Funding round là các vòng gọi vốn mà startup hoặc doanh nghiệp thực hiện để huy động vốn phát triển sản phẩm, mở rộng thị trường và thu hút nhà đầu tư chiến lược.
Trong lĩnh vực crypto và Web3, funding round giữ vai trò quan trọng bởi mỗi giai đoạn phát triển dự án đều gắn liền với một hoặc nhiều vòng gọi vốn khác nhau, từ Pre-seed, Seed cho đến Series A, B và các vòng chiến lược đặc biệt.
Funding round là gì?
Funding round là các vòng huy động vốn giúp startup có nguồn lực để xây dựng, hoàn thiện và mở rộng sản phẩm. Đây là bước quan trọng quyết định sự sống còn của dự án.
Trong thị trường crypto, funding round đóng vai trò then chốt khi nhà đầu tư không chỉ góp vốn mà còn định hình chiến lược, kết nối mạng lưới và hỗ trợ pháp lý cho dự án. Mỗi vòng thể hiện mức trưởng thành khác nhau của startup.
Tại sao funding round quan trọng trong thị trường crypto?
Funding round giúp dự án Web3 có đủ nguồn lực để phát triển, đồng thời tạo niềm tin với cộng đồng và các quỹ đầu tư. Một dự án gọi vốn thành công thường dễ dàng mở rộng thị trường hơn.
Theo báo cáo của Vision Track 2023, số vòng Seed trong lĩnh vực Web3 tăng gấp 3 lần so với 2017, cho thấy nhà đầu tư vẫn tin tưởng vào các dự án giai đoạn đầu, bất chấp thị trường downtrend.
“Funding round không chỉ mang lại vốn mà còn là cơ hội kết nối mạng lưới chiến lược, mở ra cánh cửa tăng trưởng dài hạn.”
— Chris Dixon, General Partner, a16z Crypto, 2023
Pre-seed round là gì?
Pre-seed là vòng gọi vốn đầu tiên, khi startup cần chứng minh ý tưởng khả thi bằng sản phẩm thử nghiệm (MVP). Đây là bước chuẩn bị quan trọng trước khi chính thức thương mại hóa.
Trước đây, pre-seed thường do chính founder tự đầu tư (bootstrapping). Hiện nay, nhiều quỹ như Y Combinator, GBV Capital hay Binance Incubation đã tham gia, giúp startup huy động đến hơn 2 triệu USD. Năm 2023, Cicada Partners nổi bật khi gọi thành công 9,7 triệu USD vòng pre-seed.
Seed round là gì?
Seed round là giai đoạn startup gọi vốn để hoàn thiện sản phẩm và bước vào thị trường. Đây là cầu nối quan trọng giữa ý tưởng và thương mại hóa.
Theo SVSG, nhiều startup nhầm lẫn giữa pre-seed và seed, khiến họ lãng phí nguồn lực. Năm 2023, có 354 dự án Web3 gọi vốn vòng seed, gấp 3 lần pre-seed. Tiêu biểu, EVE Online huy động 40 triệu USD từ a16z và Hashed.
“Vòng seed là nơi xác định liệu sản phẩm có thể bước ra thị trường thực tế hay không.”
— Báo cáo SVSG, 2023
Series A trong gọi vốn là gì?
Series A diễn ra khi startup đã có sản phẩm, khách hàng và dữ liệu, mục tiêu là mở rộng quy mô kinh doanh. Nhà đầu tư tham gia thường là các quỹ lớn thay vì angel investor.
Theo Crunchbase, chỉ khoảng 30% startup gọi thành công Series A sau vòng seed. Năm 2023, Auradine huy động 81 triệu USD vòng Series A, cho thấy quy mô vốn giai đoạn này thường vượt trội so với seed.
Strategic round có gì khác biệt?
Strategic round không chỉ là đầu tư tài chính mà còn gắn liền với tầm nhìn dài hạn và hợp tác chiến lược. Quỹ đầu tư có thể thử nghiệm công nghệ, tích hợp sản phẩm hoặc mua lại startup.
Ví dụ: Circle đầu tư vào Burnt (Xion), giúp dự án này chuyển hướng sang phát triển blockchain Layer 1 tích hợp USDC. Tuy nhiên, strategic round thường cung cấp vốn ít hơn, không phù hợp với mọi startup.
“Strategic round giống như một cuộc hôn nhân công nghệ, nơi cả hai bên cùng chia sẻ lợi ích lâu dài.”
— Jeremy Allaire, CEO Circle, 2022
Các hình thức gọi vốn khác trong Web3 là gì?
Ngoài các vòng truyền thống, Web3 có nhiều cách gọi vốn sáng tạo:
- Public sale: Bán token cho cộng đồng qua ICO, IEO hoặc launchpad.
- SAFT: Thỏa thuận phân phối token trong tương lai để giảm rủi ro pháp lý.
- Crowdfunding: Gây vốn cộng đồng từ người dùng toàn cầu.
Những phương thức này giúp dự án mở rộng cộng đồng, song cũng tiềm ẩn rủi ro về pháp lý và quản trị.
Những thách thức trong gọi vốn Web3 là gì?
Dù các vòng seed gia tăng, tỷ lệ gọi vốn thành công ở Series A và B lại giảm. Nguyên nhân đến từ thị trường downtrend và việc startup thiếu kinh nghiệm quản trị vốn.
Nhiều dự án chấp nhận mọi quỹ đầu tư mà không cân nhắc chiến lược, hoặc nhầm lẫn mục tiêu giữa các vòng, khiến kế hoạch dài hạn đổ vỡ. Đây là lý do tỉ lệ thất bại của startup Web3 vẫn cao.
Thuật ngữ quan trọng trong funding round
Một số khái niệm cơ bản giúp hiểu rõ cơ chế gọi vốn:
- Valuation: Định giá doanh nghiệp. Valuation càng cao, rủi ro càng thấp cho quỹ.
- Lead Investor: Nhà đầu tư dẫn dắt, quyết định thương lượng và chiến lược.
- Follow Investor: Nhà đầu tư đi kèm, ít ảnh hưởng đến chiến lược.
- Bootstrapping: Tự dùng vốn cá nhân để khởi nghiệp.
- M&A: Sáp nhập, thâu tóm giữa hai công ty. Ví dụ: Solscan được Etherscan mua lại.
“Lead investor thường là người định hình toàn bộ vòng gọi vốn, từ định giá đến cấu trúc hợp đồng.”
— Vision Track Report, 2023
Những câu hỏi thường gặp
Funding round có bắt buộc cho mọi startup không?
Không. Một số startup có thể bootstrapping, tự dùng vốn cá nhân để duy trì hoạt động thay vì gọi vốn.
Pre-seed và seed khác nhau thế nào?
Pre-seed tập trung vào phát triển MVP, còn seed nhằm hoàn thiện sản phẩm và thử nghiệm thị trường.
Series A quan trọng ra sao?
Series A giúp startup mở rộng quy mô, thu hút quỹ lớn và khẳng định mô hình kinh doanh đã khả thi.
Public sale trong crypto có rủi ro không?
Có. Dù huy động nhanh từ cộng đồng, public sale dễ gặp rủi ro pháp lý và biến động giá token.
Lead investor có quyền gì?
Lead investor thường đàm phán điều khoản, quyết định mức định giá và định hình hướng đi vòng gọi vốn.
