Maple Finance – Kẻ tiên phong trong lĩnh vực tín dụng doanh nghiệp của DeFi

Maple Finance là gì?

Khái niệm

Đầu tiên, các bạn cần hiểu có 2 hình thức tín dụng phổ biến là vay tín chấp (unsecured loan) và vay thế chấp (collateralized loan).

Vay tín chấp là việc bạn vay vốn dựa trên uy tín của bản thân hoặc tổ chức mình điều hành. Ví dụ: bạn ra ngân hàng vay vốn dựa trên thông tin cá nhân, nghề nghiệp và bảng lương chính là vay tín chấp.

Trong khi đó, vay thế chấp là việc bạn vay vốn dựa trên các tài sản thế chấp. Ví dụ: vay tiền mua ô tô và chiếc xe đồng thời là tài sản thế chấp… Vay thế chấp lại được chia làm 2 kiểu là over-collateralized (vay số tiền ít hơn giá trị tài sản thế chấp) và under-collateralized (vay số tiền nhiều hơn tài sản thế chấp).

Như vậy, xét về độ an toàn cho bên cho vay thì có thể xếp thứ tự như sau:

Unsecured loan < Under-collateralized < Over-collateralized

Xem thêm về mảng vay-cho vay của DeFi:  Flash Loan – Con dao 2 lưỡi của thị trường DeFi?

Định nghĩa

– Theo định nghĩa của dự án: Maple Finance là một thị trường tín dụng doanh nghiệp phi tập trung, mục tiêu là cung cấp cho người vay nguồn tài chính minh bạch và hiệu quả được hoàn thành on-chain.

– Theo định nghĩa của tác giả: Maple finance là giao thức cho phép các doanh nghiệp vay vốn dưới thế chấp.

Mục đích của Maple Finance chính là cung cấp khoản vay dạng under-collateralized cho các doanh nghiệp một cách phi tập trung. Ý tưởng của họ bắt nguồn từ việc các tổ chức, quỹ đầu tư (như Alameda Research, Coinbase, Multicoin Capital…) có nhu cầu sử dụng vốn trong quá trình tham gia đầu tư dự án (vì các dự án thường có lịch trả token rất lâu và chỉ trả một phần cho nên việc thu hồi vốn nhanh chóng là bất khả thi với các quỹ). Do đó, Maple Finance sẽ xây dựng một giao thức cho phép các quỹ vay vốn dưới thế chấp từ những Liquidity Pools (được góp tiền từ các users).

Các thành phần tham gia Maple

Liquidity Providers (LPs): Là những người cung cấp thanh khoản, hay hiểu nôm na là góp vốn vào Pool. Mấy ông này góp tiền chung với nhau để mang đi cho vay và nhận lại lãi suất khi khoản vay được tất toán.

Pool Delegates: Là các đại diện của Pool. Mấy ông này sẽ thẩm định, xem xét các ông tổ chức, quỹ phía trên, xem các điều khoản vay vốn và quyết định cấp hay không cấp khoản vay.

Institutional Borrower: Có thể hiểu là các tổ chức tài chính, quỹ đầu tư có nhu cầu sử dụng vốn, có khả năng thông qua uy tín của tổ chức để vay vốn dưới thế chấp (under-collateralized).

Stakers: Là những người cung cấp bảo hiểm cho Pool. Đại loại, mỗi một pool sẽ có bảo hiểm bằng cách khóa một lượng tài sản vào các Pool staking. Khi khoản vay không trả được, có nguy cơ thanh lý thì phần tài sản nằm trong pool staking này sẽ bị thanh lý đầu tiên sau khi tài sản thế chấp đã bị thanh lý hết. Đổi lại, mấy stakers này sẽ nhận được % lãi suất khi khoản vay kết thúc.

Quy trình hoạt động

1. Đầu tiên, Maple Governance sẽ phê duyệt Pool Delegate.

