Dollar Index là gì? Tìm hiểu về khái niệm dollar index

Dollar Index là chỉ số đo lường sức mạnh của đồng USD so với một rổ tiền tệ quốc tế, phản ánh xu hướng và giá trị tương đối của đồng tiền này trên thị trường toàn cầu.

Chỉ số Dollar Index được giới đầu tư, tổ chức tài chính và ngân hàng trung ương theo dõi sát sao, bởi nó ảnh hưởng trực tiếp tới thương mại, tài sản tài chính và kinh tế vĩ mô toàn cầu.

Dollar Index là gì?

Dollar Index (U.S. Dollar Index) là thước đo giá trị USD so với rổ gồm 6 đồng tiền: EUR, JPY, GBP, CAD, SEK và CHF. EUR chiếm tỷ trọng lớn nhất, hơn 57%.

Chỉ số này được ra mắt năm 1973, với giá trị cơ sở 100, và hiện vẫn là một công cụ phổ biến trong phân tích kinh tế và đầu tư quốc tế.

Phương pháp tính Dollar Index được xây dựng như thế nào?

Dollar Index được tính dựa trên tỷ giá USD với từng đồng tiền trong rổ, nhân với trọng số cố định. Công thức này phản ánh biến động tỷ giá theo tỷ trọng thương mại.

Trong đó, EUR có tỷ trọng 57,6%, JPY 13,6%, GBP 11,9%, CAD 9,1%, SEK 4,2% và CHF 3,6%. Đây là lý do đồng EUR ảnh hưởng lớn nhất đến chỉ số.

Lịch sử hình thành Dollar Index bắt đầu từ đâu?

Chỉ số này ra đời sau khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ vào năm 1971, khi USD không còn gắn với vàng. Nó giúp đo lường sức mạnh USD trong môi trường tỷ giá thả nổi.

Khi mới thành lập, chỉ số bao gồm 10 đồng tiền. Sau khi EU hình thành đồng tiền chung EUR, các đồng DEM, FRF, ITL, NLG và BEF được thay thế bởi EUR.

“Dollar Index là công cụ quan trọng trong việc theo dõi xu hướng USD kể từ khi hệ thống Bretton Woods sụp đổ.”
— Bộ Tài chính Hoa Kỳ, báo cáo 1973

Ý nghĩa của Dollar Index là gì?

Dollar Index phản ánh sức mạnh USD. Khi chỉ số tăng, USD thường mạnh lên so với các đồng tiền trong rổ, và ngược lại.

Tuy nhiên, chỉ số này không phản ánh hết sức mạnh USD so với các đối tác thương mại lớn như Trung Quốc hay Mexico. Do đó, FED đã bổ sung các chỉ số AFE và EME để đo lường chính xác hơn.

Những yếu tố nào tác động tới Dollar Index?

Ba yếu tố chính tác động mạnh đến Dollar Index gồm: chính sách tiền tệ, cán cân thương mại và sức mạnh kinh tế Hoa Kỳ.

Ví dụ, khi FED tăng lãi suất, dòng vốn đổ về Hoa Kỳ khiến USD mạnh hơn, làm chỉ số tăng. Ngược lại, thâm hụt thương mại hoặc suy thoái kinh tế Hoa Kỳ có thể kéo chỉ số giảm.

“Lãi suất và dòng vốn quốc tế là hai động lực then chốt khiến Dollar Index biến động mạnh mẽ.”
— Jerome Powell, Chủ tịch FED, 2022

Dollar Index ảnh hưởng thế nào tới nền kinh tế toàn cầu?

Khi Dollar Index tăng, hầu hết đồng tiền khác có xu hướng mất giá so với USD. Điều này tác động tới thương mại quốc tế, lạm phát và dòng vốn đầu tư.

Ví dụ tại Việt Nam, USD tăng khiến chi phí nhập khẩu tăng, gây áp lực lạm phát, nhưng lại hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu do hàng hóa rẻ hơn tại thị trường Hoa Kỳ.

