Mimblewimble là gì?
Mimblewimble là một giao thức blockchain nhằm thiết kế lại cấu trúc dữ liệu của phương thức truyền tin cho phép những Blockchain sử dụng Proof of Work (điển hình là Bitcoin) có thể ngắn gọn hơn, bảo mật và riêng tư.
Mimblewimble là một câu thần chú trong bộ truyện nổi tiếng Harry Potter với ý nghĩa là khóa chặt lưỡi đối phương.
Mimblewimble được phát triển bởi những người dùng ẩn danh có tên Tom Elvis Jedusor tên tiếng pháp “Voldemort”, tài liệu được công bố đầu năm 2016. Theo Jedusor, Mimblewimble được thiết kế để cải thiện quyền riêng tư và khả năng mở rộng cao hơn so với Bitcoin. Mặc dù ý tưởng cốt lõi đã được xuất bản, nhưng vẫn là một câu hỏi mở cho đến khi nghiên cứu của Andrew Poelstra của đội ngũ BlockStream hoàn thiện khái niệm nó với tựa đề Mimblewimble (xuất bản vào tháng 10 năm 2016).
Mimblewimble từng là thuật ngữ gây tiếng vang một thời phổ biến trong thế tiền điện tử. Mùa đông tiền điện tử năm 2018, một số đổi mới blockchain đã gây ra nhiều làn sóng như việc phát hành Mimblewimble và ứng dụng tiền điện tử đầu tiên của nó Grin, có giá trị nhanh chóng bùng nổ sau khi ra mắt vào cuối năm 2018.
Nhiều nghiên cứu phát triển Mimblewimble nhưng không đạt được sự đồng thuận. Một số ý kiến cho rằng việc hợp nhất Mimblewimble với giao thức Bitcoin là quá khó. Tuy nhiên, hầu hết đều đồng ý rằng Mimblewimble vẫn có thể nâng cấp hệ thống của Bitcoin như một sidechain. Hiện tại, đã có nhiều cách triển khai phổ biến của Mimblewimble trôi nổi xung quanh không gian như Blockchain của Grin và Beam. Vào tháng 10 năm 2020, Litecoin đã ra mắt mạng thử nghiệm Mimblewimble để cải thiện quyền riêng tư và khả năng mở rộng của nó.
Mimblewimble hoạt động như thế nào?
Cấu trúc giao dịch của Mimblewimble có nguồn gốc từ “các giao dịch bí mật“, được thảo luận lần đầu tiên bởi Tiến sĩ Adam Back của Blockstream, tình cờ cũng là người đi đầu của Satoshi Nakamoto. Phương pháp này cũng được sử dụng trong các đồng tiền riêng tư khác như Monero.
Nói một cách chi tiết, tất cả bắt đầu với một giao dịch riêng tư trong đó số lượng token nhất định mà người gửi muốn xử lý được mã hóa theo cách “các yếu tố ẩn danh“. Mô hình UTXO của Bitcoin được thay thế bằng một multisignature (đa chữ kí) cho tất cả các đầu vào và đầu ra được gọi là Giao dịch bí mật. Giao dịch Alice gửi cho Bob được mã hóa bằng yếu tố ẩn danh, và các node mạng khấu trừ token đầu vào và ra để xác nhận logic là không có yếu tố lặp chi. Thì giao dịch được hoàn thành.
Trong Mimblewimble, các yếu tố ẩn danh phải do người gửi lựa chọn. Bằng cách này, nó hoạt động giống như một bằng chứng về quyền sở hữu cho người nhận, cho phép họ sử dụng tiền.
Giao dịch bí mật được phát minh bởi Tiến sĩ Adam Back và được sử dụng trong một số dự án tiền điện tử, bao gồm Monero và Tari – theo cách của Mimblewimble.
Ví dụ: Giao dịch Alice gửi cho Bob 200 BTC
Nếu chúng ta viết điều này như một phương trình toán học, trong đó đầu ra là dương và đầu vào là âm, chúng ta sẽ có thể cân bằng mọi thứ để không có sự tạo ra đồng tiền nào phát sinh khác
-300 + 200 + 90 + 10 = 0
Về cơ bản, đây là thông tin nằm trong chuỗi khối Bitcoin. Bất kỳ ai cũng có thể kiểm tra các giao dịch của bất kỳ ai khác chỉ đơn giản bằng cách kiểm tra lịch sử giao dịch của sổ cái toàn cầu. Điều này không tốt cho sự riêng tư.
