối thoại liên tục; ngay cả khi quy định đã ban hành, vẫn có kênh trao đổi về cách thực thi và hướng dẫn chi tiết.
Giai đoạn 2024–2026 là khoảng thời gian các bên góp ý với nhà làm luật, cơ quan giám sát và hiệp hội ngành để định hình tiêu chuẩn áp dụng. Dù vậy, các điều khoản liên quan đến coin bảo toàn quyền riêng tư đang trở nên nghiêm khắc hơn vì không phù hợp ưu tiên quản trị của quốc gia, theo nhận định của Blaj.
Doanh nghiệp nên chủ động chuẩn bị kịch bản tuân thủ, thử nghiệm các biện pháp nhận diện rủi ro giao dịch, và theo dõi tài liệu hướng dẫn từ cơ quan EU và quốc gia để tránh gián đoạn khi AMLR có hiệu lực.
Doanh nghiệp nên làm gì trong giai đoạn chuyển tiếp?
Tập trung hai trụ cột: quản trị tuân thủ và điều chỉnh sản phẩm. Ngay từ bây giờ, hãy xây lộ trình loại bỏ tài khoản ẩn danh, tăng cường KYC và sàng lọc rủi ro giao dịch.
Về sản phẩm, đánh giá tính năng bảo toàn quyền riêng tư có thể gây xung đột với AMLR trong phạm vi EU, lập kế hoạch thị trường theo khu vực pháp lý. Duy trì đối thoại với hiệp hội ngành, tham gia tham vấn công khai để đóng góp bằng chứng và nhận phản hồi kịp thời về cách thực thi.
Đề xuất Chat Control là gì và liên quan gì đến tiền điện tử?
Chat Control là đề xuất yêu cầu các nền tảng như WhatsApp, Telegram quét mọi tin nhắn, ảnh, video, kể cả khi mã hóa đầu cuối. 15 quốc gia ủng hộ nhưng chưa đạt ngưỡng 65% dân số EU để thông qua; Đức do dự có thể mang tính quyết định (Cointelegraph).
Nếu thông qua, chuẩn giám sát truyền thông số sẽ thắt chặt, phản ánh xu thế quản trị ưu tiên an ninh hơn quyền riêng tư. Mặc dù không trực tiếp nhắm tới tiền điện tử, hệ tư duy chính sách tương tự có thể củng cố lập luận siết các tài sản và dịch vụ che giấu danh tính tài chính.
Với doanh nghiệp blockchain, đây là tín hiệu cho thấy mức chấp nhận rủi ro về quyền riêng tư của EU đang hạ xuống, kéo theo yêu cầu minh bạch cao hơn ở nhiều kênh người dùng.
Tác động thị trường: điều gì có thể xảy ra khi AMLR có hiệu lực?
Các sàn và CASP có thể kiểm soát chặt coin bảo toàn quyền riêng tư tại EU, điều chỉnh niêm yết và dòng tiền nạp/rút. Mô hình tài khoản ẩn danh sẽ bị loại bỏ hoàn toàn trong khu vực.
Lịch sử cho thấy một số sàn đã điều chỉnh đối với coin bảo mật ở châu Âu vì áp lực tuân thủ. Năm 2023, Binance từng thông báo hạn chế tại một số nước EU rồi điều chỉnh lại sau phản hồi (nguồn: CoinDesk, 6/2023). Đây là ví dụ thị trường phản ứng nhanh theo tín hiệu chính sách.
Người dùng có thể đối mặt yêu cầu xác minh danh tính sâu hơn, giới hạn tính năng với tài sản ưu tiên ẩn danh, và thay đổi phí, thời gian xử lý do bổ sung kiểm soát tuân thủ.
MiCA có vai trò gì trong bức tranh này?
AMLR xây trên nền MiCA – khuôn khổ toàn EU cho tài sản tiền điện tử. MiCA triển khai theo giai đoạn trong 2024, tạo nền tảng cấp phép CASP, bảo vệ người dùng và giám sát rủi ro (nguồn: ESMA, 2024; Nghị viện châu Âu, 2024).
