Bitcoin Core v30 giới thiệu kết nối mã hóa tùy chọn giữa các node và nâng giới hạn dữ liệu OP_RETURN lên 100.000 byte, châm ngòi tranh luận gay gắt trong cộng đồng.
Bản cập nhật cũng cải thiện hiệu năng, sửa lỗi, điều chỉnh phí và chính thức chấm dứt vòng đời cho các bản 27.x trở về trước. Tranh luận tập trung vào việc mở rộng OP_RETURN cho phép nhúng nhiều dữ liệu phi tài chính vào giao dịch Bitcoin.
- Bitcoin Core v30 thêm kết nối mã hóa tùy chọn giữa các node và tăng giới hạn OP_RETURN lên 100.000 byte.
- Tranh cãi bùng lên: mở rộng ứng dụng phi tài chính vs rủi ro phình to blockchain, chi phí node, hệ quả pháp lý.
- Nhiều nhà vận hành chọn phần mềm node thay thế Knots để giữ giới hạn 80 byte; bản 27.x trở về trước đã End of Life.
Bitcoin Core v30 là gì?
Đây là bản phát hành lớn của phần mềm node Bitcoin Core, tập trung vào kiến trúc, hiệu năng, bảo mật và chính sách truyền dữ liệu giữa các node.
Theo ghi nhận từ thông báo phát hành, v30 bổ sung tùy chọn mã hóa kết nối giữa các node nhằm tăng quyền riêng tư và nâng giới hạn dữ liệu OP_RETURN trong phần mềm từ 80 lên 100.000 byte. Bản cập nhật cũng kèm sửa lỗi, tối ưu phí và các cải tiến vận hành.
Cộng đồng phản hồi trái chiều: một bên xem đây là bước mở rộng ứng dụng, bên khác lo ngại đi chệch trọng tâm thanh toán ngang hàng của Bitcoin.
Những thay đổi chính của Bitcoin Core v30 gồm những gì?
Trọng tâm là mã hóa kết nối node tùy chọn và tăng OP_RETURN lên 100.000 byte, bên cạnh tối ưu hiệu năng, sửa lỗi và điều chỉnh liên quan phí.
Giới hạn dữ liệu mới cho phép nhúng nhiều dữ liệu phi tài chính hơn vào giao dịch, mở ra không gian cho ứng dụng phi tài chính. Đồng thời, nhóm phát triển thông báo chấm dứt hỗ trợ các bản 27.x trở về trước.
“Với việc phát hành phiên bản lớn mới này, các phiên bản 27.x và cũ hơn đã đến giai đoạn kết thúc vòng đời và sẽ không còn nhận cập nhật.”
– Nhóm Bitcoin Core, Thông báo phát hành v30, Chủ nhật, nguồn: bitcoincore.org
Vì sao giới hạn OP_RETURN tăng lên 100.000 byte gây tranh cãi?
Vì nó cho phép nhúng lượng lớn dữ liệu phi tài chính vào giao dịch, khơi lại tranh luận về mục tiêu cốt lõi của Bitcoin và gợi nhớ “chiến tranh kích thước khối” 2017.
Người ủng hộ cho rằng dung lượng mới giúp phát triển ứng dụng phi tài chính tinh vi hơn trên Bitcoin. Ví dụ, Alex Bergeron (Ark Labs) nêu ý định tận dụng toàn bộ không gian OP_RETURN để làm Bitcoin giống Ethereum hơn, nhưng tốt hơn (nguồn: X, 04/10). Jameson Lopp (CasaHODL) và Pavol Rusnak (Satoshi Labs) công khai ủng hộ v30 với lý do đội ngũ vững và quy trình peer review (nguồn: X).
Người phản đối xem đây là lệch chuẩn so với hệ thống tiền điện tử ngang hàng, làm phình to blockchain, tăng chi phí lưu trữ/băng thông cho node và kéo theo rủi ro pháp lý khi dữ liệu không mong muốn bị nhúng vào chuỗi.
Việc nâng giới hạn dữ liệu có tạo rủi ro pháp lý và chi phí cho node?
Có, đây là trọng tâm phản biện: dữ liệu lớn hơn có thể làm tăng tải lưu trữ, băng thông, và nhạy cảm pháp lý nếu dữ liệu bất hợp pháp bị nhúng vào chuỗi.
Nick Szabo cảnh báo nhà vận hành node lưu trữ có thể đối mặt rủi ro trách nhiệm hình sự nếu không có cơ chế xử lý an toàn dữ liệu bất hợp pháp. Chi phí tổng sở hữu node (lưu trữ, truyền, chỉ mục) có thể tăng khi khối lượng dữ liệu phi tài chính phình to, ngay cả khi thay đổi là mức chính sách ở phần mềm chứ không đổi quy tắc đồng thuận.
“Nếu không bổ sung cơ chế bảo vệ để cho phép các nhà vận hành node lưu trữ xóa nội dung bất hợp pháp theo cách không gây gián đoạn, họ thường sẽ bị quy trách nhiệm hình sự.”
– Nick Szabo, nhà mật mã học tiên phong, 02/10, nguồn: X
Knots là gì?
