Steem là một blockchain tiên phong trong lĩnh vực mạng social phi tập trung, tạo nên hệ sinh thái đa dạng với mô hình thưởng cho người sáng tạo và quản lý nội dung.
Dự án xây dựng môi trường minh bạch, không kiểm duyệt dựa trên cơ chế Delegated Proof-of-Stake, đồng thời phát triển nhiều ứng dụng phi tập trung như Steemit, DTube và Splinterlands, góp phần định hình xu hướng SocialFi hiện nay.
- Steem phát triển hệ thống Token và dApp mạng social phi tập trung từ năm 2016.
- Dự án giải quyết bất công trong lợi ích nội dung trên mạng social truyền thống.
- Cuộc tranh chấp quyền sở hữu năm 2020 dẫn tới sự chia rẽ cộng đồng và ra đời Hive.
Steem (STEEM) là gì?
Steem là blockchain chuyên biệt cho mạng social phi tập trung, được thành lập bởi Ned Scott và Dan Larimer năm 2016. Nền tảng này thúc đẩy phần thưởng công bằng cho người sáng tạo và quản lý nội dung qua các Token STEEM, Steem Power và Steem Dollars, nổi bật với Steemit.com – nền tảng blog social phi tập trung.
Steem được thiết kế nhằm minh bạch mọi hoạt động và xóa bỏ vai trò trung gian trong việc phân phối giá trị cho cộng đồng sáng tạo.
Vấn đề mà Steem giải quyết là gì?
Steem phát triển để khắc phục vấn đề phân phối lợi ích không công bằng trên các mạng social trung gian như Facebook và Twitter, nơi người dùng tạo nội dung nhưng ít nhận được giá trị tương xứng.
Bằng cách sử dụng blockchain, Steem xây dựng mạng social không kiểm duyệt, không có cơ quan trung ương và thưởng Token cho cả người sáng tạo lẫn người quản lý nội dung, qua đó đảm bảo tính minh bạch và bình đẳng.
Giải pháp công nghệ của Steem là gì?
Steem vận hành trên cơ chế Delegated Proof-of-Stake (DPoS), ghi lại toàn bộ hoạt động như đăng bài, bình luận, vote trên blockchain. Hệ thống Token thưởng được phân phối dựa trên sự tương tác và ảnh hưởng của người dùng.
Mô hình gồm hai tầng: tầng 1 là blockchain Steem xử lý dữ liệu giao dịch, tầng 2 là các ứng dụng phi tập trung (dApps) như Steemit.com, DTube, hỗ trợ hoạt động mạng social.
Steem đã mang lại cách tiếp cận mới cho mạng social với việc phân phối phần thưởng trực tiếp cho người tạo nội dung, thúc đẩy tính minh bạch và công bằng trong kỷ nguyên số.
Ned Scott, CEO Steemit, 2018
Các sản phẩm chính của Steem là gì?
Hệ sinh thái Steem bao gồm nhiều dApps nổi bật, xây dựng trên blockchain nhằm phát triển mạng social phi tập trung và trải nghiệm người dùng đa dạng.
Steemit – Nền tảng blog phi tập trung
Steemit là nền tảng blog social chủ lực, nơi người dùng đăng bài, tương tác và được thưởng Token STEEM, SP, SBD dựa trên số lượt vote và ảnh hưởng trong cộng đồng.
- Mọi hành động được ghi nhận blockchain minh bạch.
- Nội dung được cộng đồng xếp hạng, không qua thuật toán ẩn hay kiểm duyệt trung gian.
DTube – Nền tảng chia sẻ video phi tập trung
DTube là nền tảng video kiểu YouTube nhưng không có quảng cáo hay theo dõi người dùng. Video được lưu trữ trên IPFS và Steem blockchain, người sáng tạo nhận thưởng qua Token STEEM dựa trên vote.
- Bảo vệ quyền riêng tư, loại bỏ ảnh hưởng quảng cáo và kiểm duyệt.
- Tạo thu nhập trực tiếp cho nhà sáng tạo video.
SteemApps – Danh mục dApps trên Steem
SteemApps tổng hợp, thống kê các ứng dụng phi tập trung trên Steem như Steemit, DTube, Utopian.io và Splinterlands, cung cấp dữ liệu người dùng, tương tác và phần thưởng.
- Hỗ trợ khám phá hệ sinh thái Steem hiệu quả.
- Cung cấp minh bạch về hoạt động cộng đồng.
Steem Monsters (Splinterlands)
Steem Monsters (nay là Splinterlands) là game thẻ bài NFT nổi bật, nơi người chơi thu thập, giao dịch thẻ và chơi để kiếm phần thưởng STEEM theo mô hình play-to-earn.
- Ra mắt năm 2018, là game blockchain thành công khởi đầu cho mô hình GameFi.
- Người chơi sở hữu tài sản kỹ thuật số thực, có thể giao dịch tự do.
