Mina Coin là gì? Tại sao MINA Protocol được mệnh danh là “Blockchain nhẹ nhất thế giới”? Đồng tiền điện tử này có đáng để bạn đầu tư?
Mina Protocol là dự án phát triển mạng lưới blockchain thông qua giao thức Mina Protocol. Mina Protocol trước đây là “Coda Protocol”, một giao thức tiền điện tử đầu tiên tạo ra các block siêu ngắn và được coi là blockchain nhẹ nhất thế giới. Dự án giải quyết vấn đề về khả năng mở rộng của blockchain bằng việc cải tiến source code ban đầu của các blockchain như Bitcoin và Ethereum với giao thức recursive zk- SNARKs. Các giao thức này cho phép kích thước dữ liệu để tạo khối không vượt quá một vài dòng tweet.
Mina nén chuỗi khối thành một kích thước cố định nhờ vào công nghệ zk-SNARKs (bằng chứng không kiến thức) – một loại bằng chứng mật mã ngắn gọn. Mỗi khi nút MINA tạo ra một khối mới, nó cũng tạo ra bằng chứng SNARK xác minh rằng khối đó là hợp lệ. Tất cả các nút sau đó có thể lưu trữ bằng chứng nhỏ thay vì phải lưu toàn bộ chuỗi, Với kích thước khối siêu nhỏ, giao thức MINA cho phép một blockchain được phân cấp trên quy mô lớn hơn.
Cách hoạt động của MINA Protocol
MINA Protocol được nghiên cứu dựa trên giao thức “tính toán xác minh gia tăng” (incremental verification computation) hoặc còn gọi là “bằng chứng kiến thức” Proof of Knowledge (Proofs of knowledge imply time/space efficiency) và đã nghiên cứu áp dụng cho hệ thống thanh toán được xây dựng trên sự đồng thuận của Nakamoto [KB20] và bằng chứng cổ phần [MS18, BMRS20]; dự án nghiên cứu và phát triển sau đó được triển khai dưới dạng crypto như MINA coin như hiện nay.
Nguyên tắc hệ thống thanh toán Blockchain MINA có thể “xác minh gia tăng” dựa trên giao thức Proof-of-Stake và Consensus Protocol yêu cầu người khác giải một câu đó mật mã, cập nhật bằng chứng của trạng thái trước thành bằng chứng của trạng thái tiếp theo.
Theo Coindesk, tổng số nodes của Bitcoin hiện đã giảm xuống 47.000 mức thấp chưa từng có từ 2017. Do kích thước khối của Bitcoin ngày càng lớn đạt mức hơn 320 Gb, khiến cho nhiều người phải tắt nodes của họ.
Với hệ thống blockchain cũ, người muốn tham gia vào mạng lưới (full node hoặc miner) cần phải xác minh tất cả giao dịch từ khi bắt đầu mạng lưới. Yêu cầu này càng ngày càng trở lên bất khả thi với các hệ thống thiết bị yếu, thợ đào phải liên tục đầu tư thiết bị do hệ thống ngày càng nặng.
Ví dụ: Để xác minh giao dịch, Bitcoin yêu cầu tải xuống 320GB và mất khoảng 6 tiếng để hoàn thành, Bitcoin có trung bình ít hơn 1,5 giao dịch mỗi giây, để tham gia vào xác minh giao dịch người mới cần xác minh lại gần 500.000.000 giao dịch để có được bảo mật toàn node. Vấn đề này xảy ra ở các loại tiền điện tử thế hệ cũ với lưu lượng lớn trong thời kỳ cao điểm lượng dữ liệu có thể lên đến hàng gigabyte hoặc terabyte.
Nhằm khắc phục các nhược điểm của Bitcoin hay Ethereum, Mina Protocol yêu cầu tài nguyên không đổi với kích thước nhỏ, mang đến khả năng đồng bộ toàn mạng lưới nhanh chóng, dễ dàng.
Mina Protocol được thiết kế để có thể mở rộng quy mô trong khi vẫn đảm bảo được sự bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư, khả năng phi tập trung tuyệt đối.
Tính năng nổi bật của Mina Protocol
Zk-SNARKs
Zk- SNARKs (Zero Knowledge Succinct Non-Interactive Arguments of Knowledge): là “bằng chứng không kiến thức”. Các “bằng chứng không kiến trúc” cho phép một bên chứng minh với bên khác (người xác minh) rằng một tuyên bố là đúng, mà không có bất kỳ bên nào có thể biết được thông tin trong suốt quá trình xác minh.
Công nghệ zk – SNARKs giúp Mina có những bước đột phá. Cho phép các nút đầy đủ (full nodes) loại bỏ các khối sau khi chúng được xác thực, thay vào đó là một bằng chứng zk-SNARKs – một ảnh chụp nhanh của mỗi khỗi. Công nghệ này giúp kích thước các khối chỉ còn 20kb.