Sự kết hợp MiCA và AMLR cho thấy EU đang hướng tới hệ thống vừa quản trị rủi ro thị trường, vừa bịt lỗ hổng rửa tiền, tài trợ khủng bố. CASP được kỳ vọng đạt chuẩn quản trị tương đương tài chính truyền thống, nhất là minh bạch danh tính và kiểm soát dòng tiền.
Nhà đầu tư và doanh nghiệp cần theo dõi các quy định cấp quốc gia thành viên để hiểu chi tiết áp dụng, bởi cách diễn giải và mức độ giám sát có thể khác nhau.
Bảng so sánh: tài khoản ẩn danh so với tài khoản định danh (KYC) trong bối cảnh AMLR
Dưới đây là so sánh tính chất pháp lý và tuân thủ của hai mô hình tài khoản khi AMLR có hiệu lực tại EU.
| Tiêu chí | Tài khoản ẩn danh | Tài khoản định danh (KYC) |
|---|---|---|
| Thu thập thông tin khách hàng | Không/ rất hạn chế | Bắt buộc theo KYC/AML |
| Rủi ro AML/CFT | Cao | Thấp hơn nhờ sàng lọc |
| Phù hợp AMLR (EU, từ 2027) | Không | Có |
| Khả năng truy vết giao dịch | Hạn chế | Cao hơn |
Mốc thời gian và bước tiếp theo nên theo dõi
Trước 2027, EU sẽ ban hành hướng dẫn chi tiết và cơ chế thực thi AMLR. MiCA tiếp tục hoàn thiện hướng dẫn kỹ thuật trong 2024–2025 (nguồn: ESMA, 2024).
Các doanh nghiệp nên: cập nhật văn bản hướng dẫn, tham gia tham vấn, lập kế hoạch loại bỏ tài khoản ẩn danh, rà soát danh mục tài sản có tính năng bảo toàn quyền riêng tư, và diễn tập rủi ro tuân thủ để sẵn sàng khi luật có hiệu lực.
Người dùng nên theo dõi thông báo từ sàn, ví và nhà cung cấp dịch vụ tại EU về KYC, hạn mức giao dịch và các thay đổi liên quan đến tài sản ưu tiên ẩn danh.
Những câu hỏi thường gặp
AMLR có chắc chắn cấm coin bảo toàn quyền riêng tư không?
Các tường thuật cho thấy phạm vi cấm trong AMLR nhắm vào coin bảo toàn quyền riêng tư từ 2027, nhưng chi tiết thực thi còn phụ thuộc hướng dẫn và cơ chế áp dụng của EU (nguồn: Cointelegraph, 5/2025).
Tài khoản ẩn danh trên sàn tiền điện tử còn tồn tại ở EU sau 2027?
Không. CASP sẽ bị cấm duy trì tài khoản ẩn danh theo AMLR dự kiến có hiệu lực từ 2027 tại EU (Cointelegraph).
Chat Control có ảnh hưởng trực tiếp đến giao dịch tiền điện tử?
Đề xuất tập trung vào quét nội dung nhắn tin, không trực tiếp điều chỉnh giao dịch tiền điện tử. Tuy nhiên, nó phản ánh xu thế siết quyền riêng tư số, có thể củng cố lập luận tăng minh bạch tài chính (Cointelegraph).
MiCA và AMLR khác gì nhau?
MiCA thiết lập khung cấp phép, bảo vệ nhà đầu tư và quy tắc thị trường cho tài sản tiền điện tử; AMLR tập trung phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố. Hai khung kết hợp tạo nền tảng quản trị toàn diện (nguồn: ESMA, Nghị viện EU, 2024).
Doanh nghiệp nên chuẩn bị ra sao trước 2027?
Rà soát KYC/AML, kế hoạch loại bỏ tài khoản ẩn danh, đánh giá tác động lên tài sản ưu tiên ẩn danh, và theo dõi hướng dẫn thực thi từ EU và cơ quan quốc gia để điều chỉnh kịp thời.
