Giá Bitcoin đã tăng nhanh hơn mức giảm cung sau mỗi lần halving, khiến phần thưởng tính theo USD cho thợ đào ngày càng lớn dù số BTC nhận được giảm dần.
Miners hiện chỉ nhận 3,125 BTC mỗi block nhưng thu nhập quy đổi ra USD cao hơn đáng kể so với giai đoạn 2020. Dữ liệu lịch sử cho thấy “ít BTC hơn” lại tương ứng “nhiều USD hơn”.
- Giá Bitcoin tăng vượt xa mức giảm cung, giúp phần thưởng tính theo USD tăng qua các epoch.
- Thợ đào vẫn bán ròng dù phần thưởng đạt kỷ lục, do nhu cầu chốt lời và chi phí vận hành.
- Để phần thưởng vượt 1 triệu USD/block ở Epoch 5, BTC cần đạt khoảng 320.000 USD; bội số tăng giá ngày càng khó.
Bitcoin halving là gì?
Halving là sự kiện định kỳ khoảng 4 năm một lần, khi phần thưởng khối cho thợ đào giảm một nửa, làm tốc độ phát hành BTC mới giảm.
Cơ chế này làm nguồn cung mới khan hiếm dần, tạo khuôn khổ khan hiếm giống hàng hóa. Lịch trình phát hành minh bạch giúp thị trường định giá kỳ vọng dài hạn, nhất là khi cầu tăng từ nhà đầu tư tổ chức.
Giá Bitcoin tăng nhanh hơn tốc độ giảm cung sau các lần halving
Dữ liệu lịch sử từ Unchained cho thấy cả 5 epoch halving đều kết thúc với phần thưởng khối quy đổi USD cao hơn khi bắt đầu, dù phần thưởng BTC giảm một nửa giữa kỳ.
Epoch 4 (2020–2024) minh họa rõ nét: thợ đào bắt đầu với 6,25 BTC/block trị giá 54.000 USD, kết thúc vẫn 6,25 BTC nhưng trị giá 398.000 USD, tăng 637%. Tăng giá BTC đã áp đảo tác động giảm cung. Nguồn: Unchained.
Thợ đào hiện kiếm được nhiều USD hơn so với năm 2020
Ở Epoch 5, phần thưởng khối bắt đầu khoảng 199.000 USD (3,125 BTC). Với BTC quanh 109.000 USD, 3,125 BTC hiện tương đương khoảng 340.000 USD.
Nghĩa là một thợ đào hôm nay nhận 3,125 BTC/block đã thu về USD nhiều hơn so với thợ đào năm 2020 nhận gấp đôi BTC (6,25 BTC) vào đầu Epoch 4. Đây là nghịch lý kinh tế thú vị của Bitcoin: ít BTC hơn nhưng nhiều USD hơn.
Dữ liệu lịch sử củng cố luận điểm “ít hơn lại nhiều hơn”
Mỗi epoch cho thấy phần thưởng USD tăng 300–600% so với đầu kỳ, dù số BTC trả thưởng giảm. Xu hướng này đã lặp lại xuyên suốt 15 năm.
Động lực đến từ kỳ vọng khan hiếm sau halving, chu kỳ đầu tư doanh nghiệp, và cầu tổ chức tăng. Sau cú sốc ban đầu, giá thường điều chỉnh theo cung mới, làm tổng doanh thu USD cho người còn trụ lại tăng mạnh. Nguồn: Unchained.
Kinh tế học truyền thống bỏ lỡ cơ chế điều chỉnh giá của Bitcoin
Lý thuyết khan hiếm tuyến tính gợi ý giảm 50% cung mới sẽ giảm 50% doanh thu. Nhưng với Bitcoin, giá đã nhiều lần điều chỉnh mạnh hơn để phản ánh cung mới giảm.
Sau halving, nhiều thợ đào yếu rời cuộc chơi, hashrate tái cân bằng, chi phí biên và kỳ vọng thị trường tái định vị. Trong 12–18 tháng, người trụ vững thường thấy doanh thu USD phục hồi và vượt trội. Các yếu tố vĩ mô, thanh khoản toàn cầu và nhu cầu trú ẩn cũng hỗ trợ.
“Chúng tôi cho rằng Bitcoin về cơ bản khác biệt với mọi tài sản số khác.”
– Fidelity Digital Assets, báo cáo “Bitcoin First”, 01/2022
Dòng vốn tổ chức củng cố vai trò tài sản trú ẩn của Bitcoin
Việc SEC phê duyệt Bitcoin ETF giao ngay tháng 1/2024 đã mở kênh tiếp cận tuân thủ cho các tổ chức, củng cố thanh khoản và mức độ chấp nhận. Nguồn: U.S. SEC (2024).
Vai trò “vàng kỹ thuật số” ngày càng rõ hơn trong môi trường bất định. Nhận thức và hạ tầng lưu ký, kế toán, định giá cũng trưởng thành, giúp cầu ổn định hơn qua các chu kỳ.
“Tôi tin đợt tăng hôm nay phản ánh nhu cầu ‘trú ẩn an toàn’… tùy cách nhìn, đó có thể là trái phiếu kho bạc, vàng, hoặc tiền điện tử.”