2. Pool Delegate sau khi được duyệt sẽ tạo chiến lược, triển khai chiến lược lên Pool và kích hoạt Pool bằng cách staking một lượng tối thiểu MPL và USDC. Lúc này, trên Maple sẽ có rất nhiều Pool tạo ra, mỗi Pool sẽ có một chiến lược cho vay và lãi suất nhận lại khác nhau. Mình ví dụ: Pool A chỉ cho các quỹ đầu tư có lợi nhuận trung bình 30% trong 5 năm gần đây vay; Pool B cho các quỹ đầu tư có lợi nhuận trung bình 20% trong 3 năm gần đây vay…

3. Các LPs tự tham khảo chiến lược của từng Pool, sau đó lựa chọn Pool phù hợp và add thanh khoản vào.

4. Borrowers tạo hồ sơ vay (hồ sơ này dạng hồ sơ vay vốn ngân hàng, thể hiện độ uy tín của quỹ các kiểu) và hợp đồng vay (điều khoản về số tiền vay, thời hạn trả, lãi suất…).

5. Hồ sơ này sẽ được Pool Delegate thẩm định, nếu okie thì khởi động hợp đồng vay.

6. Borrowers sẽ rút khoản tiền vay từ Pool đồng thời đặt cọc một lượng tài sản thế chấp (stake collateral) trong một giao dịch. Tác vụ này sẽ phát sinh một khoản phí (gọi là Establishment Fee) và được gửi đến Maple DAO Treasury.

7. Borrowers trả lãi theo chu kỳ đã cam kết và trả gốc khi đáo hạn khoản vay.

8. Pool Delegate sẽ claim tiền lãi + gốc mà người vay trả trong suốt quá trình cho vay. Số tiền này có thể được LPs, stakers claim bất kỳ lúc nào trong suốt quá trình vay.

9. Đến thời hạn đáo hạn mà borrowers chưa trả được nợ, họ sẽ có thêm 5 ngày để thực hiện thanh toán. Nếu vẫn không thực hiện thanh toán được, tài sản thế chấp sẽ được Pool Delegate thanh lý và hoàn trả cho Liquidity Pools đã tài trợ cho khoản vay. Ngoài ra, tổ chức vỡ nợ còn bị thiệt hại về uy tín, khi hồ sơ sẽ tồn tại việc vỡ nợ lần này. Ngoài ra, nếu tài sản thế chấp thanh lý nhưng vẫn không đủ trả cho Liquidity Pools, số tiền thiếu hụt có thể được lấy tiếp từ Staking Pool (phần tiền do các stakers gửi vào).

Các loại phí trên Maple

Có 2 loại phí trên Maple, gồm:

Cách kiếm lợi nhuận với Maple

Từ bảng phí trên, sẽ có 3 cách để bạn kiếm tiền từ Maple:

– Cung cấp thanh khoản: Người dùng có thể tham gia cung cấp thanh khoản vào các pool để kiếm lãi suất cố định bằng tài sản thanh khoản của nhóm. Lãi suất cố định này được xác định bởi các điều khoản đặt ra bởi người đại diện nhóm và người vay. Ngoài ra, những người tham gia cung cấp thanh khoản có thể kiếm thêm được MPL từ việc khai thác thanh khoản (liquidity mining) trong một vài pools được chọn.

– Stake Pool Cover: Maple sẽ thưởng cho những users tham gia stake vào các locker contract. Phần tài sản trong locker contract này sẽ là nguồn dữ trữ, luôn có nguy cơ mang ra thanh lý để bảo vệ các LP trong điều kiện mặc định. Những người tham gia stake sẽ kiếm được 1% lãi suất do những người vay tiền tạo ra.

– Become a Pool Delegate: Trở thành Pool Delegate, đại diện cho Pool để thẩm định, duyệt khoản vay và quản lý pool, từ đó nhận lại fees.

MPL Token

MPL là token ERC-20 trên Ethereum của giao thức Maple. Tổng cung của MPL là 10 triệu token, với 3 tính năng chính: governance, staking, share in network fees, cụ thể:

MPL holders có thể bỏ phiếu về các thay đổi trên giao thức, bao gồm các đề xuất về việc điều chỉnh mức phí, mint hoặc burn MPL và những đề xuất khác liên quan đến hoạt động của giao thức. Đặc biệt, MPL holders có quyền bỏ phiếu về việc phân phối fees tích lũy trong Maple DAO Treasury.

