Đề xuất mới về tokenomics của Polygon (POL) kêu gọi loại bỏ lạm phát 2% và triển khai cơ chế mua lại hoặc đốt bằng ngân quỹ, nhằm giảm áp lực bán và khôi phục niềm tin nhà đầu tư.
Động thái xuất phát từ sự thất vọng trước hiệu suất kém của POL so với thị trường tiền điện tử, đồng thời mở ra cuộc thảo luận về tính bền vững của phần thưởng validator nếu không còn phát hành mới.
- Đề xuất: loại bỏ lạm phát 2% mỗi năm, cân nhắc cung cố định hoặc thu hẹp 0,5% mỗi quý, kèm chương trình mua lại/đốt từ ngân quỹ để giảm áp lực bán.
- POL giảm 46% trong năm qua, giao dịch dưới đáy giai đoạn 2022; lãnh đạo Polygon đã ghi nhận thảo luận, cộng đồng tranh luận về nguồn phần thưởng validator nếu không có lạm phát.
- Polygon vẫn có sức hút với nhà phát triển và RWA; hoạt động onchain tăng, doanh số NFT vượt 2 tỷ USD, song cạnh tranh từ Arbitrum, Optimism, Base ngày càng gay gắt.
Đề xuất điều chỉnh tokenomics POL là gì?
Nhà đầu tư chủ động Venturefounder đề xuất xóa bỏ lạm phát 2%/năm của POL, chuyển sang cung cố định 0% hoặc thu hẹp 0,5% mỗi quý về 0%, đồng thời dùng ngân quỹ mua lại/đốt để giảm áp lực bán.
Hiện mô hình 2% lạm phát bổ sung khoảng 200 triệu POL mỗi năm, bị cho là gây áp lực giảm giá kéo dài. Đề xuất nhắm đến việc đồng bộ cung với chiến lược và công nghệ hiện tại, củng cố niềm tin và ngăn trì trệ mạng lưới. Bài viết trên diễn đàn và bản “manifiesto” trên X đã thu hút hơn 25.000 lượt xem, cho thấy cộng đồng quan tâm mạnh.
“Những thay đổi này nhằm điều chỉnh động lực cung của POL với thực tế công nghệ và chiến lược hiện tại, củng cố niềm tin nhà đầu tư và ngăn chặn việc mất giá Token cũng như sự trì trệ của mạng lưới.”
– Venturefounder, nhà đầu tư Token chủ động, nguồn: Diễn đàn quản trị Polygon (forum.polygon.technology)
Vì sao loại bỏ lạm phát 2% được nhiều người ủng hộ?
Lập luận trung tâm: mô hình cung cố định hoặc có cơ chế đốt có thể cải thiện đề xuất giá trị, như các ví dụ BNB, AVAX, ETH đã chứng minh ở mức độ khác nhau.
BNB áp dụng Auto-Burn định kỳ để giảm cung lưu hành, gắn với dữ liệu onchain và giá, qua đó minh bạch hóa quá trình đốt (nguồn: Binance Blog, 2021). ETH sau EIP-1559 đốt phí cơ bản có thời điểm ròng giảm phát khi hoạt động mạng cao (nguồn: ethereum.org; Ultrasound.money). AVAX có cung tối đa 720 triệu và đốt phí giao dịch, tạo thiên hướng giảm cung thực tế theo sử dụng (nguồn: Avalanche Docs). Những cơ chế này thường được thị trường đánh giá tích cực khi dòng tiền vào ổn định.
Chương trình mua lại hoặc đốt bằng ngân quỹ có bền vững?
Cộng đồng đặt câu hỏi về nguồn lực thực tế để tài trợ mua lại/đốt và trả thưởng validator khi không còn lạm phát, đồng thời cân nhắc tác động đến an ninh mạng.
Về nguyên tắc, mua lại/đốt cần gắn với dòng tiền bền vững như doanh thu onchain, phí sequencer, hoặc phân bổ ngân quỹ được hoạch định minh bạch. Nếu nguồn không ổn định, chương trình có thể kém bền vững và ảnh hưởng động cơ xác thực. Nhiều mạng lưới layer-2 sử dụng phí sequencer làm nguồn doanh thu cơ bản, song mức đủ bù cho phần thưởng còn tùy cấu trúc phí và lưu lượng (tham khảo: L2BEAT, L2Fees). Cân bằng giữa khuyến khích kinh tế và an ninh mạng là trọng yếu trong thiết kế cuối cùng.
Cộng đồng và lãnh đạo Polygon phản hồi ra sao?
Đề xuất nhận tương tác tích cực trong hệ sinh thái: đồng sáng lập Brendan Farmer tham gia thảo luận và CEO Polygon Labs Marc Boiron đã ghi nhận trên mạng social. Chủ đề trên diễn đàn vẫn mở để cộng đồng tranh luận.
Các ý kiến tập trung vào: tính khả thi của việc trả phần thưởng validator mà không dựa vào phát hành mới, tính bền vững của mua lại và tác động tổng thể lên an ninh mạng. Mức độ đồng thuận và lộ trình triển khai (nếu có) sẽ phụ thuộc biểu quyết quản trị sau khi hoàn thiện phương án kỹ thuật và tài chính.
