Trong thế giới tiền điện tử đầy cơ hội nhưng cũng không kém phần rủi ro, Bait and Switch Scam (lừa đảo “nhử và đổi”) đã trở thành một mối đe dọa nghiêm trọng đối với các nhà đầu tư.
Thủ đoạn này lợi dụng lòng tham và sự thiếu kinh nghiệm của người dùng, biến những lời hứa hấp dẫn thành nỗi mất mát lớn.
Với vô số biến thể tinh vi, từ token giả mạo đến NFT giả danh, Bait and Switch Scam không chỉ làm tổn hại tài sản mà còn ảnh hưởng đến niềm tin vào thị trường tiền điện tử. V
iệc nhận biết và phòng tránh loại hình lừa đảo này là kỹ năng sống còn cho bất kỳ ai tham gia vào lĩnh vực đầy biến động này.
Bait and Switch Scam là gì?
Bait and Switch Scam (lừa đảo “nhử và đổi”) là chiêu trò lừa đảo, trong đó kẻ gian lợi dụng kỳ vọng của nạn nhân bằng cách quảng bá một sản phẩm, dịch vụ hoặc cơ hội đầu tư hấp dẫn (mồi nhử), nhưng sau đó thay đổi nội dung hoặc điều kiện để chiếm đoạt tài sản của nạn nhân (đổi mồi).
Trong lĩnh vực tiền điện tử, loại lừa đảo này xuất hiện với nhiều hình thức như dự án token giả, NFT “giả danh” hoặc các đợt airdrop hứa hẹn lợi nhuận cao, gây thiệt hại nghiêm trọng cho nhà đầu tư.
Dấu hiệu nhận biết Bait and Switch Scam
Quảng cáo “quá tốt để là thật”
- Lời hứa lợi nhuận không tưởng như:
- “Lợi nhuận 10x, 100x chỉ trong vài ngày.”
- “Staking token với lãi suất APY lên đến 1.000%.
- “NFT độc quyền với giá thấp hơn thị trường rất nhiều.”
Những tuyên bố thiếu căn cứ này thường là dấu hiệu rõ ràng của lừa đảo.
Thông tin không minh bạch, trang web giả mạo
- Đội ngũ phát triển ẩn danh: Không có danh tính rõ ràng hoặc hồ sơ chuyên nghiệp.
- Thiếu kiểm toán hợp đồng thông minh: Không được xác minh bởi tổ chức uy tín như Certik hay PeckShield.
- Trang web giả mạo:
- Sử dụng tên miền đánh lừa như opensea-nft-sale.com giả danh OpenSea.
- Quảng cáo thông qua email, mạng xã hội hoặc Google Ads với thông tin sai lệch.
Tạo cảm giác cấp bách (FOMO)
- Giới hạn thời gian: “Chỉ còn 24 giờ để tham gia!”
- Giới hạn số lượng: “Chỉ 100 token còn lại!”
- Bình luận lôi kéo: Kẻ gian sử dụng các bình luận giả, chẳng hạn:
- “Đây là cơ hội tốt nhất trong năm!”
- “Tôi vừa kiếm được gấp đôi trong 2 ngày!”
Cách thức hoạt động của Bait and Switch Scam
Đưa ra mồi nhử hấp dẫn
Kẻ gian quảng bá cơ hội đầu tư hoặc sản phẩm hấp dẫn như:
- Token mới: Hứa hẹn lợi nhuận 10x trong vòng một tuần.
- NFT giá rẻ: Quảng cáo NFT “hiếm” với giá thấp bất thường.
- Dự án DeFi/GameFi: Hứa hẹn APY vượt 1.000% hoặc phần thưởng lớn.
Thu hút nạn nhân tham gia
Kẻ gian sử dụng mạng xã hội, quảng cáo hoặc trang web giả mạo để gây chú ý. Chiến thuật tâm lý như FOMO được tận dụng tối đa.
Thiện đổi mồi
Khi nạn nhân đầu tư, kẻ gian thay đổi điều kiện ban đầu hoặc thực hiện hành vi gian lận:
- Token/NFT kém giá trị: Gửi token không thể giao dịch hoặc NFT giả.
- Khóa tài sản: Yêu cầu gửi tiền vào hợp đồng thông minh chưa kiểm tra, sau đó chiếm đoạt tài sản.
- Biến mất hoàn toàn: Kẻ gian rút hết thanh khoản, xóa dự án, trang web và tài khoản mạng xã hội.
Ví dụ nổi bật về Bait and Switch Scam
Bitconnect (2017): Vụ lừa đảo lớn nhất lịch sử Crypto
- Mồi nhử: Hứa hẹn lợi nhuận 40% mỗi tháng từ “robot giao dịch.”
- Đổi mồi: Đóng cửa dự án năm 2018, giá token BCC giảm từ 400 USD xuống gần 0 USD.
- Kết quả: Hàng nghìn nhà đầu tư mất tổng cộng khoảng 2 tỷ USD.
Rug Pull trên PancakeSwap
- Mồi nhử: Token mới với lợi nhuận 100x.
- Đổi mồi: Rút sạch thanh khoản, token trở nên vô giá trị.
- Ví dụ: Squid Game Token (SQUID) tăng giá hàng trăm lần rồi mất giá hoàn toàn chỉ trong vài phút.
NFT giả trên OpenSea
- Mồi nhử: NFT từ bộ sưu tập nổi tiếng với giá rẻ.
- Đổi mồi: NFT giả mạo, không có giá trị, không thể giao dịch.
Làm thế nào để phòng tránh Bait and Switch Scam?
- Luôn hoài nghi những lời hứa lợi nhuận hấp dẫn.
- Thực hiện nghiên cứu kỹ lưỡng (DYOR):
- Kiểm tra đội ngũ phát triển và tài liệu dự án.
- Xác minh hợp đồng thông minh thông qua các tổ chức uy tín.
- Tránh FOMO: Đừng để cảm giác cấp bách chi phối quyết định của bạn.
Kết luận
Bait and Switch Scam không chỉ là bài học đắt giá về sự cẩn trọng mà còn là lời cảnh báo cho tất cả nhà đầu tư trong thị trường tiền điện tử.
Đừng bao giờ để cảm giác FOMO chi phối quyết định và luôn nhớ rằng nghiên cứu kỹ lưỡng (DYOR) là biện pháp phòng vệ mạnh mẽ nhất.
Hãy tỉnh táo trước những lời hứa “quá tốt để là thật” và bảo vệ tài sản của mình bằng cách lựa chọn các dự án minh bạch và đáng tin cậy.
Trong thế giới crypto đầy cơ hội, chỉ sự hiểu biết và cẩn trọng mới có thể giúp bạn tránh xa những cạm bẫy như Bait and Switch Scam.