Hoa Kỳ được cho là đang đàm phán sơ bộ để hỗ trợ tài chính cho các công ty máy tính lượng tử, cân nhắc dùng quỹ CHIPS Act nhằm cạnh tranh với Trung Quốc và bảo vệ an ninh quốc gia.
Đổi lại nguồn vốn, chính phủ có thể nhận cổ phần doanh nghiệp, theo Bloomberg. Song, các chuyên gia cảnh báo rủi ro méo mó thị trường. Nguy cơ lượng tử với mã hóa hiện đại thúc đẩy tiền điện tử chuyển sang tiêu chuẩn hậu lượng tử của NIST.
- Hoa Kỳ cân nhắc rót vốn CHIPS Act cho lượng tử và có thể đổi lấy cổ phần doanh nghiệp (Bloomberg, 2025).
- Máy tính lượng tử đe dọa chuẩn mã hóa hiện đại, buộc hệ sinh thái tiền điện tử chuẩn bị giải pháp hậu lượng tử.
- Dòng thời gian Q‑Day còn tranh cãi; rủi ro “thu thập ngay, giải mã sau” khiến hành động sớm là cần thiết (NIST, NSA).
Hoa Kỳ đang đàm phán hỗ trợ tài chính cho các công ty lượng tử?
Có. Quan chức Bộ Thương mại Hoa Kỳ được cho là đang ở giai đoạn thảo luận ban đầu để rót vốn cho công nghệ máy tính lượng tử, ưu tiên cạnh tranh với Trung Quốc và mục tiêu an ninh quốc gia, theo Bloomberg.
Khoản đầu tư có thể tận dụng quỹ từ CHIPS and Science Act để thúc đẩy năng lực tính toán tiên tiến. Động thái này phản ánh chiến lược công nghiệp hướng mục tiêu, tương tự cách Hoa Kỳ đã làm với chất bán dẫn để giảm phụ thuộc chuỗi cung ứng trọng yếu.
Liên quan pháp lý, CHIPS and Science Act (H.R.4346) cho phép tài trợ nghiên cứu và sản xuất công nghệ chiến lược, trong đó có máy tính hiệu năng cao và các lĩnh vực mới nổi. Nguồn: Congress.gov.
Vì sao CHIPS Act có thể được dùng cho lượng tử?
CHIPS and Science Act không chỉ nhắm vào sản xuất chip mà còn tài trợ nghiên cứu khoa học và công nghệ nền tảng. Máy tính lượng tử là mảng cốt lõi trong cạnh tranh công nghệ và an ninh.
Đầu tư công vào hạ tầng tính toán chiến lược giúp Hoa Kỳ duy trì vị thế trước Trung Quốc, nơi chính phủ cũng hậu thuẫn mạnh các lĩnh vực lõi. Việc điều hướng nguồn quỹ CHIPS cho lượng tử phù hợp mục tiêu tăng cường năng lực quốc gia ở các công nghệ then chốt.
Cách tiếp cận này thường đi kèm yêu cầu đối ứng từ doanh nghiệp thụ hưởng như minh bạch, chuẩn an ninh, hoặc quyền lợi tài chính cho nhà nước.
Chính phủ muốn nhận gì đổi lại nguồn vốn?
Theo Bloomberg, nguồn tin cho biết chính phủ có thể yêu cầu nhận cổ phần doanh nghiệp đổi lại tài trợ. Mô hình tương tự từng áp dụng với Intel.
Tháng 8/2025, chính phủ Hoa Kỳ nhận 10% cổ phần Intel trong một thỏa thuận được CNBC đưa tin. Tuy nhiên, một số nhà phân tích lo ngại các thương vụ dạng này có thể bóp méo tín hiệu thị trường và tăng rủi ro chọn sai người thắng.
Nhà kinh tế Peter Schiff chỉ trích hướng đi này trên X, cho rằng thị trường tự do nên quyết định phân bổ vốn. Góc nhìn trái chiều nhấn mạnh nhu cầu cân bằng giữa an ninh quốc gia và kỷ luật thị trường.
Máy tính lượng tử đe dọa tiền điện tử và hạ tầng mã hóa như thế nào?
Máy tính lượng tử đủ mạnh có thể phá vỡ các chuẩn mã hóa khóa công khai hiện đại, làm lung lay an toàn dữ liệu trong ngân hàng, y tế, quân sự và các hệ thống tiền điện tử.
Hệ sinh thái tiền điện tử phụ thuộc vào tính an toàn của chữ ký số dựa trên hàm một chiều như ECDSA và RSA.
