Pakistan dự định khai thác Bitcoin với công suất lên đến 2.000 megawatt – một con số vượt xa khả năng cung cấp điện hiện có của quốc gia này. Đây là một phần trong chiến lược thu hút các công ty trong lĩnh vực tiền điện tử và trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, động thái này ngay lập tức vấp phải phản ứng mạnh mẽ từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), xuất phát từ tình trạng thiếu hụt năng lượng nghiêm trọng và các cuộc đàm phán hỗ trợ tài chính đang diễn ra tại Pakistan.
Việc khai thác Bitcoin đòi hỏi nguồn điện ổn định và giá thành thấp, trong khi hệ thống điện quốc gia Pakistan vẫn đầy bất ổn với tình trạng mất điện liên tục và tổn thất truyền tải cao. Giá điện công nghiệp hiện vào khoảng 0,22 USD/kWh, tương đương gần gấp 10 lần so với mức giá mà các thợ đào tiền điện tử trả ở Texas. Điều này khiến chi phí khai thác một đồng Bitcoin ở Pakistan có thể lên tới 132.000 USD, trong khi mức trung bình toàn cầu chỉ dao động từ 40.000 đến 50.000 USD.
Ngay cả khi chính phủ Pakistan đề xuất mức giá ưu đãi 0,09 USD/kWh, chuyên gia kỹ thuật địa phương Sana Zakir cảnh báo rằng chính sách này khó duy trì lâu dài. Bản thân các thỏa thuận với IMF đã khuyến cáo tránh việc trợ cấp điện năng một cách đại trà nhằm bảo đảm tính bền vững tài chính quốc gia. Do vậy, mô hình khai thác Bitcoin theo kế hoạch này rất dễ sụp đổ nếu không có giải pháp căn cơ.
Một điểm mấu chốt khác là IMF cho biết họ không hề được tham vấn trước khi Pakistan công bố kế hoạch này. Điều này tạo ra nghi vấn về tính minh bạch và hợp pháp của dự án, nhất là khi có những bất ổn pháp lý liên quan đến tiền điện tử tại đất nước này. Cơ quan mới thành lập Pakistan Digital Asset Authority (PDAA), được giao nhiệm vụ giám sát các sàn giao dịch, nền tảng DeFi và các dự án Token hóa, vẫn chưa tạo được niềm tin vững chắc trong việc quản lý lĩnh vực nhạy cảm này.
Pakistan có nhiều tiềm năng phát triển trong lĩnh vực tiền điện tử. Nguồn lao động giá rẻ, tài nguyên năng lượng tái tạo chưa khai thác triệt để như điện mặt trời và thủy điện, cùng nhu cầu tiền điện tử trong khu vực đều là lợi thế. Tuy nhiên, thiếu sự chuẩn bị hạ tầng, cơ chế giá năng lượng hợp lý và khung pháp lý rõ ràng đã biến kế hoạch khai thác Bitcoin thành một ý tưởng tốt bị triển khai kém hiệu quả.
Thực chất, đây không phải là một bước đi chiến lược mà chỉ là một hành động vội vàng, thiếu tính toán kỹ lưỡng. Nếu không thực hiện các cải tổ sâu rộng về hạ tầng và chính sách, Pakistan dễ dàng rơi vào khủng hoảng do chính mình gây ra – một bài học đau đớn không phải lần đầu tiên xảy ra tại quốc gia này. Bài học này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự chuẩn bị kỹ càng và phối hợp giữa các cơ quan tài chính để phát triển tiền điện tử một cách bền vững.