Snapps
Snapps (SNARK Powered Applications) trên blockchain Ethereum có các ứng dụng gọi là Dapp thì trân Mina có Snapps, Snapps được hỗ trợ bởi SNARK, khác biệt với dapp bởi ba đặc điểm:
- Quyền riêng tư: xác minh tính toàn vẹn một phần dữ liệu mà không tiết lộ nó.
- Xác minh việc thực thi chính xác các tính toàn đắt tiền
- Khả năng mở rộng
Snapps = Dapps + khả năng mở rộng + Bảo mật + Dữ liệu ngoài chuỗi.
Các thành phần trong Mina Blockchain
Verifiers (Người xác minh)
Verifiers (Người xác minh) tham gia vào quá trình xác minh giao dịch của hệ thống blockchain, hầu hết những người tham gia mạng lười đều trở thành người xác minh. Bởi vì, MINA Protocol sử dụng recursive zk-SNARK để liên tục chứng minh tính hợp lệ của trạng thái, bảo mật toàn node đạt được chỉ bằng cách tải xuống zk-SNARK, có kích thước nhỏ.
Bằng chứng Zk-SNARK xác minh thông tin đồng thuận và gốc Merkle cho trạng thái sổ cái gần đây. Tại thời điểm này, Verifiers có thể yêu cầu đường dẫn Merkle đến các phần có liên quan của trạng thái. Bằng cách kiểm tra đường dẫn Merkle, người xác minh đảm bảo rằng các phần của trạng thái mà họ quan tâm thực sự nằm trong sổ cái được chứng nhận bởi zk-SNARK.
Block Producers (Nhà sản xuất khối)
Các nhà sản xuất khối cũng giống như các thợ đào được khuyết khích bằng phần thưởng sau mỗi xác minh giao dịch thành công.
Block Producers trên hệ thống MINA Protocol sử dụng Ouroboros [DGKR17]. Ngoài việc staking trực tiếp các cá nhân có thể ủy quyền staking cho một Block Producers khác để xác minh giao dịch và nhận phần thưởng.
Nhằm hạn chế tình trạng các Block Producers ưu tiên xác minh các giao dịch có phí giao dịch cao nhất trước dẫn đến phí giao dịch tăng và tốc độ giao dịch chậm. MINA Protocol các nhà sản xuất khối có trách nhiệm bổ sung đối với giao dịch thêm vào khối, họ phải SNARK tương đương với số lượng giao dịch thêm vào trước đó.
Nếu không tuân thủ quy tác đồng thuận chung giao dịch của Block Producers sẽ bị các node khác từ chối. Để dễ hiểu chúng ta có thể tưởng tượng nếu Block Producers muốn thêm 10 giao dịch vào hàng đợi, họ phải SNARK 10 giao dịch từ trước hàng đợi. Họ có thể tự sản xuất các SNARK đó hoặc chọn chúng từ những người tham gia mạng chuyên biệt khác, Snarker đóng góp vào.
Snarkers
Snakers là những người tham gia vào mạng, sản xuất zk-Snarks để xác minh giao dịch. Họ đưa ra mức phí gọi là giá thầu, để các block producers sẽ thanh toán các khoản phí đó từ tổng phí giao dịch nếu SNARK của họ được sử dụng.
Những Snakers khác nhau đăng ký mức phí khác nhau để hoàn thành công việc và các Block Producers lựa chọn Snarkers để giảm thiểu phí khi thực hiện công việc, điều này tạo thành một thị trường nơi những người tham gia cạnh tranh để tạo ra các bằng chứng zk-SNARK hiệu quả về chi phí. Chúng ta có thể gọi đây là Snarketplace.
Điểm độc đáo của MINA Protocol
Bảo mật thông tin trên internet: Người dùng có thể truy cập các dịch vụ trực tuyến từ bất kỳ trang website nào mà không phải chia sẻ dữ liệu các nhân. Khi bất kỳ website nào muốn yêu cầu cung cấp thông tin người dùng thì họ phải thực hiện thông qua Mina.
Oracles Web: Với MINA’s Snapps, các nhà phát triển có thể sự dụng dữ liệu riêng tư và thông tin của các website để xây dựng ứng dụng phi tập trung. Họ có thể truy cập bất nào công khai trên website.
Internet ẩn danh: Người dùng có thể truy cập internet ẩn danh hoàn toàn thông qua Mina Protocol. Các nhà phát triển ứng dụng trên toàn thế giới có thể tích hợp tùy chọn riêng tư, an toàn của MINA và ứng dụng của họ.
Cơ chế chống lạm phát và starking MINA Protocol
MINA Protocol sử dụng một biến thể của cơ chế đồng thuận Ouroboros Proof of Stake [DGKR17] [BMRS20], phần thưởng và phí của khối được phân bổ xấp xỉ theo tỷ lệ cho các khoản nắm giữ hiện tại của người dùng đang staking.
