Ngân Hàng Thế Giới kêu gọi các quốc gia phát triển minh bạch về nợ công để phòng tránh khủng hoảng tài chính
Trong báo cáo ngày thứ Sáu, Ngân Hàng Thế Giới (WB) nhấn mạnh tầm quan trọng của minh bạch dữ liệu nợ công trong các quốc gia đang phát triển, nhằm mở rộng phạm vi và rõ ràng của các thông tin về các khoản vay mới.
Yêu cầu nâng cao công tác kiểm toán và công khai chi tiết khoản vay
WB khuyến nghị các quốc gia xây dựng khung pháp lý bắt buộc các bên liên quan công khai đầy đủ dữ liệu về hợp đồng vay, bao gồm thông tin chi tiết về các khoản nợ. Thêm vào đó, các quốc gia cần thực hiện kiểm toán định kỳ và công bố các điều khoản tái cơ cấu nợ để tạo sự minh bạch tối đa.
Trong khi đó, hướng dẫn từ WB khuyến khích việc các nhà cho vay mở rộng các cam kết về điều khoản vay và đảm bảo công khai dữ liệu gốc lẫn các đảm bảo tài chính đi kèm.
Hiện trạng công khai dữ liệu nợ công tại các quốc gia đang phát triển
Chỉ dưới 60% quốc gia thu nhập thấp công khai chi tiết dữ liệu nợ trong năm 2020, nhưng con số này đã tăng lên trên 75% vào năm nay. Tuy nhiên, chỉ có 25% các quốc gia cung cấp dữ liệu từng khoản vay cụ thể, do nhiều nước sử dụng các giao dịch ngân hàng trung ương và cương thi phân tán khiến việc báo cáo gặp nhiều khó khăn.
Ví dụ, Senegal đối mặt với thách thức khi sử dụng khoản vay tư nhân để xử lý các thỏa thuận nợ chưa rõ ràng với IMF, còn Cameroon, Gabon và Angola đã phải đối mặt với các khoản thỏa thuận ngoại lệ “off-screen” và các giao dịch đảm bảo phức tạp.
Chính sách kiểm soát nợ công và những điều cần lưu ý
Ngân hàng Thế giới cảnh báo rằng việc thiếu minh bạch trong nợ công có thể dẫn đến rủi ro vỡ nợ hoặc điều chỉnh lãi suất khắt khe hơn. Các quốc gia cần đẩy mạnh công tác kiểm toán, minh bạch dữ liệu và sử dụng công cụ phân tích để tránh những rủi ro tiềm tàng này.
FDI giảm mạnh, mức thấp nhất kể từ năm 2005
Theo WB, dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2005, trong bối cảnh các rào cản thương mại và đầu tư gia tăng.
Năm 2023, các nền kinh tế đang phát triển chỉ thu hút được 435 tỷ USD FDI, còn các nước thu nhập cao chỉ đạt 336 tỷ USD – mức thấp nhất từ năm 1996. Thước đo này phản ánh rõ tình trạng trì trệ của dòng vốn toàn cầu.
Suy giảm FDI song song với nợ công tăng vọt
Ông Indermit Gill, Tổng kinh tế trưởng của WB, nhận định rằng sự giảm sút của FDI là hệ quả tất yếu khi các chính phủ thắt chặt các rào cản thương mại, trong khi nợ công nhân dân đã chạm mức cao kỷ lục. Ông kêu gọi thay đổi trong chính sách để thúc đẩy đầu tư xuyên biên giới trở lại.
Chiến lược thúc đẩy đầu tư trong bối cảnh hiện tại
Các chính phủ và tổ chức tài chính toàn cầu đã bắt đầu thảo luận tại Seville, Tây Ban Nha, từ ngày 30 tháng 6 đến 3 tháng 7 về các chiến lược cải thiện môi trường đầu tư, giảm thiểu hạn chế và đẩy mạnh các dự án phát triển bền vững.
Chuyên gia Ayhan Kose đề xuất hành động quyết liệt, loại bỏ các rào cản hạn chế FDI và đẩy nhanh tiến độ dự án đầu tư để tăng cường tạo việc làm, ổn định tăng trưởng kinh tế và thúc đẩy phát triển toàn diện.