Theo dữ liệu khảo sát công bố ngày 3 tháng 1, các nhà sáng lập Solana đón nhận memecoin nhưng cho rằng các tác nhân trí tuệ nhân tạo bị đánh giá cao hơn mức thực tế và lo lắng về vấn đề giá trị tối đa có thể khai thác (MEV) đang tăng trên mạng lưới.
Trong khảo sát của Blockworks Research với 42 nhà sáng lập Solana, khoảng 76% mô tả memecoin là “chủ yếu tốt”. Họ cũng bày tỏ thái độ hoài nghi về các tác nhân AI, với 16% cho rằng đây là “lĩnh vực bị đánh giá cao nhất của Solana”, theo khảo sát.
Thêm vào đó, các nhà sáng lập nói rằng nếu không thể xây dựng trên Solana, họ sẽ chọn Base, layer-2 Ethereum của Coinbase, hoặc Sui, một layer-1 cạnh tranh với Solana, theo khảo sát này.
Memecoin và trí tuệ nhân tạo thúc đẩy dòng tiền
Trong năm 2024, tổng giá trị bị khóa (TVL) của Solana đã tăng từ khoảng 1,5 tỷ USD vào tháng 1 lên gần 8,5 tỷ USD vào tháng 12, theo dữ liệu từ DefiLlama.
Từ năm 2023, Solana (SOL) đã vượt trội so với Ether (ETH) khoảng tám lần, theo dữ liệu từ TradingView.
Sự trỗi dậy của Solana chủ yếu do “các nhà giao dịch bán lẻ ngày càng tham gia vào thị trường tiền điện tử thông qua Solana khi sự đầu cơ về memecoin và Token AI trên Solana tăng lên”, theo báo cáo nghiên cứu của Grayscale vào tháng 12.
Trong năm 2024, tổng vốn hóa thị trường của memecoin đã tăng từ khoảng 20 tỷ USD lên hơn 120 tỷ USD, theo dữ liệu từ CoinGecko.
Pump.fun của Solana đã là một động lực lớn. Nền tảng memecoin này đã đạt tổng khối lượng hơn 8,5 tỷ USD kể từ khi ra mắt vào tháng 1, theo DefiLlama, và đã thường xuyên vượt qua mạng Ethereum về doanh thu trong 24 giờ.
Trong lúc đó, các Token liên quan đến AI — máy nói lùng sục các mục tiêu phức tạp một cách tự động — đã gây dựng khoảng 16 tỷ USD vốn hóa thị trường tập hợp trong năm 2024, chủ yếu trong quý bốn, theo CoinGecko.
Từ tháng 10, các tác nhân AI đã xuất hiện trên X.com, đưa gần một chục đồng tiền khác vượt lên mức 100 triệu USD vốn hóa thị trường, chủ yếu trên Solana. Bao gồm Zerebro (ZEREBRO), Fartcoin (FART) và ai16z (AI16Z).
Trong khi “năm 2025 sẽ là năm lớn cho các tác nhân AI […] các tác nhân AI trên tiền điện tử có thể là một bong bóng nếu chỉ nhìn vào câu chuyện, nơi hầu hết là lừa đảo hoặc sẽ không bao giờ thành công,” Condz, nhà sáng lập Acolyte AI, phát biểu trong một bài đăng ngày 29 tháng 12 trên nền tảng X.
Quan ngại về MEV tăng cao
Trong khi đó, một lượng lớn các nhà sáng lập Solana — hơn 20% — xác định MEV hoặc việc chen lấn là “vấn đề lớn nhất của Solana.”
Người dùng trả tiền tip cho các validators để ưu tiên giao dịch trong quá trình xây dựng khối và sắp xếp một số giao dịch trước những giao dịch khác trong các khối. Điều này giúp người dùng đảm bảo giao dịch của họ được thực hiện đúng cách, nhưng cũng góp phần tăng chi phí giao dịch.
Vào năm 2024, các validators của Solana lần đầu tiên kiếm nhiều tiền từ MEV hơn Ethereum. Điều này trùng hợp với việc phí giao dịch trên mạng Solana gần như tăng gấp ba lần, theo dữ liệu từ Dune Analytics.