Khi năng lực lượng tử đạt ngưỡng, các thuật toán này có thể bị bẻ khóa, đe dọa tài sản on-chain, khóa cá nhân, kênh thanh toán và lưu trữ ví.
Do đó, cộng đồng đang tìm kiếm giải pháp mật mã hậu lượng tử nhằm duy trì tính toàn vẹn và xác thực giao dịch trong kỷ nguyên lượng tử.
Trong bối cảnh nguy cơ lượng tử đe dọa an toàn hạ tầng blockchain, các nền tảng giao dịch hàng đầu như BingX đang chú trọng triển khai các công nghệ mã hóa tiên tiến và chuẩn bảo mật mới để bảo vệ tài sản người dùng.
Đây là một phần trong xu hướng chuyển dịch toàn ngành sang tiêu chuẩn mật mã hậu lượng tử, nhằm đảm bảo tính toàn vẹn và an toàn cho giao dịch trong tương lai.
Q‑Day là gì, và khi nào xảy ra?
Q‑Day là thời điểm máy tính lượng tử đủ mạnh để phá vỡ các chuẩn mã hóa hiện tại. Các chuyên gia bất đồng về mốc thời gian, có dự báo 5–10 năm, nhưng chưa có đồng thuận.
Trong khi tranh luận tiếp diễn, rủi ro hiện hữu từ việc chuẩn bị muộn. Tổ chức và dự án tiền điện tử có tài sản giá trị cao cần lập kế hoạch di cư mật mã sớm, vì chu kỳ thay đổi hạ tầng, chuẩn hóa và triển khai thực tế thường kéo dài nhiều năm.
Các lộ trình của cơ quan tiêu chuẩn nhấn mạnh hành động sớm để tránh đứt gãy khi Q‑Day xảy ra bất ngờ và không có thời gian phản ứng.
“Harvest now, decrypt later” là gì và vì sao đáng lo?
Đó là kỹ thuật kẻ tấn công thu thập dữ liệu được mã hóa và khóa công khai ngay bây giờ, lưu trữ đến khi có máy tính lượng tử đủ mạnh để giải mã hoặc suy ra khóa riêng.
Với blockchain, việc lộ khóa công khai trước khi ký giao dịch thường xuyên xảy ra. Nếu bị thu thập hàng loạt, tài sản có thể bị tước đoạt về sau.
Vì vậy, nguyên tắc giảm phơi lộ khóa, dùng địa chỉ mới, và chuyển sang chữ ký hậu lượng tử mang ý nghĩa phòng ngừa.
Ý thức rủi ro theo thời gian là then chốt: dữ liệu nhạy cảm mã hóa hôm nay có thể bị giải mã trong tương lai nếu không cập nhật thuật toán kịp thời.
Vì sao công chúng khó nhận biết năng lực lượng tử thực tế?
Theo Cointelegraph, David Carvalho, CEO Naoris Protocol, nhận định người dùng phổ thông có thể không hề biết nếu một máy tính lượng tử đủ mạnh đã hiện diện, bởi các tác nhân có động cơ sẽ che giấu lợi thế.
Ông cho rằng khi công chúng “nghĩ” mới thấy dấu vết lượng tử, có thể hệ thống đã bị kiểm soát âm thầm trước đó. Điều này khuyến khích cách tiếp cận phòng ngừa thay vì phản ứng sau sự kiện.
Minh bạch năng lực lượng tử là hạn chế tự nhiên vì liên quan an ninh quốc gia và lợi thế thương mại, khiến đánh giá thời điểm Q‑Day càng bất định.
Chuẩn mật mã hậu lượng tử nào đang được khuyến nghị?
NIST đã công bố các tiêu chuẩn mật mã hậu lượng tử đầu tiên năm 2024, gồm ML‑KEM (Kyber) cho trao đổi khóa và ML‑DSA (Dilithium), SLH‑DSA (SPHINCS+) cho chữ ký số. Nguồn: NIST, 2024.
NSA cũng phát hành lộ trình CNSA 2.0 với yêu cầu chuyển đổi các hệ thống quốc gia sang thuật toán hậu lượng tử trong thập kỷ này.
Dù phục vụ hệ thống mật, khuyến nghị này đặt nền tảng tham chiếu cho khu vực tư nhân. Nguồn: NSA, 2022.
Đối với tiền điện tử, các chuẩn này cung cấp lựa chọn thuật toán, song việc áp dụng cần xem xét kích thước chữ ký, hiệu năng, phí mạng và khả năng tương thích hợp đồng thông minh.
