Mục lục

Giới thiệu

Ban đầu, blockchain chủ yếu được sử dụng như những mạng lưới phi tập trung để xử lý giao dịch.

Tuy nhiên, sự ra đời của các máy ảo đã mở ra khả năng xây dựng các hợp đồng thông minh trên nền tảng blockchain, biến chúng thành lớp nền tảng cho vô số ứng dụng và trường hợp sử dụng khác nhau.

Ethereum Virtual Machine (EVM) và Solana Virtual Machine (SVM) là hai ví dụ tiêu biểu.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá SVM là gì, cách nó hoạt động và điểm khác biệt so với EVM.

Solana Virtual Machine (SVM) là gì?

SVM là môi trường thực thi cho các hợp đồng thông minh trên blockchain Solana. Nó có khả năng xử lý hàng nghìn giao dịch mỗi giây (TPS), cải thiện khả năng mở rộng của mạng lưới.

Ethereum là blockchain đầu tiên phát triển máy ảo, với EVM trở thành tiêu chuẩn. Kiến trúc của EVM đã truyền cảm hứng cho nhiều blockchain khác như BNB Smart Chain, Avalanche và Tron, với các hệ thống được phát triển từ EVM hoặc tương thích với nó.

Solana Virtual Machine đã nổi lên như một đối thủ đáng gờm đối với EVM.

Solana Virtual Machine hoạt động như thế nào?

Solana Virtual Machine (SVM) có thể được hiểu như một siêu máy tính hoạt động trên blockchain Solana, chịu trách nhiệm xử lý các hợp đồng thông minh do người dùng tạo ra.

Cách thức hoạt động của SVM có thể được chia thành các bước cơ bản sau:

Nút xác thực (Validator nodes):
- Solana sở hữu hàng loạt các nút xác thực được phân bổ trên toàn cầu. Mỗi nút chạy phiên bản riêng của SVM, cho phép chúng thực hiện các nhiệm vụ độc lập.
Chuẩn bị hợp đồng thông minh:
- Trước khi thực thi, SVM dịch hợp đồng thông minh sang ngôn ngữ mà các nút có thể hiểu. Điều này đảm bảo rằng hợp đồng được thực thi chính xác.
Thực thi hợp đồng thông minh:
- Khi hợp đồng thông minh đã được chuyển đổi sang định dạng phù hợp, nó sẽ được thực thi. Hợp đồng thông minh này sẽ cập nhật dữ liệu blockchain trên phiên bản SVM của nút đang xử lý nó.
Đạt đồng thuận:
- Phiên bản blockchain đã được cập nhật sẽ được chia sẻ với các nút khác trong mạng lưới để đạt đồng thuận.

Xem thêm: Initial Attention Offering là gì? Tìm hiểu về khái niệm Initial Attention Offering

Hãy tưởng tượng một người dùng đang sử dụng một ứng dụng phi tập trung (DApp) được xây dựng trên Solana để mua và bán tác phẩm nghệ thuật số.

Khi người dùng mua một tác phẩm, một hợp đồng thông minh sẽ được kích hoạt để cập nhật thông tin sở hữu trên blockchain.

Hợp đồng này sẽ chạy thông qua SVM trên một nút trong mạng lưới, kiểm tra các quy tắc, xác nhận giao dịch và cập nhật dữ liệu blockchain.

Thực thi song song với SeaLevel

Một điểm đặc biệt của SVM là khả năng xử lý đồng thời nhiều hợp đồng thông minh. Điều này đạt được nhờ vào cơ chế xử lý giao dịch song song, giúp tăng hiệu suất và thông lượng giao dịch.

SeaLevel là một thành phần quan trọng của SVM, được thiết kế để giải quyết các xung đột tiềm ẩn khi xử lý song song nhiều giao dịch ảnh hưởng đến cùng một trạng thái tài khoản.

Ví dụ, nếu có hai giao dịch đồng thời – một giao dịch thêm tiền vào ví và một giao dịch rút tiền – các lỗi tính toán có thể xảy ra nếu không được quản lý đúng cách.

Xem thêm: Spicenet là gì? Tổng quan về dự án Spicenet

SeaLevel quản lý các phụ thuộc giữa các giao dịch một cách tường minh. Các hợp đồng thông minh trên Solana chỉ rõ phần nào của trạng thái blockchain mà mỗi giao dịch sẽ thay đổi.

Điều này giúp hệ thống xác định được các giao dịch có thể chạy độc lập (tác động đến các phần trạng thái khác nhau) và các giao dịch có phụ thuộc (tác động đến cùng một phần trạng thái).

Những giao dịch có phụ thuộc sẽ được xử lý tuần tự để tránh xung đột, đảm bảo mỗi giao dịch được thực hiện chính xác mà không làm ảnh hưởng đến dữ liệu hay hiệu suất tổng thể của blockchain.

SVM vs EVM

Mô hình xử lý giao dịch

SVM áp dụng mô hình xử lý song song, cho phép thực hiện đồng thời nhiều giao dịch, từ đó tăng thông lượng và giảm độ trễ.

Ngược lại, EVM hoạt động theo mô hình xử lý tuần tự, dễ dẫn đến tắc nghẽn khi mạng phải xử lý lượng giao dịch lớn trong thời gian cao điểm.

Ngôn ngữ lập trình

SVM hỗ trợ Rust, một ngôn ngữ nổi tiếng về hiệu suất cao và độ an toàn, đặc biệt phù hợp với các ứng dụng yêu cầu hiệu quả và bảo mật tối đa.

Trong khi đó, EVM sử dụng Solidity, một ngôn ngữ được thiết kế chuyên biệt để phát triển hợp đồng thông minh.

Triển khai và thực thi hợp đồng thông minh

Hợp đồng thông minh trên SVM được thực thi độc lập bởi từng trình xác thực, giúp tối ưu hóa hoạt động của mạng lưới.

Xem thêm: Chỉ số GDP là gì? Tìm hiểu về khái niệm GDP

Ngược lại, EVM yêu cầu tất cả các nút trong mạng phải đạt được sự đồng thuận về kết quả thực thi hợp đồng, điều này có thể làm chậm thời gian xử lý.

Thách thức của SVM

SVM đối mặt với một số thách thức đáng kể. Một trong những hạn chế lớn nhất là sự phức tạp trong việc duy trì tính ổn định và bảo mật của hệ thống trong môi trường xử lý song song.

Dù hiệu quả, kiến trúc này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ để tránh xung đột và đảm bảo tính toàn vẹn khi các giao dịch ảnh hưởng đến cùng một dữ liệu được xử lý đồng thời.

Ngoài ra, ngôn ngữ lập trình Rust mang đến một rào cản lớn hơn đối với các nhà phát triển blockchain mới, so với Solidity và các ngôn ngữ phổ biến khác trong lĩnh vực này.