Chỉ số Dollar Index tác động ra sao đến các loại tài sản?

Dollar Index ảnh hưởng mạnh đến cổ phiếu, hàng hóa và tiền điện tử. Khi USD mạnh, cổ phiếu và hàng hóa thường giảm giá, do lợi nhuận quốc tế bị thu hẹp.

Theo Goldman Sachs, 29% doanh thu S&P500 đến từ quốc tế, riêng nhóm công nghệ là 59%. Do đó, USD mạnh làm giảm giá trị lợi nhuận, kéo giá cổ phiếu đi xuống.

“Sức mạnh của USD trở thành rào cản lợi nhuận cho nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu.”
— Goldman Sachs, Báo cáo Thị trường 2023

Dollar Index có mối liên hệ thế nào với Bitcoin và tiền điện tử?

Bitcoin và nhiều loại tiền điện tử gần đây biến động đồng pha với S&P500. Do vậy, khi USD mạnh, Dollar Index tăng, giá crypto thường chịu áp lực giảm.

Điều này cho thấy Dollar Index không chỉ là thước đo vĩ mô, mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến thị trường tài sản kỹ thuật số mới nổi.

Dollar Index tác động như thế nào tới giá hàng hóa?

USD là đồng tiền chiếm tỷ trọng lớn nhất trong thanh toán quốc tế. Khi USD mạnh, giá hàng hóa (như dầu, vàng) thường giảm do chi phí tăng với các nước khác.

Tuy nhiên, nghiên cứu từ Citibank chỉ ra rằng mối quan hệ này đang yếu đi, do các yếu tố cung cầu và địa chính trị ngày càng tác động mạnh hơn.

“Mối tương quan nghịch giữa USD và giá hàng hóa đang dần suy yếu trong thập kỷ qua.”
— Citibank Research, 2021

Vì sao Dollar Index vẫn quan trọng với nhà đầu tư?

Dù có hạn chế, Dollar Index vẫn được nhiều nhà đầu tư theo dõi để định hướng dòng tiền toàn cầu. Nó giúp nhận diện chu kỳ tài chính và xu hướng USD.

Trong bối cảnh USD là đồng tiền dự trữ quốc tế, Dollar Index vẫn là chỉ báo then chốt cho các quyết định đầu tư xuyên biên giới.

Những câu hỏi thường gặp

Dollar Index có phản ánh chính xác sức mạnh USD không?

Không hoàn toàn, vì chỉ số không bao gồm Trung Quốc và Mexico. Tuy vậy, nó vẫn phản ánh tương đối chính xác do EUR và JPY chiếm tỷ trọng lớn trong dự trữ ngoại hối.

Dollar Index càng cao thì có lợi cho Hoa Kỳ không?

Chưa chắc. USD mạnh có lợi cho nhập khẩu và kiểm soát lạm phát, nhưng gây bất lợi cho xuất khẩu và lợi nhuận doanh nghiệp đa quốc gia.

Dollar Index ảnh hưởng đến nhà đầu tư cá nhân như thế nào?

Nhà đầu tư cá nhân có thể dựa vào biến động của Dollar Index để dự đoán xu hướng thị trường chứng khoán, hàng hóa và tiền điện tử.

FED có sử dụng Dollar Index trong chính sách không?

FED không dùng Dollar Index làm thước đo chính thức, mà dùng các chỉ số AFE và EME. Tuy nhiên, Dollar Index vẫn được theo dõi sát sao.

Việt Nam chịu ảnh hưởng ra sao khi Dollar Index tăng?

USD mạnh làm chi phí nhập khẩu tăng, gây áp lực lạm phát, nhưng đồng thời tạo lợi thế cho xuất khẩu sang Hoa Kỳ.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin, không phải khuyến nghị đầu tư. Vui lòng tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với mọi kết quả phát sinh từ quyết định đầu tư của bạn.