Khối lượng giao dịch hợp đồng vĩnh cửu trên DEX vừa lập đỉnh 70 tỷ USD, dẫn dắt bởi Aster trên BNB Chain, cho thấy đà sôi động trở lại của thị trường phái sinh DeFi.
Sự bùng nổ khối lượng đi kèm cuộc đua khuyến khích sử dụng nền tảng. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cộng đồng cảnh báo đây có thể là dòng vốn theo phần thưởng, không phản ánh niềm tin thị trường dài hạn.
- Perp DEX lập đỉnh 70 tỷ USD ba ngày liên tiếp tăng, với Aster chiếm hơn 50% khối lượng theo DefiLlama.
- Cơ chế điểm thưởng, airdrop thúc đẩy hoạt động, nhưng có thể bóp méo thanh khoản và rủi ro cho nhà đầu tư nhỏ lẻ.
- Aster tăng tốc ở các chỉ số: open interest đạt 1,25 tỷ USD, TVL vượt 2 tỷ USD.
Điều gì đã xảy ra với khối lượng perp DEX trong tuần này?
Khối lượng giao dịch hợp đồng vĩnh cửu trên DEX đạt kỷ lục mới 70 tỷ USD vào thứ 5, sau hai ngày liên tiếp lập đỉnh 52 tỷ USD (thứ 3) và 67 tỷ USD (thứ 4), theo DefiLlama.
Ba phiên tăng tốc liên tiếp cho thấy nhu cầu phái sinh phi tập trung đang nóng lên, với động lực chính đến từ một nền tảng mới trên BNB Chain. Đà tăng này phản ánh cả yếu tố thị trường lẫn các chương trình khuyến khích sử dụng, thường thấy trong các chu kỳ tăng trưởng DeFi.
Dữ liệu nguồn mở như DefiLlama là công cụ theo dõi phổ biến cho TVL, khối lượng và open interest, giúp nhà giao dịch đánh giá mức độ hoạt động thực tế trong hệ sinh thái perp DEX.
Vì sao Aster bứt phá và dẫn đầu thị phần?
Aster đứng đầu bảng xếp hạng với gần 36 tỷ USD khối lượng 24 giờ, vượt 50% tổng hoạt động perp DEX ngày thứ 5, bỏ xa các đối thủ như Hyperliquid và Lighter (mỗi nền tảng trên 10 tỷ USD).
Ngày trước đó, Aster ghi nhận 24,7 tỷ USD trong 24 giờ, hơn gấp đôi Hyperliquid. Động lực chính ngoài nhu cầu tự nhiên là chương trình khuyến khích: giao dịch, mint và nắm giữ trên DEX của Aster đều nhận điểm, có thể đủ điều kiện cho airdrop.
Kiểu thiết kế khuyến khích này thường tạo chu kỳ bùng nổ ngắn hạn về khối lượng, khi người dùng tối ưu hóa điểm thưởng. Song tính bền vững phụ thuộc mức độ giữ chân thanh khoản khi phần thưởng giảm.
Incentive farming đang tác động thế nào đến chất lượng khối lượng?
Khối lượng cao là tín hiệu quan trọng, nhưng khi bị thúc đẩy quá mạnh bởi điểm thưởng, nó có thể không phản ánh niềm tin thị trường dài hạn. Ý kiến cộng đồng đã nêu rõ lo ngại này.
“Khối lượng tăng vọt có thể trông rất đẹp cho đến khi phần thưởng cạn kiệt, và khi đó con số không còn phản ánh niềm tin thị trường.”
– Tiko, nhà giao dịch cộng đồng, X (Twitter), 2025, nguồn: https://x.com/tikooww/status/1971157845426212927
Nhiều nhà giao dịch giàu kinh nghiệm so sánh bối cảnh hiện tại với fee-mining 2018 và DeFi summer 2021, giai đoạn mà dòng vốn chạy theo ưu đãi hơn là nhu cầu tự thân.
“Hãy chốt lời dù chỉ một phần, trừ khi bạn thực sự biết mình đang làm gì. Ở giai đoạn này, rất dễ mất tiền.”
– @hansolar21, nhà giao dịch cộng đồng, X (Twitter), 2025, nguồn: https://x.com/hansolar21/status/1971143889529827740
Aster đã chi phối khối lượng thị trường như thế nào?