Sự kiện tranh chấp quyền sở hữu Steemit năm 2020 là gì?
Tháng 2/2020, Justin Sun mua lại Steemit Inc cùng lượng lớn Token STEEM, dẫn đến phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng do lo ngại tập trung quyền lực.
Cộng đồng tổ chức soft fork để vô hiệu hóa các Token kiểm soát của Justin Sun. Phản ứng lại, Justin Sun phối hợp các sàn lớn sử dụng Token người dùng bỏ phiếu thay thế các Witness của cộng đồng.
Việc mua lại Steemit đánh dấu bước ngoặt lớn, đặt lại vấn đề quản trị và phân quyền trong cộng đồng blockchain mạng social.
Nhận định từ chuyên gia nghiên cứu blockchain, 2020
Ngày 20/3/2020, cộng đồng hard fork tạo ra blockchain mới mang tên Hive với phân phối Token 1:1 cho holder STEEM, ngoại trừ địa chỉ liên quan Justin Sun, thúc đẩy môi trường phi tập trung, minh bạch hơn.
Kể từ đó, Steem tiếp tục tồn tại nhưng đa số cộng đồng chuyển sang Hive – nền tảng phát triển mạnh mẽ với nhiều dApps nổi bật như PeakD và 3Speak.
Token STEEM và cấu trúc Tokenomics của Steem ra sao?
Steem vận hành hệ thống Token gồm STEEM, Steem Power (SP), Steem Dollars (SBD) và Smart Media Token (SMT), hỗ trợ phân phối phần thưởng và mức độ ảnh hưởng trong mạng lưới.
STEEM là Token cơ sở lưu hành trên blockchain, SP biểu thị quyền lực bỏ phiếu, còn SBD là stablecoin neo theo USD dùng kích thích người dùng.
| Token | Chức năng | Đặc điểm |
|---|---|---|
| STEEM | Token nền tảng | Được giao dịch tự do, phát triển mới theo lạm phát ~9,5%/năm |
| SP (Steem Power) | Ảnh hưởng và quyền vote | Không giao dịch tự do, thể hiện quyền lực bỏ phiếu trên mạng |
| SBD (Steem Dollars) | Stablecoin thưởng | Neo theo USD, sử dụng để trả thưởng cho nội dung |
| SMT (Smart Media Token) | Token nội bộ mỗi creator | Dành cho các nội dung sáng tạo phát hành Token riêng |
Phần thưởng Token STEEM mới hàng ngày được phân chia: 75% cho tác giả và người quản lý nội dung, 15% cho Holder Steem Power, 10% cho các thợ đào duy trì mạng lưới.
Đội ngũ dự án và nhà đầu tư Steem có gì đáng chú ý?
Steem được sáng lập bởi Dan Larimer và Ned Scott năm 2016. Larimer đã xây dựng blockchain Steem và các dự án khác như BitShares, EOS. Ned Scott giữ vị trí CEO Steemit và phát triển SMT.
Larimer rời dự án cuối 2017 để tập trung EOS, Ned Scott bán Steemit Inc cho Justin Sun năm 2020, khiến Steem chịu ảnh hưởng lớn của TRON Foundation.
- Steem phát triển ban đầu không nhờ quỹ đầu tư mạo hiểm, dựa trên cộng đồng và reward-based.
- Từ 2020, Justin Sun và TRON trở thành chủ sở hữu chính hạ tầng Steemit.
Tổng kết
Steem là blockchain tiên phong trong mạng social phi tập trung, khai sinh nền tảng SocialFi sớm và có hệ sinh thái dApp đa dạng cùng cộng đồng sôi động. Tuy nhiên, sự kiện tranh chấp quyền sở hữu năm 2020 dẫn đến phân ly cộng đồng và xuất hiện đối thủ Hive.
Dù vậy, Steem vẫn hoạt động, mang lại bài học quý về quản trị phi tập trung, niềm tin và giá trị cộng đồng trong môi trường blockchain.
Câu hỏi thường gặp
- Steem có phải là một blockchain mạng social không?
Đúng, Steem là blockchain đầu tiên tập trung vào ứng dụng mạng social phi tập trung, ra đời năm 2016. - Token STEEM dùng để làm gì?
STEEM là Token cơ bản để giao dịch và nhận phần thưởng khi tham gia mạng, cùng SP và SBD hỗ trợ vận hành mạng social. - Điều gì xảy ra khi Justin Sun mua Steemit?
Việc mua lại tạo ra xung đột với cộng đồng, dẫn tới hard fork tạo ra blockchain Hive độc lập. - Các sản phẩm chính trong hệ sinh thái Steem là gì?
Đó là Steemit (blog), DTube (video), SteemApps (dApp), và Steem Monsters (game NFT). - Steem có còn hoạt động sau khi chia tách không?
Vẫn tiếp tục hoạt động nhưng bị cạnh tranh mạnh bởi Hive, nền tảng được cộng đồng ưa chuộng hơn.
