Chính quyền Hoa Kỳ đe dọa áp thuế mới cao với các nước Đông Nam Á, gây tác động lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu và giá tiêu dùng tại Hoa Kỳ.
Những mức thuế từ 25% đến 40% áp lên hàng hóa khu vực này khiến chuỗi cung ứng bị xáo trộn, làm tăng chi phí cho doanh nghiệp và người tiêu dùng Hoa Kỳ trong bối cảnh các cuộc đàm phán thương mại căng thẳng.
- Hoa Kỳ chuẩn bị áp mức thuế mới từ 25% đến 40% với nhiều quốc gia Đông Nam Á nhằm ngăn chuyển hướng hàng hóa Trung Quốc.
- Thuế quan tăng tạo “bức tường thuế” phá vỡ chuỗi cung ứng, dẫn đến chi phí sản xuất và giá hàng hóa tăng cao tại Hoa Kỳ.
- Rủi ro lạm phát và khó khăn cho doanh nghiệp Hoa Kỳ do giá nguyên liệu và sản phẩm nhập khẩu bị đẩy lên đáng kể.
Hoa Kỳ áp thuế mới lên Đông Nam Á nhằm mục đích gì?
Chuyên gia thương mại hàng đầu nhấn mạnh việc Hoa Kỳ áp thuế nhằm ngăn chặn việc chuyển hướng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Đông Nam Á để tránh thuế cũ.
Theo Tổng thống Donald Trump, lệnh thuế mới từ 25% đến 40% nhắm vào các quốc gia như Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, và Thái Lan, dự kiến thu về hơn 300 tỷ USD vào cuối năm 2023. Việt Nam, là trung tâm chuyển tiếp lớn, đang phải chịu mức thuế 20% và lên đến 40% trên hàng hóa chuyển tải lại sang Hoa Kỳ. Đây là hành động nhằm chặn việc lợi dụng chuỗi cung ứng để né thuế từ Trung Quốc.
“Kế hoạch thuế quan này sẽ tạo ra một ‘bức tường thuế’ tại Đông Nam Á, gây ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng toàn cầu và tăng giá hàng hóa cho người tiêu dùng Hoa Kỳ.”
Alicia García Herrero, Kinh tế trưởng Châu Á Thái Bình Dương, Natixis, 2023
Thuế quan sẽ thay đổi chuỗi cung ứng toàn cầu ra sao?
Các chuyên gia kinh tế cảnh báo sự hình thành “bức tường thuế” có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng khu vực, khiến chi phí sản xuất và giá cuối cùng của hàng hóa tăng đáng kể.
Alicia García Herrero nhận định, các nước như Malaysia, Campuchia và Thái Lan vẫn còn cơ hội đàm phán các điều khoản thuận lợi hơn trước khi đàm phán với Washington. Tuy nhiên, mức thuế áp lên Việt Nam không nên được dùng làm khuôn mẫu cho toàn khu vực do sự khác biệt về tỷ lệ nhập khẩu nguyên liệu Trung Quốc.
Mark Williams, Kinh tế trưởng Châu Á của Capital Economics, chỉ ra mức thuế không đồng nhất tại các quốc gia và ngành nghề khiến việc thực thi khó khăn, tạo ra nhiều sự không chắc chắn trong thương mại toàn cầu. Ông cũng cảnh báo việc thuế quan áp lên các nước Đông Nam Á có thể làm giảm động lực doanh nghiệp dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc, làm chậm quá trình đa dạng hóa chuỗi cung ứng.
Người tiêu dùng Hoa Kỳ chịu ảnh hưởng thế nào bởi thuế mới?
Chuyên gia kinh tế Mark Williams cho rằng mặc dù thuế cao được áp dụng, việc đưa sản xuất về Hoa Kỳ là không khả thi do các ngành công nghiệp Hoa Kỳ thiếu sức cạnh tranh về chi phí và quy mô so với châu Á.