“Những lời biện minh này không còn giá trị. Không phải thị trường có vấn đề, mà có điều nghiêm trọng với POL, và nó đang suy giảm mạnh.”
– Venturefounder, nhà đầu tư Token chủ động, nguồn: X (trước đây là Twitter), @venturefounder
Polygon đang đối mặt thách thức niềm tin khi cạnh tranh tăng mạnh
Dù có zkEVM và khung AggLayer tham vọng, niềm tin nhà đầu tư suy giảm khi POL kém hiệu suất so với thị trường và các layer-2 mới như Arbitrum, Optimism, Base.
Từ năm 2024, Polygon chuyển từ MATIC sang POL trong chương trình cải tổ quản trị và tokenomics, giới thiệu phát hành 2% để thưởng validator và khuyến khích hệ sinh thái. Dù vậy, cộng đồng nhà phát triển của Polygon vẫn dày dạn, nhất là nhóm ưu tiên hạ tầng cho doanh nghiệp và tính trưởng thành kỹ thuật. Theo Cointelegraph dẫn nghiên cứu tại Mexico, Brazil, Peru, Bolivia, lập trình viên khu vực Hoa Kỳ Latinh vẫn ưu tiên Polygon và Ethereum cho ứng dụng phi tập trung.
Hoạt động RWA và NFT cho thấy lực kéo onchain của Polygon
Polygon đẩy mạnh Token hóa tài sản thực (RWA). AlloyX ra mắt quỹ thị trường tiền tệ được Token hóa trên Polygon, qua đó tăng cường trường hợp sử dụng thực tế và dòng người dùng tổ chức.
Hoạt động này góp phần thúc đẩy tương tác onchain rộng hơn. Một cột mốc đáng chú ý là doanh số NFT trên Polygon đã vượt 2 tỷ USD, nhấn mạnh sức hút đối với nhà phát hành và người sưu tầm kỹ thuật số. Các tín hiệu này cho thấy nhu cầu sử dụng mạng vẫn hiện hữu dù giá Token biến động (nguồn: Cointelegraph).
Mô hình cung: So sánh nhanh các hướng tiếp cận
Các mạng lớn áp dụng nhiều cơ chế cung khác nhau để cân bằng khuyến khích và giá trị dài hạn. Những ví dụ dưới đây giúp đặt đề xuất của POL vào bối cảnh rộng hơn.
| Token | Mô hình cung | Cơ chế đốt/mua lại | Ghi chú | Nguồn |
|---|---|---|---|---|
| BNB | Giảm cung theo Auto-Burn | Đốt định kỳ dựa trên dữ liệu onchain và giá | Thay thế burn theo lợi nhuận quý | Binance Blog (2021) |
| ETH | Phát hành linh hoạt | Đốt phí cơ bản (EIP-1559) | Có thời điểm ròng giảm phát | ethereum.org • Ultrasound.money |
| AVAX | Cung tối đa 720 triệu | Đốt phí giao dịch | Phát hành cho staking trong giới hạn trần | Avalanche Docs |
| POL (hiện tại) | Lạm phát 2%/năm | Không có đốt mặc định | Phần thưởng validator, khuyến khích hệ sinh thái | Thông báo nâng cấp Polygon (2024) |
| POL (đề xuất) | 0% hoặc giảm 0,5% mỗi quý về 0% | Mua lại/đốt bằng ngân quỹ | Giảm áp lực bán, đồng bộ chiến lược | Diễn đàn Polygon |
Câu hỏi thường gặp
Đề xuất thay đổi cốt lõi của POL là gì?
Loại bỏ lạm phát 2%/năm, chuyển sang cung cố định hoặc giảm dần 0,5% mỗi quý đến 0%, đồng thời dùng ngân quỹ thực hiện mua lại/đốt để giảm áp lực bán, tăng tính hấp dẫn dài hạn.
Nếu cắt lạm phát, phần thưởng validator sẽ lấy từ đâu?
Đang được cộng đồng thảo luận. Gợi ý gồm dùng ngân quỹ, doanh thu onchain như phí, hoặc cơ chế khuyến khích khác. Cần lộ trình tài chính minh bạch để không ảnh hưởng an ninh mạng (tham khảo chủ đề trên diễn đàn Polygon).
Mua lại/đốt có thể gây rủi ro gì?
Nếu nguồn tiền không bền vững, chương trình mua lại/đốt dễ bị gián đoạn, làm giảm kỳ vọng thị trường. Ngoài ra, cần đảm bảo động lực kinh tế cho validator để duy trì bảo mật.
Polygon có còn hấp dẫn với nhà phát triển không?
Có. Theo Cointelegraph dẫn nghiên cứu ở Hoa Kỳ Latinh, nhà phát triển vẫn ưu tiên Polygon và Ethereum. Hoạt động RWA, doanh số NFT vượt 2 tỷ USD cho thấy lực kéo onchain vẫn mạnh.
Khi nào việc biểu quyết diễn ra?
Chủ đề hiện mở trên diễn đàn; thời điểm biểu quyết chưa được công bố. Các bước tiếp theo phụ thuộc đồng thuận cộng đồng và hoàn thiện phương án kỹ thuật, tài chính.
