Trong thế giới Web3, dữ liệu chính xác và cập nhật nhanh chóng là yếu tố then chốt quyết định sự thành công của các ứng dụng DeFi, GameFi và nhiều lĩnh vực khác.
Switchboard – một giao thức Oracle phi tập trung, permissionless, ra đời để giải quyết bài toán này bằng cách cung cấp dữ liệu giá, dữ liệu ngẫu nhiên và nguồn dữ liệu tùy chỉnh theo yêu cầu.
Không giống như các Oracle truyền thống, Switchboard hoạt động theo mô hình On-Demand Oracle, chỉ cung cấp dữ liệu khi cần, giúp tối ưu chi phí và giảm tải cho mạng lưới.
Với tốc độ cập nhật dưới 400 mili giây, khả năng tùy chỉnh cao và độ bảo mật mạnh mẽ nhờ Trusted Execution Environment (TEE), Switchboard đang được hàng loạt dự án lớn như Kamino Finance, Solend, MarginFi, Drift tin dùng.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về Switchboard, từ cách thức hoạt động, điểm khác biệt, cho đến tiềm năng phát triển trong tương lai.
Switchboard là gì?
Switchboard là một giao thức Oracle phi tập trung, không cần sự cho phép (permissionless), ra đời vào năm 2021 và nhanh chóng trở thành một trong những giải pháp Oracle hàng đầu trên hệ sinh thái Solana.
Giao thức này cung cấp dữ liệu giá, dữ liệu ngẫu nhiên và các nguồn dữ liệu tùy chỉnh cho hàng trăm dự án DeFi, GameFi cùng nhiều ứng dụng phi tập trung (dApp).
Điểm mạnh của Switchboard không chỉ nằm ở tốc độ cập nhật dữ liệu cực nhanh (chỉ dưới 400 mili giây) mà còn ở khả năng tùy chỉnh linh hoạt.
Giao thức này cho phép bất kỳ ai cũng có thể tạo mới và triển khai data feed mà không cần thông qua bên thứ ba.
Chính yếu tố permissionless này khiến Switchboard trở thành một công cụ lý tưởng cho những dự án yêu cầu dữ liệu đặc thù, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường Web3.
Vì sao Switchboard nổi bật?
Hiện tại, Switchboard xử lý hàng trăm triệu yêu cầu dữ liệu mỗi tuần, hỗ trợ hơn 500 tài sản khác nhau trên hơn 10 Blockchain.
Không giống như các Oracle truyền thống thường cung cấp dữ liệu cố định, Switchboard áp dụng mô hình On-Demand Oracle – chỉ cung cấp dữ liệu khi có yêu cầu, giúp tối ưu chi phí và giảm độ trễ.
Nhờ sự kết hợp giữa tính linh hoạt, tốc độ cao và độ tin cậy vượt trội, Switchboard đã trở thành lựa chọn của nhiều dự án hàng đầu như Kamino Finance, Solend, MarginFi, Drift.
Điểm khác biệt của Switchboard
- Permissionless Data Feed Creation
- Bất kỳ ai cũng có thể tạo và triển khai data feed mà không cần sự chấp thuận từ bên thứ ba.
- Highly Customisable Data Feeds
- Người dùng có thể tùy chỉnh tần suất cập nhật, nguồn dữ liệu, thuật toán tổng hợp (Averaging Techniques), tích hợp cả dữ liệu on-chain và off-chain.
- On-Demand Oracle
- Hoạt động theo mô hình pull-based: chỉ cung cấp dữ liệu khi có yêu cầu, giúp tiết kiệm tài nguyên và giảm tải cho mạng lưới.
- Oracle Aggregator
- Tổng hợp dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau như Chainlink, Pyth, đảm bảo thông tin chính xác, đa dạng và có tính dự phòng cao.
- Randomness Generation
- Cung cấp số ngẫu nhiên minh bạch, bảo mật cao bằng Trusted Execution Environment (TEE) – phục vụ cho các ứng dụng như game, xổ số, prediction market.
- Low Latency
- Độ trễ cập nhật dữ liệu chỉ khoảng 400 mili giây, nhanh hơn 2-3 lần so với các Oracle phổ biến khác.
- Cross-Chain Compatibility
- Có thể triển khai trên nhiều Blockchain, không giới hạn chỉ trên Solana.
- Built-in Security Mechanisms
- Sử dụng Trusted Execution Environment (TEE) và Guardian Verification để đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu.