Ông nhấn mạnh các doanh nghiệp và người tiêu dùng Hoa Kỳ đứng trước lựa chọn chịu chi phí cao hơn hoặc không có sản phẩm do giá nhập khẩu tăng. Rủi ro lạm phát tăng lên là rất lớn vì thuế nhập khẩu được coi như thuế trực tiếp tăng giá cuối cùng của hàng hóa.
Bên cạnh đó, việc kiểm soát chặt hơn với hàng hóa chuyển tải qua các nước thứ 3 sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp mới về tuân thủ và xử lý hàng hóa tại các cảng Hoa Kỳ phát triển.
“Các doanh nghiệp Hoa Kỳ sẽ không thể dễ dàng thay thế nguồn cung châu Á. Thuế nhập khẩu chỉ đẩy chi phí leo thang mà chưa chắc đem lại lợi ích sản xuất nội địa.”
Mark Williams, Kinh tế trưởng Châu Á, Capital Economics, giữa năm 2023
Các quốc gia Đông Nam Á có thể ứng phó ra sao trước áp lực thuế mới?
Các chuyên gia đề xuất Đông Nam Á cần đẩy mạnh đàm phán để tránh mức thuế đồng nhất như Việt Nam. Sự đa dạng hóa nguồn nguyên liệu và giảm lệ thuộc vào Trung Quốc là chiến lược quan trọng.
Việc chủ động tìm kiếm các thỏa thuận thương mại song phương và đa phương cũng giúp các quốc gia này giảm thiểu rủi ro do chính sách thuế của Hoa Kỳ. Ngoài ra, cải thiện công tác tuân thủ tại cảng và nâng cao năng lực logistics sẽ giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của các quy định mới.
Ví dụ thực tế về tác động thuế quan lên chuỗi cung ứng
Quốc gia | Mức thuế mới đề xuất | Ảnh hưởng chính | Chiến lược phản ứng |
---|---|---|---|
Việt Nam | 20% – 40% | Tăng chi phí hàng xuất khẩu, rủi ro mất ưu đãi thương mại | Tăng xuất khẩu trực tiếp, đa dạng nguồn cung nguyên liệu |
Malaysia | 25% – 40% | Gián đoạn chuỗi cung ứng, tăng giá thành sản xuất | Đàm phán lại thuế, nâng cao năng lực hải quan |
Thái Lan | 25% – 40% | Tăng chi phí nguyên vật liệu, ảnh hưởng đến sản xuất | Đẩy mạnh thương mại nội khối ASEAN, cải thiện tuân thủ |
Những câu hỏi thường gặp
- Việc áp thuế mới ảnh hưởng đến giá cả hàng hóa ở Hoa Kỳ thế nào?
- Các mức thuế 25-40% sẽ đẩy chi phí nhập khẩu lên cao, làm giá bán lẻ tại Hoa Kỳ tăng, gây áp lực lạm phát.
- Việt Nam chịu tác động ra sao từ chính sách thuế của Hoa Kỳ?
- Việt Nam hưởng mức thuế 20% trên hàng xuất khẩu và 40% trên hàng chuyển tải, làm tăng chi phí xuất khẩu và gây khó khăn cho doanh nghiệp.
- Chính sách thuế có giúp Hoa Kỳ đưa sản xuất về nội địa không?
- Không, nhiều ngành công nghiệp Hoa Kỳ thiếu lợi thế cạnh tranh để thay thế nguồn sản xuất tại châu Á dù có áp thuế cao.
- Tiềm năng đàm phán để giảm bớt thuế với Hoa Kỳ có khả quan không?
- Các quốc gia như Malaysia, Campuchia vẫn còn cửa đàm phán để đạt được điều kiện thuế thuận lợi hơn, tránh ảnh hưởng tiêu cực dài hạn.
- Doanh nghiệp Đông Nam Á nên chuẩn bị những gì để đối phó?
- Cần đa dạng nguồn nguyên liệu, tối ưu hoá chuỗi cung ứng và tăng cường tuân thủ quy định hải quan để giảm ảnh hưởng thuế quan.