MPL holders cũng sẽ kiếm được một phần fees mà Borrowers trả cho Maple Protocol. Tất cả Maple holders đều được chia một phần Establishment Fees được tích lũy vào Maple DAO Treasury. Ngoài ra, holders có thể nhận thêm Ongoing Fees khi tham gia staking.

Tốc độ phát triển

Hiện tại, mình chỉ thấy có 1 Liquidity Pool của Orthogonal Trading trên Maple với tổng giá trị Pool là 37,2 triệu USDC, trong đó Cash Balance (số tiền đã được deposit vào và sẵn sàng lending) là 20,2 triệu.

Theo một số thông tin mà mình đọc được, khoản vay đầu tiên của Maple được khởi động có giá trị 17 triệu USD với các đơn vị đi vay là Alameda Research, Wintermute và Amber Group.

Backers và Nhà đầu tư

Theo thông tin mình tìm hiểu được, Maple Finance đã trải qua 2 vòng gọi vốn là Seed Round và Venture Round với những cái tên khá nổi tiếng như Framework Capital, Bitscale, Alameda Research, One Block Capital, Polychain…

Nhận xét

Có thể thấy mô hình hoạt động chính của Maple hiện tại xoay quanh việc cho vay dưới thế chấp. Toàn bộ lợi nhuận mà giao thức thu được gồm Establishment Fees và Ongoing Fees. Như vậy, để dự án phát triển, đòi hỏi phải có nhiều hơn các tổ chức tham gia vay vốn tại Maple, từ đó gia tăng các khoản phí thu được và mang lại lợi ích lớn hơn cho các Delegates, LPs, stakers & holders. Chỉ khi điều kiện này xảy ra, nhu cầu mua và nắm giữ các token MPL mới tăng và token mới có thể tăng giá.

Hiện tại thì mình thấy nhu cầu vay vốn chưa cao, số pool tham gia trên Maple chỉ mới có duy nhất 1 pool. Do đó, để khẳng định xem market có thật sự cần một sản phẩm như thế này trong thời gian tới hay không thì cần phải tiếp tục theo dõi. Bù lại, một điểm tích cực là pool đầu tiên đã thu hút được một giá trị lớn tiền deposit vào (20,2 triệu USDC), cho thấy vẫn khá nhiều người hứng thú với cách kiếm lợi nhuận thông qua Maple.

Cơ chế hoạt động của Maple thực ra hoàn toàn tương tự như một “ngân hàng đặc biệt”. Người dùng sẽ gửi tiền vào, Maple mang tiền đó đi cho vay qua giao thức của mình (các Delegates là các thẩm định viên ngân hàng, duyệt khoản vay), lãi sẽ được chia lại cho các bên. Cơ chế Maple đã hạn chế tối đa rủi ro cho users bằng cách đẩy rủi ro về một Pool Staking khác, bù lại stakers sẽ nhận được phần thưởng nhiều hơn. Tuy nhiên, hiện tại việc phê duyệt các khoản vay vẫn đang phụ thuộc nhiều vào các Delegates (do MPL Holder lọc ra qua governance). Do đó, theo cá nhân mình, tính phi tập trung trong giao thức này còn tương đối hạn chế.

Tuy vậy, mình hơi không đồng tình về cơ chế rewards cho Delegates. Delegates là người thẩm định khoản vay, do đó nếu Delegates được trả thưởng khi thẩm định ban đầu và phê duyệt gói van (Establishment Fees) thì chưa hợp lý, vì các Delegates có thể vì tham lam mà phê duyệt vô tội vạ nhiều khoản vay dù không đủ chuẩn. Nó dạng như một ông nắm quỹ đầu tư của các nhà đầu tư nhỏ lẻ nhưng lại được nhận phí từ các dự án đầu tư vậy. Theo mình, để hợp lí hơn, Delegates sẽ nhận được phần Establishment Fees khi khoản vay đã tất toán.

Qua những phân tích trên, mình cảm thấy lực mua cho token MPL còn chưa nhiều, cụ thể là việc hold & staking MPL chưa mang lại lợi nhuận đủ hấp dẫn. Cá nhân mình sẽ đưa Maple Finance vào watchlist và theo dõi sự phát triển trong thời gian tới của dự án.

Poseidon

Xem thêm các bài viết phân tích dự án DeFi tiềm năng khác của tác giả Poseidon: