EU đề xuất quy định mới cho stablecoin toàn cầu dù ECB cảnh báo

Brussels dự kiến áp dụng quy định mới cho stablecoin, dù Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cảnh báo có thể gây áp lực lên hệ thống ngân hàng khi thị trường biến động mạnh.

Ủy ban châu Âu, cơ quan điều hành của EU, dự kiến sẽ ban hành hướng dẫn chính thức trong vài ngày tới, theo nguồn tin từ Financial Times. Quy định này cho phép các stablecoin phát hành bên ngoài Liên minh châu Âu được công nhận tương đương với stablecoin nội địa nếu cùng thương hiệu.

Những người am hiểu kế hoạch cho biết, đây sẽ là bước chặn đứng một kẽ hở pháp lý quanh các đồng tiền điện tử không dựa vào ngân hàng.

Thông báo này được đưa ra sau phát biểu của Chủ tịch ECB, bà Christine Lagarde, trước Nghị viện châu Âu hôm thứ 2. Bà cảnh báo rằng “stablecoin… gây rủi ro cho chính sách tiền tệ và sự ổn định tài chính, do vậy cần được quản lý bằng các quy định nghiêm ngặt, đặc biệt khi hoạt động xuyên biên giới”.

Thị trường stablecoin bùng nổ trong khi khung pháp lý còn chậm chạp

Stablecoin được thiết kế để neo giữ giá trị ổn định theo đồng tiền quốc gia, phổ biến nhất là USD. Chúng được bảo đảm bằng tài sản thanh khoản dự trữ. Hiện có khoảng 250 tỷ USD stablecoin lưu thông và các nhà phân tích Dự đoán thị trường có thể tăng gấp mười lần trong vài năm tới.

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent dự đoán tổng giá trị này có thể đạt 2 nghìn tỷ USD trên toàn cầu, góp phần tăng cường vị thế thống trị của USD Hoa Kỳ. Các nghị sĩ Hoa Kỳ đang tiến gần đến việc thông qua Đạo luật Genius, bộ luật đầu tiên giám sát thị trường stablecoin.

Tuy nhiên, các ngân hàng trung ương ngày càng thận trọng trước các quy định có thể thúc đẩy tăng trưởng nhưng đồng thời để lại nhiều lỗ hổng.

ECB cho rằng, nếu stablecoin phát hành tại nước ngoài được đối xử tương tự, làn sóng người dùng rút tiền ồ ạt có thể tạo áp lực lên các ngân hàng trong EU. Theo quy định hiện hành, stablecoin nội khối phải giữ phần lớn tài sản dự trữ tại ngân hàng EU và cho phép người giữ đổi Token lấy tiền mặt trực tiếp.

ECB cảnh báo, việc công nhận stablecoin nước ngoài tương đương làm tăng rủi ro rút tiền đồng loạt, ảnh hưởng đến hệ thống ngân hàng.

Bà Lagarde nhấn mạnh, nếu các hoạt động rút tiền “bị khuếch đại do phát triển lớn và khó khăn trong stablecoin, các cơ chế bảo vệ, dự phòng của châu Âu có thể bị đe dọa”.

Chia rẽ trong các cơ quan EU về rủi ro và giám sát

Diego Ballon Ossio, đối tác tại Clifford Chance, London, nhận định quy định giữa các quốc gia có thể mâu thuẫn. “Về mặt pháp lý, không thể coi các đồng Token là hoàn toàn tương đương,” ông nói, đồng thời nhấn mạnh luật EU gắn liền giám sát với tổ chức phát hành, không phải Token.

Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cũng cho rằng stablecoin “thất bại” trong các tiêu chí quan trọng để sử dụng như tiền tệ. Chúng không được bảo trợ bởi ngân hàng trung ương, thiếu cơ chế ngăn chặn hoạt động phi pháp và không có nguồn vốn linh hoạt như ngân hàng truyền thống.

Trong nội bộ EU, Ủy ban và ECB đã có nhiều mâu thuẫn trong các cuộc họp kín năm nay.

Nguồn tin cho biết Ủy ban phản đối cảnh báo của ECB, cho rằng rủi ro rút tiền đồng loạt với stablecoin được quản lý tốt là “rất khó xảy ra” và nếu có, “chủ Token ngoại quốc sẽ rút tại Hoa Kỳ – nơi lưu thông và dự trữ phần lớn stablecoin”.

Một lãnh đạo ngành tiền điện tử nhận định cảnh báo của ECB phản ánh nỗi lo dự trữ của nhà phát hành có thể nằm trong hệ thống ngân hàng nhỏ. Ông cũng cho biết ECB muốn thúc đẩy tiền điện tử ngân hàng trung ương (CBDC) để cạnh tranh với stablecoin tư nhân.

Để gia tăng bảo đảm, giới chức ECB đề xuất yêu cầu các quốc gia khác cung cấp cam kết pháp lý về việc chuyển tài sản dự trữ stablecoin sang EU trong trường hợp khủng hoảng.

Hiện tại chưa có thỏa thuận giữa EU và các nước khác về tiêu chuẩn quản lý tương đương. Một quan chức Ủy ban tại cuộc họp kín cho rằng cam kết này là không cần thiết, khiến một thành viên ECB đặt câu hỏi: “Chúng ta có nên tin tưởng tuyệt đối rằng họ sẽ chuyển tài sản khi xảy ra rút tiền khỏi dự trữ EU không?”

Thay vào đó, Ủy ban đề nghị các cơ quan giám sát quốc gia tự đánh giá rủi ro và yêu cầu bảo vệ bổ sung khi cần thiết.

Andrea Resti, giáo sư quản trị rủi ro tài chính tại Đại học Bocconi, cảnh báo rằng phương pháp này có thể dẫn đến giám sát không đồng đều. Ông cho biết: “Các cơ quan giám sát châu Âu cấp phép trong thời gian rất ngắn mà không đủ kiểm tra kỹ lưỡng. Mọi thứ sẽ phụ thuộc vào sáng kiến thủ công của giám sát viên quốc gia”.