Để thúc đẩy người dùng tham gia Staking, lam phát danh nghĩa của MINA sẽ bắt đầu ở mức 12%. Sau đó, trong năm đầu tiên, tỷ lệ lạm phát sẽ giảm xuống 7% sau đó sẽ vẫn giữ ở mức 7% sau đó theo mặc định, tùy thuộc vào những thay đổi thông qua quản trị chuỗi.
Giao thức nhắm mục tiêu các tỷ lệ lạm phát để điều chỉnh phân chia phần thưởng khối mà không phụ thuộc vào người tham giá staking. Điều này có nghĩa là phần thưởng khối sẽ thay đổi động để nhắm mục tiêu tỷ lệ lạm phát này.
Nói một cách khác, cơ chế này khuyến khích người dùng tham gia vào dự án trong giai đoạn đầu để nhận được nhiều token nhất. Vì vậy staking mở ra để holder MINA có thể nhận thêm được token, tránh trường hợp lạm phát thêm khiến giá MINA bị sụt giảm.
Thông tin về MINA Token
MINA là một native token của blockchain MINA. MINA đóng vai trò cơ bản trong MINA Protocol như sau:
Token Metrics
- Ticker: Mina
- Token type: Native
- Token Uses: Payment, Vote
- Initial Supply: 1.000.000.000
- – Token Mina dùng để: Thanh toán các chi phí, staking và kiếm phần thưởng bằng Mina.
Token Allocation
Token Mina được phân bổ như sau:
- Backers: 20.5%
- Mina Foundation Endowment: 6.0%
- O(1) Labs Endowment: 7.5%
- Core Contributors: 23.6%
- Community: 34.9%
- Coinlist sale: 7.5%
Token Sale
Theo giờ Việt Nam, từ 21h ngày 13/4 đến 6:59 ngày 15/4, Mina sẽ mở bán trên Coinlist 75.000.000 Mina ở mức giá 0,25$. Số tiền mua tối đa là 500$.
Các vòng gọi vốn trước đây
Trước đó, MINA đã huy động tổng cộng 4 vòng gọi vốn với số tiền là 44.7 triệu đô.
Ngoài ra dự án còn được các quỹ lớn có uy tín hàng đầu thế giới Crypto gồm:Coinbase Ventures, Multicoin Capital, Polychain Capital, Three Arrows Capital, Hashkey Capital, NGC Ventures,… và các nhà đầu tư cá nhân có tiếng trong lĩnh vực công nghệ như: Naval Ravikant, Linda Xie, Fred Ehrsam, Charlie Noyes,…
Mua MINA ở đâu?
Hiện tại, bạn có thể mua MINA coin tại các sàn giao dịch hỗ trợ gồm: Binance, Okex, Gate, Coinex, MEXC…
Đội ngũ phát triển của MINA Protocol
MINA là một giao thức mã nguồn mở với đội ngũ phát triển từ trụ sở tại San Francisco và trên toàn thế giới.
Thành viên sáng lập Genesis
Thành viên sáng lập ban đầu của Genesis đến từ Mỹ, Trung Quốc, Nga, Canada
Đội ngũ kỹ thuật
Đứng đằng sau MINA là đội ngũ 0(1) Laps với CEO là Evan Shapiro và CTO Izaak Meckler. Evan Shapiro là cựu kỹ sư của Mozilla còn Izaak Meckler là một nhà toán học, nhà mật mã và khoa học máy tính.
Đội ngũ phát triển của MINA là các cựu sinh viên của các đại học hàng đầu tại Hoa Kỳ và từng làm việc tại các công ty nổi tiếng như Coinbase, Ripple, Cosmos…
Nổi bật như Paul Davison đồng sáng lập sàn Coinlist, Josh Cincinnati cựu giám đốc điều hành quỹ Zcash: Joon Kim cựu Tổng cố vấn tại Terra, Phó Chủ Tịch tại Goldman Sachs.
Mina Foundation (MF)
Mina Foundation (MF) một tổ chức đầu tư phi lợi nhuận của MINA, được thành lập nhằm phát triển hệ sinh thái của MINA. Hiện tại, Mina Foundation (MF) đang hỗ trợ cộng đồng các nhà lập trình phát triển ứng dụng trên MINA.
Backers
Đối Tác
Roadmap
Tổng kết
MINA Protocol là một cách tiếp cận hoàn toàn mới với công nghệ blockchain, dữ liệu blockchain, khả năng mở rộng, tăng cường tính phi tập trung. MINA sở hữu công nghệ zk-SNARKs giúp blockchain nhẹ hơn giải quyết các vấn đề của các blockchain hiện nay giúp các nhà phát triển ứng dụng nhỏ dễ tiếp cận hơn.
