Daylight huy động 75 triệu USD để mở rộng mạng lưới năng lượng mặt trời phân tán kiểu DePIN tại Hoa Kỳ, hướng tới lưới điện cộng đồng sở hữu và chia sẻ doanh thu.
Giải pháp cung cấp điện mặt trời theo gói thuê bao giúp loại bỏ chi phí đầu tư ban đầu trên 30.000 USD, đồng thời thưởng “sun points” cho người dùng đóng góp điện dư vào lưới. Xu hướng này nổi lên trong bối cảnh AI và HPC gây áp lực lớn lên lưới điện truyền thống.
- Daylight gọi vốn 75 triệu USD, triển khai mô hình DePIN năng lượng mặt trời theo thuê bao, testnet đã hoạt động từ 2024.
- Nhu cầu AI/HPC đẩy giá điện gần các trung tâm dữ liệu tăng 267% từ 2020, thúc đẩy giải pháp phân tán năng lượng và tính toán.
- Người dùng nhận “sun points” khi đóng góp điện dư, doanh nghiệp hưởng doanh thu từ thuê bao và bán điện về lưới; dự kiến có Token trong tương lai.
Daylight là gì?
Daylight là dự án DePIN xây dựng lưới điện mặt trời phân tán, cung cấp điện mặt trời dưới dạng dịch vụ thuê bao và chia sẻ lợi ích với cộng đồng tham gia.
Dự án cho phép khách hàng dùng điện mặt trời mà không cần bỏ ra chi phí lớn lắp đặt pin và pin lưu trữ, vốn có thể vượt 30.000 USD. Testnet đã vận hành từ 2024, mở đường để mở rộng vùng phủ tại Hoa Kỳ và kiểm chứng mô hình vận hành thực tế.
Daylight vừa huy động được bao nhiêu vốn và từ những nhà đầu tư nào?
Daylight đã huy động 75 triệu USD nhằm mở rộng vùng phủ điện mặt trời tại Hoa Kỳ, theo thông báo của dự án.
Vòng gọi vốn có sự tham gia của Framework Ventures, a16z Crypto, Lerer Hippeau, M13, Room40 Ventures, EV3 và Turtle Hill Capital. Nguồn lực tài chính giúp Daylight tăng tốc lắp đặt, mở rộng mạng lưới, và hoàn thiện cơ chế khuyến khích cộng đồng.
Mô hình kinh doanh của Daylight vận hành ra sao?
Daylight bán điện mặt trời theo thuê bao và bán điện dư trở lại lưới, tạo hai dòng doanh thu song song.
Khách hàng nhận “sun points” khi đóng góp điện dư vào lưới điện mặt trời phân tán. Dự án có kế hoạch giới thiệu Token trong tương lai, nhằm tối ưu hóa cơ chế khuyến khích, liên kết lợi ích người dùng – doanh nghiệp để thúc đẩy tăng trưởng bền vững.
Vì sao DePIN phù hợp với năng lượng mặt trời và hạ tầng cộng đồng?
DePIN cho thấy cách công nghệ phi tập trung giải quyết bài toán hạ tầng thực, bằng cách căn chỉnh động lực giữa khách hàng, nhà cung cấp và cộng đồng.
Trong năng lượng tái tạo, mô hình sở hữu cộng đồng giúp giảm chi phí đầu cuối, tăng độ linh hoạt và khả năng mở rộng, bổ trợ cho hệ thống tập trung hiện hữu. Theo EnergySage, chi phí điện mặt trời theo bang tại Hoa Kỳ khác nhau đáng kể, càng tạo cơ hội cho các mô hình phân tán tối ưu chi phí theo khu vực.
Lưới điện hiện tại có chịu nổi nhu cầu AI và HPC không?
Áp lực rất lớn: các trung tâm dữ liệu AI và hạ tầng tính toán hiệu năng cao (HPC), bao gồm thợ đào tiền điện tử, tiêu thụ năng lượng khổng lồ và gây căng thẳng lên lưới.
Bloomberg ghi nhận giá điện bán buôn gần các trung tâm dữ liệu đã tăng 267% kể từ 2020, phản ánh cú sốc cầu năng lượng do AI. Cùng lúc, các dự báo của IEA chỉ ra nhu cầu điện cho trung tâm dữ liệu AI sẽ tăng mạnh xuyên suốt đến 2030, làm dấy lên yêu cầu cấp thiết về nguồn điện mới và tối ưu hạ tầng.
“Tiêu thụ điện từ các trung tâm dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và tiền điện tử có thể tăng gấp đôi vào năm 2026.”
– IEA, Báo cáo Data Centres and Data Transmission Networks, 2024 (IEA)
Giải pháp là gì: phân tán cả tính toán lẫn năng lượng?
Một hướng đi là phân tán hạ tầng tính toán, kết hợp nguồn năng lượng phân tán như điện mặt trời cộng đồng để giảm phụ thuộc vào lưới tập trung.
Phân phối tải tính toán từ PC người dùng đến cụm máy chủ doanh nghiệp có thể giảm điểm nghẽn điện tại các “điểm nóng” trung tâm dữ liệu. Khi cơ chế khuyến khích đủ hấp dẫn, mạng lưới tài nguyên phân tán có thể bùng nổ tương tự cách thợ đào tiền điện tử từng tăng trưởng.