Đây là nơi xuất hiện các giao dịch bí mật. Chúng ta có thể bắt đầu bằng cách nhân cả hai vế của phương trình trước với một số điểm tạo H trên đường cong elliptic ( đây chính là bước đầu tiên thuật toán mã hóa đường cong Elliptic sử dụng bởi Mimblewimble)
300.H=200.H+90.H+10.H
Vì H là hằng số nên phép toán trên vẫn giữ nguyên, vì vậy chúng ta có thể xác nhận rằng Alice không ăn cắp bằng cách kiểm tra
(3.H)−(2.H)−(1.H)−(f.H)≡0.H=0
Lưu ý rằng chúng ta chỉ thấy các khóa công khai và do đó các giá trị bị ẩn. Có nghĩa là giờ đây chỉ thấy các tham số H mà không thấy giá trị. Tất nhiên giao thức cấu trúc sẽ phức tạp hơn nhiều mô tả ở trên. Nội dung chỉ tóm tắt sơ khai của giao dịch ẩn danh với tham số H là yếu tố ẩn danh sơ khai ban đầu.
Triển khai Coinjoin
CoinJoin là một hệ thống mật mã gây ra nhiều tranh cãi (đối với một số nhà phát triển khác) được phát triển bởi Gregory Maxwell của Blockstream. Nó cho phép một hệ thống “nhà sản xuất coin”, nơi các khoản thanh toán từ nhiều người gửi khác nhau được kết hợp trong một giao dịch duy nhất, với mục đích làm cho gần như không thể theo dõi dấu vết của các giao dịch từ quan điểm của bất kỳ người ngoài nào. Nghĩa là nhiều (Giao dịch) Transactions giờ đây gộp trong một Transaction.
Để so sánh, các node của Bitcoin, chẳng hạn, phải tải xuống toàn bộ blockchain, bao gồm cả lịch sử giao dịch của nó, sau đó được mạng lưới phân tích để xác nhận tính hợp lệ của nó.
Cut-Through
Một tính năng khác của giao thức Mimblewimble là Cut-Throught. Là việc tổng hợp các đầu vào (input) và đầu ra (output) trong tất cả các giao dịch được ghi lại để đưa ra các khối nhỏ hơn. Trong quá trình này, các bản ghi trước đó được sử dụng làm đầu vào để tạo thuận lợi cho các giao dịch mới. Dễ hiểu là gộp giao dịch từ A đến C thay vì ghi lại quá trình từ A đến B và từ B đến C,.
Để giải thích rõ hơn điều này, đây là một ví dụ về một giao dịch với các đầu vào và đầu ra khác nhau.
- A gửi 1 BTC đến B (Điều này hiển thị một đầu vào (input) duy nhất để giao dịch với B, nó dẫn đến một đầu ra (output) duy nhất)
- B gửi 1 BTC đến C (Điều này có một đầu vào duy nhất để giao dịch với C, nó dẫn đến một đầu ra duy nhất)
Tại đây, Mimblewimble hợp nhất các giao dịch này thành một đầu vào và đầu ra duy nhất. Thông qua các hạt nhân giao dịch, quyền sở hữu tài sản được xác nhận và xác thực. Kernel này giữ khóa công khai, phí khai thác và chữ ký.
Tuy nhiên, không phải lúc nào node cũng phải triển khai tính năng Cut-Through của Mimblewimble. Tuy nhiên, điều này có nghĩa là nó sẽ chiếm nhiều dung lượng hơn đối với các giao dịch thông thường được lưu trữ trong sổ cái.
So sánh Mimblewimble với Bitcoin
Trong nguyên tắc thiết kế của Blockchain Bitcoin mọi giao dịch phải được công khai, chính vì vậy bất kỳ ai cũng có thể theo dõi toàn bộ lịch sử thông qua việc tải xuống toàn bộ dữ liệu từ khối Genesis.
Các Blockchain xây dựng trên giao thức Mimblewimble với thiết kế nguyên tắc bảo mật đã đề cập ở hai phần trên. Thì Mimblewimble không có địa chỉ. Khái niệm về địa chỉ Mimblewimble không tồn tại. Do đó giao dịch hoàn toàn riêng tư. Mọi giao dịch đều được bảo mật. Việc lưu trữ và tải xuống dữ liệu sẽ đơn giản hơn. Miễn sao cho toàn bộ hệ thống các Node mạng đảm bảo nguyên tắc logic trong hệ thống để không xảy ra bất thường lưu thông tiền tệ như việc chi tiêu lặp lại.