Bảng tóm tắt: Từ chuẩn hiện hành sang hậu lượng tử
Dưới đây là cái nhìn nhanh về khác biệt và hiện trạng áp dụng theo khuyến nghị công khai của NIST (2024).
| Nhóm | Ví dụ thuật toán | Trạng thái trước lượng tử | Rủi ro trước lượng tử | Thay thế PQC gợi ý (NIST 2024) |
|---|---|---|---|---|
| Trao đổi khóa | ECDH, RSA‑KEM | Rộng rãi | Dễ bị tấn công bởi lượng tử đủ mạnh | ML‑KEM (Kyber) |
| Chữ ký số | ECDSA, RSA‑PSS | Rộng rãi | Dễ bị tấn công bởi lượng tử đủ mạnh | ML‑DSA (Dilithium), SLH‑DSA (SPHINCS+) |
| Chữ ký dựa hash | XMSS, LMS | Ngách/đặc thù | Quy mô hạn chế, quản lý trạng thái | SLH‑DSA (không trạng thái), cân nhắc hiệu năng |
Ngành tiền điện tử nên chuẩn bị ra sao từ hôm nay?
Bắt đầu kiểm kê tài sản mật mã, bản đồ hóa nơi dùng RSA/ECC, lập lộ trình chuyển sang PQC theo NIST. Ưu tiên cơ chế “crypto agility” để thay thuật toán không gián đoạn.
Áp dụng mô hình chữ ký lai (hybrid) trong giai đoạn chuyển tiếp, kết hợp thuật toán hiện tại và PQC để duy trì tương thích ngược. Kiểm soát phơi lộ khóa công khai, dùng địa chỉ mới, hạn chế tái sử dụng.
Theo dõi cập nhật tiêu chuẩn và triển khai thử nghiệm trên testnet trước khi áp dụng rộng rãi để đánh giá phí, kích thước giao dịch và tác động UX.
Tác động địa chính trị: vì sao Hoa Kỳ nhấn mạnh cạnh tranh với Trung Quốc?
Bloomberg cho biết mục tiêu giữ lợi thế trước Trung Quốc là động lực chính. Lượng tử là miền cạnh tranh chiến lược vì ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh thông tin và ưu thế công nghiệp.
Khoảng trống công nghệ trong lượng tử có thể kéo theo hệ quả dây chuyền: mất an toàn chuỗi cung ứng bảo mật, kém hấp dẫn vốn tư nhân, khó thu hút nhân tài. Do đó, can thiệp chính sách sớm được coi là đòn bẩy tạo tín hiệu thị trường.
Tuy vậy, việc nhà nước nhận cổ phần doanh nghiệp gây tranh cãi. Một mặt, nó chia sẻ rủi ro, mặt khác tạo tiền lệ can thiệp sâu vào định giá và quản trị.
Những câu hỏi thường gặp
CHIPS and Science Act có cho phép tài trợ lượng tử không?
Có. Luật hỗ trợ sản xuất chip và tài trợ khoa học, công nghệ nền tảng, trong đó có tính toán tiên tiến. Nguồn: Congress.gov (H.R.4346).
“Q‑Day” có thể xảy ra khi nào?
Chưa có đồng thuận. Một số dự báo 5–10 năm, nhưng mức độ bất định cao. Hành động sớm là cần thiết do vòng đời di cư mật mã dài.
“Harvest now, decrypt later” là gì?
Kẻ tấn công lưu trữ dữ liệu và khóa công khai hiện tại để giải mã khi có máy tính lượng tử đủ mạnh. Giảm thiểu bằng PQC và hạn chế phơi lộ khóa.
Tiền điện tử bị ảnh hưởng thế nào bởi lượng tử?
Chữ ký số như ECDSA/RSA có thể bị phá vỡ, đe dọa tài sản on-chain. Cần chuyển sang chữ ký hậu lượng tử và mô hình lai trong giai đoạn chuyển tiếp.
Nên theo tiêu chuẩn nào khi chuyển sang hậu lượng tử?
Tham chiếu NIST 2024: ML‑KEM (Kyber), ML‑DSA (Dilithium), SLH‑DSA (SPHINCS+). Với hệ thống thuộc phạm vi nhạy cảm, xem thêm lộ trình CNSA 2.0 của NSA.
Nguồn tham khảo: Bloomberg (23/10/2025); Congress.gov – H.R.4346; CNBC (08/2025); X/Peter Schiff; NIST (2024); NSA (2022); Cointelegraph.