– Larry Fink, CEO BlackRock, phỏng vấn Fox Business, 10/2023, trích Reuters
Thợ đào vẫn bán ròng dù phần thưởng kỷ lục
Dữ liệu on-chain từ Glassnode cho thấy trong tháng 9–10/2025, thợ đào phân phối BTC ở mức cao nhất kể từ sau cú sập FTX. Điều này xảy ra ngay khi phần thưởng khối tính theo USD đạt mức cao lịch sử.
Nguyên nhân gồm chốt lời khi BTC kiểm định 125.000 USD, chi phí điện và nâng cấp ASIC thế hệ mới, cùng áp lực hiện thực hóa lợi nhuận ở các công ty đào niêm yết. Thời điểm Presale nhịp điều chỉnh từ 125.000 USD về vùng hiện tại cho thấy một số thợ đào canh tương đối trúng đỉnh cục bộ. Nguồn: Glassnode.
Áp lực nâng cấp phần cứng buộc thợ đào chốt lời
Để duy trì biên lợi nhuận sau halving, thợ đào phải đầu tư vào máy đào hiệu suất cao và hạ tầng điện rẻ, ổn định.
Cambridge CBECI ghi nhận tiêu thụ điện năng mạng Bitcoin biến động theo chu kỳ giá và công nghệ; nâng cấp thường diễn ra mạnh sau halving để tối ưu hiệu suất/chi phí. Việc bán ròng giúp xoay vòng vốn cho capex, vận hành và quản trị rủi ro.
Kịch bản cho Epoch 5: vượt 1 triệu USD mỗi block đòi hỏi 320.000 USD/BTC
Nếu mô hình lịch sử tiếp diễn, Epoch 5 có thể khép lại với phần thưởng vượt 1.000.000 USD mỗi block, dù chỉ 3,125 BTC/block. Điều này yêu cầu giá BTC khoảng 320.000 USD vào năm 2028.
Thách thức là bội số tăng giá cần thiết ngày càng giảm nhưng vẫn lớn khi vốn hóa tăng. Sức cầu từ tổ chức, có thể cả kho bạc quốc gia và vai trò lưu trữ giá trị trưởng thành hơn, là chìa khóa để duy trì quỹ đạo này.
Bội số tăng giá cần thiết đang giảm dần theo từng epoch
Để duy trì quỹ đạo “phần thưởng USD tăng”, các epoch sau cần bội số giá nhỏ hơn so với giai đoạn đầu, nhưng vẫn đáng kể.
Epoch 2 cần khoảng 55 lần, Epoch 3 cần 13,5 lần, Epoch 4 cần 7,4 lần. Khi vốn hóa thị trường lớn hơn, việc đạt bội số cao trở nên khó hơn, đòi hỏi dòng vốn mới bền vững và hạ tầng thị trường trưởng thành.
| Epoch | Bội số tăng giá ước tính để duy trì mẫu hình |
|---|---|
| Epoch 2 | ~55 lần |
| Epoch 3 | ~13,5 lần |
| Epoch 4 | ~7,4 lần |
Kết luận: “Ít hơn lại nhiều hơn” vẫn đúng đến hiện tại
Tính từ 2012, thợ đào nhận ít hơn 93,75% số BTC mỗi block, nhưng doanh thu tính theo USD đạt hàng trăm nghìn USD và có xu hướng tăng qua các epoch.
Tương lai phụ thuộc việc BTC tiếp tục tăng giá nhanh hơn tốc độ giảm cung. Đến nay, nghịch lý này vẫn đứng vững nhờ cầu tổ chức, vai trò trú ẩn và cơ chế halving làm khan hiếm nguồn cung mới.
Những câu hỏi thường gặp
Vì sao phần thưởng USD tăng dù BTC trả cho thợ đào giảm?
Vì giá BTC tăng nhanh hơn mức giảm cung. Lịch trình phát hành cố định và cầu tăng sau halving khiến thị trường tái định giá, giúp phần thưởng quy đổi USD cao hơn. Nguồn: Unchained.
Thợ đào bán ròng có báo hiệu thị trường đỉnh?
Không nhất thiết. Bán ròng có thể do quản trị dòng tiền, nâng cấp thiết bị hoặc chốt lời. Nhưng lịch sử cho thấy các giai đoạn bán mạnh đôi khi trùng điều chỉnh ngắn hạn. Nguồn: Glassnode.
Bitcoin ETF giao ngay ảnh hưởng ra sao đến phần thưởng thợ đào?
ETF giúp mở rộng cầu hợp pháp, tăng thanh khoản và độ sâu thị trường, gián tiếp hỗ trợ giá BTC, từ đó nâng giá trị USD của phần thưởng. Nguồn: U.S. SEC (2024).
Halving có thể khiến thợ đào nhỏ lẻ rời cuộc chơi?
Có. Doanh thu BTC giảm ngay lập tức khiến thợ đào chi phí cao bị loại, nhường thị phần cho đơn vị hiệu quả hơn. Tuy nhiên, những ai tối ưu chi phí có thể hưởng lợi khi giá phục hồi.
Liệu phần thưởng đạt 1.000.000 USD/block ở Epoch 5 có khả thi?
Chỉ khi BTC đạt khoảng 320.000 USD. Điều này đòi hỏi cầu lớn, bền vững từ tổ chức và môi trường vĩ mô thuận lợi. Mẫu hình lịch sử ủng hộ, nhưng không đảm bảo.