Đặc biệt cấu trúc Mimblewimble không cho phép theo dõi địa chỉ của bất kỳ ai và đảm bảo tính riêng tư nhờ loại bỏ hệ thống tập lệnh của Bitcoin, do đó dữ liệu trên cấu trúc Mimblewimble nhỏ hơn và lưu trữ đơn giản hơn. Đồng thời hệ thống Mimblewimble xóa các dữ liệu giao dịch không cần thiết trong giao dịch dẫn đến Mimblewimble cần đến ít tài nguyên tính toán hơn.
Tính năng của Mimblewimble
Mimblewimble có ba điểm khác biệt chính khi so sánh với các nền tảng blockchain khác có sẵn.
Ẩn danh
Trong Bitcoin, luôn có một địa chỉ công khai có thể được truy tìm để xác định người gửi và người nhận của bất kỳ giao dịch nhất định nào, đặc biệt nếu địa chỉ của họ được liên kết với danh tính trong thế giới thực của họ. Do đó, Bitcoin là một bút danh.
Với Mimblewimble, không có lịch sử giao dịch nào có thể được theo dõi. Và không có địa chỉ nào có thể truy cập được bởi bất kỳ bên thứ ba nào, việc vượt qua sự ẩn danh của bất kỳ ai thực hiện giao dịch thông qua giao thức trở nên vô cùng khó khăn.
Tính trao đổi
Giống như các Coin riêng tư khác, Mimblewimble có tính năng thay thế cao hơn so với Bitcoin. Điều này là do người ta có thể trao đổi bất kỳ loại tiền điện tử nào trên nền tảng của nó mà không có rủi ro mất mát. Các đồng tiền khác có thể bị “nhiễm độc”, đặc biệt là khi chúng được liên kết với các hoạt động bất hợp pháp. Trong khi tài sản bị nhiễm độc được một số người chấp nhận, chúng có thể bắt đầu giảm giá trị trong một số trường hợp. Đồng nghĩa với điều này, việc khó theo dõi của Mimblewimble khiến nó trở nên dễ thay thế hơn.
Khả năng mở rộng
Vì kích thước khối trong Mimblewimble nhỏ hơn nhiều so với Bitcoin, nên kích thước khối trước đây có khả năng mở rộng hơn hầu hết các blockchain. Đây chính xác là vấn đề trước đây đã chia rẽ cộng đồng Bitcoin trong nỗ lực giải quyết vấn đề mở rộng quy mô, tạo ra hard fork Bitcoin Cash (BCH) khét tiếng nhằm sửa đổi giới hạn kích thước khối.
Tuy nhiên, cách giải quyết của Mimblewimble thông qua CoinJoin và phương pháp Cut-Through đã đạt được điều đó mà không có nhược điểm là giới hạn kích thước khối lớn.
Nhược điểm
Tất nhiên, với bất cứ thứ gì mang tính cách mạng, chắc chắn sẽ có một số hạn chế. Đây là hai cái lớn nhất:
- Thông lượng giao dịch dài hơn
Các hệ thống hỗ trợ triển khai giao dịch bí mật có tốc độ giao dịch thấp hơn do kích thước dữ liệu của chúng.
- Độ tin cậy về chữ ký điện tử
Vì Mimblewimble phụ thuộc vào chữ ký số, nó rất dễ bị tấn công thông qua máy tính lượng tử.
Tương lai của Mimblewimble
Mimblewimble là một bước tiến lớn trong việc bảo vệ tính ẩn danh và quyền riêng tư, điều mà hầu hết các loại tiền điện tử khác được cho là được tạo ra. Vì nó không bị truy xuất nguồn gốc và quá trình xác nhận khó khăn, nên bất kỳ ai cũng có thể áp dụng mô hình giao thức Mimblewimble dễ dàng hơn nhiều so với một số hệ thống blockchain khác hiện tại.
Đây là một trong những lý do giải thích tại sao Grin và Beam sử dụng giao thức Mimblewimble để triển khai. Cả hai loại tiền điện tử đều không có địa chỉ, số tiền giao dịch và bản ghi tất cả lịch sử giao dịch.
Trong nhiều trường hợp, đây cũng là những mối quan tâm mà mọi người nghĩ đến bất cứ khi nào quyết định xem xét việc sử dụng tiền điện tử. Nỗ lực của Mimblewimble để đáp ứng những nhu cầu đó có thể giúp đảm bảo được nhiều người áp dụng hơn. Mọi thông tin trong bài viết đều là những thông tin do TinTucBitcoin tổng hợp nghiên cứu và không được cấu thành lời khuyên đầu tư. TinTucBitcoin không chịu trách nhiệm với bất kỳ rủi ro trực tiếp và gián tiếp nào. Chúc các bạn thành công!
TinTucBitcoin.com