Knots là phần mềm node thay thế, cho phép nhà vận hành áp dụng giới hạn kích thước dữ liệu nghiêm ngặt hơn, ví dụ giữ OP_RETURN ở mức 80 byte.
Nhiều node đã sử dụng Knots như giải pháp tạm thời để duy trì chính sách dữ liệu chặt chẽ, nhất là khi họ muốn giảm rủi ro băng thông, lưu trữ hoặc tránh nhúng dữ liệu phi tài chính. Sáng lập Knots là Luke Dashjr; ông nhiều lần chỉ trích các thay đổi gần đây ở Bitcoin Core.
Nick Szabo khuyến nghị tạm thời chạy Knots và không nâng cấp Core v30 trong bối cảnh chưa có biện pháp bảo vệ đầy đủ (nguồn: X).
Vì sao nhiều nhà vận hành node chọn Knots thời điểm này?
Vì họ có thể thực thi giới hạn dữ liệu nghiêm ngặt hơn, giảm rủi ro chi phí và pháp lý, đồng thời giữ lập trường “tối giản dữ liệu” on-chain.
Dữ liệu từ BitRef cho thấy có khoảng 5.114 node Knots, chiếm 21,48% tổng số node Bitcoin. Con số này phản ánh một bộ phận đáng kể nhà vận hành ưu tiên chính sách hạn chế dữ liệu giao dịch, đặc biệt với OP_RETURN.
Sự dịch chuyển sang Knots có thể là tạm thời, chờ cộng đồng tìm được đồng thuận tốt hơn về chính sách dữ liệu và cơ chế bảo vệ nội dung.
Cuộc tranh luận này có giống “chiến tranh kích thước khối” năm 2017?
Có nét tương đồng về mâu thuẫn tầm nhìn, dù thay đổi hiện tại là mức phần mềm node chứ không đổi quy tắc đồng thuận.
Năm 2017, bất đồng về kích thước khối dẫn tới hard fork tạo ra Bitcoin Cash (nguồn: Investopedia, 2017; CoinDesk, 2017). Tranh luận v30 cho thấy căng thẳng giữa tính đa năng ứng dụng và bảo toàn vai trò tiền điện tử ngang hàng tối giản. Mức độ ảnh hưởng dài hạn sẽ phụ thuộc cách các node, thợ đào và nhà phát triển điều chỉnh chính sách.
Điểm khác là hiện nay trọng tâm là dữ liệu nhúng qua OP_RETURN và quyền riêng tư kết nối, không trực tiếp thay đổi kích thước khối trong quy tắc đồng thuận.
Nhà vận hành node nên làm gì lúc này?
Đánh giá nhu cầu, rủi ro và chính sách tuân thủ: nếu ưu tiên ứng dụng phi tài chính và quyền riêng tư, cân nhắc thử nghiệm v30 trong môi trường staging trước khi triển khai sản xuất.
Nếu lo ngại chi phí và pháp lý, xem xét duy trì giới hạn OP_RETURN chặt chẽ hoặc dùng Knots. Theo dõi thông báo từ Bitcoin Core và cộng đồng kỹ thuật, rà soát chính sách pháp lý địa phương về lưu trữ nội dung, và lập kế hoạch giám sát dung lượng, băng thông, chỉ mục.
Các nguồn và dẫn chiếu
– Thông báo phát hành v30: Bitcoin Core
– Ý kiến ủng hộ: Alex Bergeron (Ark Labs) trên X; Jameson Lopp trên X; Pavol Rusnak trên X
– Phản biện, rủi ro pháp lý: Nick Szabo trên X và X
– Tình hình node Knots: BitRef
– Bối cảnh 2017: Investopedia, 2017; CoinDesk, 2017
Câu hỏi thường gặp
Bitcoin Core v30 có thay đổi quy tắc đồng thuận không?
Không. Thay đổi là ở mức phần mềm node và chính sách xử lý dữ liệu, gồm mã hóa kết nối tùy chọn và tăng giới hạn OP_RETURN, theo thông báo phát hành v30.
OP_RETURN là gì và vì sao quan trọng?
OP_RETURN là cách nhúng dữ liệu vào giao dịch. Nâng giới hạn lên 100.000 byte mở rộng ứng dụng phi tài chính, nhưng kéo theo lo ngại phình to blockchain và rủi ro pháp lý.
Tôi đang dùng 27.x có cần nâng cấp ngay?
Các bản 27.x trở về trước đã End of Life và không còn cập nhật. Hãy đọc kỹ release notes, thử nghiệm trước khi nâng cấp và cân nhắc chính sách dữ liệu phù hợp.
Vì sao nhiều người chọn Knots lúc này?
Knots cho phép giữ giới hạn dữ liệu nghiêm ngặt như 80 byte, giúp giảm rủi ro chi phí và pháp lý trong bối cảnh OP_RETURN được nới rộng.
Việc tăng OP_RETURN có làm phí giao dịch tăng?
Phí phụ thuộc cung cầu không gian khối. Nếu lưu lượng dữ liệu phi tài chính tăng mạnh, cạnh tranh không gian khối có thể đẩy phí cao hơn.