“Đào tạo AI và các trung tâm dữ liệu tập trung vận hành AI có thể châm ngòi cho khủng hoảng năng lượng toàn cầu… Khi cơ chế khuyến khích được giải quyết, mô hình này sẽ bùng nổ như cách việc đào từng làm được.”
– Greg Osuri, Nhà sáng lập Akash Network, Tháng 9, Cointelegraph
Các tập đoàn công nghệ đang tìm nguồn năng lượng thay thế như thế nào?
Các doanh nghiệp lớn đã chủ động tìm nguồn năng lượng thay thế cho trung tâm dữ liệu AI nhằm giảm phụ thuộc lưới, tăng tính dự báo chi phí.
Amazon ký thỏa thuận với Talen Energy vào tháng 6 để mua 1.920 MW điện hạt nhân cho trung tâm dữ liệu AI và cơ sở dịch vụ tại Pennsylvania. Đồng thời, Google, Amazon, Meta, Microsoft cũng được ghi nhận đang khảo sát giải pháp năng lượng thay thế để nuôi các cụm AI ở quy mô lớn.
Daylight mang lại lợi ích gì thiết thực cho người dùng và lưới điện?
Daylight loại bỏ rào cản chi phí đầu tư ban đầu trên 30.000 USD bằng mô hình thuê bao, đồng thời thưởng “sun points” khi khách hàng bơm điện dư về lưới.
Với giá điện gần trung tâm dữ liệu tăng mạnh, mô hình này giúp hộ gia đình, doanh nghiệp nhỏ chủ động hơn trước biến động chi phí, đồng thời tăng độ linh hoạt của lưới khi nguồn phân tán có thể bù đắp tải đỉnh cục bộ. Đây là ví dụ điển hình về DePIN căn chỉnh lợi ích đôi bên.
Bảng so sánh: DePIN năng lượng so với hạ tầng điện tập trung
So sánh nhanh các đặc điểm cốt lõi để thấy vai trò bổ trợ giữa hai mô hình.
| Tiêu chí | DePIN năng lượng (ví dụ: Daylight) | Hạ tầng tập trung truyền thống |
|---|---|---|
| Chi phí đầu vào của người dùng | Thấp nhờ thuê bao, không cần đầu tư thiết bị lớn | Cao nếu tự đầu tư hệ thống riêng |
| Sở hữu và quản trị | Cộng đồng cùng tham gia, khuyến khích bằng điểm/thưởng | Tập trung vào doanh nghiệp tiện ích |
| Động lực cung–cầu | Chia sẻ doanh thu từ điện dư, khuyến khích đóng góp | Định giá theo khu vực, ít linh hoạt theo vi mô |
| Khả năng mở rộng | Phân tán theo khu dân cư, mở rộng mô-đun | Phụ thuộc dự án lớn, thời gian triển khai dài |
| Rủi ro điểm lỗi đơn | Thấp hơn nhờ phân tán | Cao hơn tại các nút truyền tải quan trọng |
Rủi ro và lưu ý khi tiếp cận mô hình này
Mô hình còn phụ thuộc vào quy định kết nối lưới tại từng bang và cơ chế mua điện mặt trời dư.
“Sun points” hiện là điểm thưởng trong hệ sinh thái, dự án có kế hoạch ra Token trong tương lai. Tiến độ, tính năng và giá trị kinh tế của bất kỳ Token nào đều chưa được xác nhận và có thể thay đổi theo điều kiện thị trường và pháp lý.
Kết luận: Daylight và bức tranh năng lượng cho kỷ nguyên AI
Daylight kết hợp DePIN với năng lượng mặt trời, mở rộng lưới phân tán bằng 75 triệu USD vốn mới để giảm rào cản chi phí và căn chỉnh động lực cộng đồng.
Trong bối cảnh nhu cầu AI/HPC tăng sốc và giá điện biến động mạnh quanh trung tâm dữ liệu, các mô hình phân tán như Daylight có thể bổ trợ lưới truyền thống, tăng độ bền vững và khả năng phục hồi cho hệ sinh thái năng lượng.
Những câu hỏi thường gặp
Daylight là dự án gì?
Daylight là DePIN năng lượng mặt trời xây lưới điện phân tán, bán điện theo thuê bao và chia sẻ doanh thu với người dùng đóng góp điện dư. Testnet hoạt động từ 2024.
Daylight tạo doanh thu bằng cách nào?
Hai nguồn chính: phí thuê bao điện mặt trời và bán điện dư về lưới. Người dùng được thưởng “sun points” khi đóng góp vào lưới điện phân tán.
Vì sao AI/HPC làm tăng giá điện?
Trung tâm dữ liệu AI tiêu thụ năng lượng lớn, tạo áp lực nguồn cung khu vực. Bloomberg ghi nhận giá điện bán buôn gần các trung tâm dữ liệu tăng 267% từ 2020.
Người dùng được lợi gì so với tự lắp hệ thống?
Không cần chi phí đầu tư ban đầu trên 30.000 USD nhờ thuê bao, vẫn có thể nhận thưởng khi bơm điện dư về lưới, tăng chủ động trước biến động giá điện.
Daylight đã phát hành Token chưa?
Chưa. Dự án có kế hoạch giới thiệu Token trong tương lai, hiện người dùng nhận “sun points” khi đóng góp cho lưới.