Cơ chế hoạt động của Switchboard
Switchboard bao gồm nhiều thành phần quan trọng đảm bảo hệ thống hoạt động chính xác và bảo mật:
Các thành phần cốt lõi
- Trusted Execution Environment (TEE)
- Đảm bảo mã nguồn của Oracle không bị thay đổi và dữ liệu luôn chính xác.
- Oracle Queue
- Danh sách các Oracle được phê duyệt, đảm bảo chỉ những Oracle đạt tiêu chuẩn mới được tham gia cung cấp dữ liệu.
- Guardian Nodes
- Các node đặc biệt chịu trách nhiệm giám sát và xác thực Oracle.
- Oracle Nodes
- Các node chính thu thập, xử lý và ký dữ liệu.
- Oracle Router (Frontend & Gateway)
- Định tuyến luồng dữ liệu, chống tấn công DoS và điều phối tác vụ.
- Oracle Worker
- Thực hiện nhiệm vụ lấy dữ liệu, xử lý và ký số trước khi trả về cho người dùng.
Các bước hoạt động của Switchboard
- Bước 1: Onboarding Guardian và Oracle Node
- Guardian được đăng ký và xác thực qua TEE.
- Oracle Node cần được 1/3 số Guardian xác thực trước khi tham gia Oracle Queue.
- Bước 2: Khởi tạo Data Feed
- Người dùng có thể tự tạo data feed thông qua giao diện permissionless.
- Mỗi data feed được gán vào một Oracle Queue và chỉ sử dụng Oracle trong Queue đó.
- Bước 3: Gửi yêu cầu dữ liệu
- Người dùng gửi yêu cầu tới Gateway, Gateway chuyển tiếp đến Oracle Router để phân phối nhiệm vụ.
- Bước 4: Xử lý và ký dữ liệu
- Oracle Worker lấy dữ liệu từ nguồn chỉ định, thực hiện xử lý theo thuật toán (ví dụ: trung bình cộng, lấy giá bid/ask).
- Dữ liệu sau khi xử lý được ký số và gửi về người dùng.
- Bước 5: Đưa dữ liệu lên chuỗi
- Người dùng thực hiện giao dịch on-chain, cập nhật data feed mới lên Blockchain.
- Bước 6: Bảo mật liên tục
- Oracle & Guardian kiểm tra định kỳ qua TEE, đảm bảo mã nguồn không bị can thiệp.
- Guardian giám sát toàn bộ hệ thống để phát hiện bất thường.
Lộ trình phát triển
Giai đoạn hiện tại
- Hỗ trợ hơn 10 Blockchain, mở rộng hệ sinh thái.
- Cung cấp dữ liệu cho 500+ tài sản khác nhau.
- Triển khai thành công trên các dự án lớn như Kamino Finance, Solend, MarginFi, Drift.
Kế hoạch tương lai
- Hỗ trợ nhiều Blockchain hơn, mở rộng sang Ethereum Layer 2.
- Phát triển các tính năng AI-driven Oracle, cải thiện độ chính xác dữ liệu.
- Hợp tác với các Protocol DeFi, mở rộng ứng dụng Real-World Asset (RWA).
Các thông tin đang cập nhật
Hiện tại, một số thông tin về Switchboard vẫn đang trong quá trình cập nhật, bao gồm:
- Đội ngũ: Thông tin chi tiết về các thành viên sáng lập và đội ngũ kỹ thuật đứng sau dự án.
- Nhà đầu tư: Danh sách các quỹ đầu tư và đối tác chiến lược hỗ trợ dự án.
- Tokenomics: Cơ chế phân bổ token, chính sách staking và mô hình kinh tế của dự án.
- Sàn giao dịch: Các nền tảng đang hỗ trợ giao dịch token của Switchboard (nếu có).
Các thông tin này sẽ sớm được công bố trong thời gian tới. Hãy theo dõi các kênh chính thức của Switchboard để cập nhật nhanh nhất!
Kênh thông tin dự án
- Website: https://switchboard.xyz/
- Twitter: https://x.com/switchboardxyz
Kết luận
Switchboard là một giải pháp Oracle permissionless mạnh mẽ, cung cấp dữ liệu nhanh chóng, chính xác, tùy chỉnh cao cho các ứng dụng DeFi, GameFi và nhiều lĩnh vực khác.
Sự phát triển nhanh chóng từ năm 2021 cùng sự tin tưởng từ nhiều dự án lớn đã chứng minh Switchboard có tiềm năng định hình tương lai của Oracle & DeFi.