Trong ngày lập đỉnh 70 tỷ USD, Aster chiếm hơn 50% tổng khối lượng perp DEX, một mức tập trung hiếm gặp ở thị trường phi tập trung.
Sự vượt trội này giúp Aster tạm thời nắm lợi thế cạnh tranh về thanh khoản và độ sâu sổ lệnh. Tuy nhiên, mức tập trung cao cũng có thể làm biến động khối lượng tổng khi chính sách thưởng thay đổi, do vị thế của Aster ảnh hưởng mạnh đến toàn thị trường perp DEX.
Về dài hạn, tính bền vững phụ thuộc vào trải nghiệm giao dịch, chi phí, công nghệ khớp lệnh và quản trị rủi ro, chứ không chỉ ở ưu đãi ngắn hạn.
Khối lượng theo ngày và so sánh nền tảng nổi bật
Dưới đây là các mốc khối lượng chính và so sánh một số nền tảng theo dữ liệu báo cáo.
Ngày | Khối lượng perp DEX toàn thị trường | Nguồn |
---|---|---|
thứ 3 | 52 tỷ USD | DefiLlama |
thứ 4 | 67 tỷ USD | DefiLlama |
thứ 5 | 70 tỷ USD (đỉnh mọi thời đại) | DefiLlama |
Nền tảng | Khối lượng 24 giờ (thứ 5) | Ghi chú |
---|---|---|
Aster (BNB Chain) | Gần 36 tỷ USD | Hơn 50% thị phần perp DEX trong ngày |
Hyperliquid | Trên 10 tỷ USD | Bị Aster bỏ xa trong ngày |
Lighter | Trên 10 tỷ USD | Khối lượng cao nhưng sau Aster |
Open interest và TVL của Aster đang tăng ra sao?
Open interest của Aster chạm 1,25 tỷ USD vào thứ 4, cho thấy số hợp đồng chưa tất toán tăng mạnh cùng với khối lượng giao dịch.
Từ khi ra mắt, Aster tăng tốc ở hầu hết chỉ số DeFi: vào thứ Sáu, khối lượng đã vượt 400 triệu USD và TVL tăng gấp đôi; đến thứ 5, TVL vượt 2 tỷ USD. Điều này cho thấy không chỉ giao dịch ngắn hạn mà cả dòng vốn khóa lại trên nền tảng cũng mở rộng nhanh.
Tuy vậy, cần theo dõi xem TVL có duy trì được sau khi ưu đãi giảm hay không, bởi TVL nhạy cảm với “vốn đánh thuê” khi phần thưởng thay đổi.
Incentive farming: lợi ích ngắn hạn, thách thức dài hạn?
Khuyến khích bằng điểm và airdrop giúp bootstrap thanh khoản, thu hút người dùng sớm và tạo hiệu ứng mạng lưới nhanh chóng.
Song dòng vốn theo phần thưởng có xu hướng dịch chuyển khi suất Sinh Lời giảm, khiến khối lượng và TVL dễ biến động. Chu kỳ fee-mining 2018 và DeFi summer 2021 cho thấy các chương trình khuyến khích cần đi kèm sản phẩm, mô hình phí và quản trị rủi ro tốt để giữ chân người dùng.
Nhà giao dịch nên đánh giá thêm chi phí giao dịch, giảm giá, mô hình thanh lý, và minh bạch rủi ro để tránh lệ thuộc hoàn toàn vào điểm thưởng.
Những rủi ro chính đối với nhà đầu tư nhỏ lẻ là gì?
Rủi ro chính gồm biến động giá cao, thanh lý do đòn bẩy, và rủi ro mô hình khuyến khích khi phần thưởng giảm đột ngột.
Các nhà giao dịch bán lẻ dễ bị thu hút bởi điểm thưởng và khối lượng tăng vọt, nhưng có thể chịu thua lỗ nếu không hiểu cơ chế perp (funding, mark price, thanh lý) và quản trị rủi ro. Lời khuyên phổ biến là quản lý đòn bẩy thận trọng, đặt dừng lỗ, và không all-in theo ưu đãi.
Luôn theo dõi nguồn dữ liệu độc lập như DefiLlama để xác thực xu hướng thay vì dựa vào tín hiệu mạng social.
Phương pháp theo dõi dữ liệu và tín hiệu nên quan sát
Để đánh giá chất lượng hoạt động, hãy xem đồng thời: khối lượng, open interest, TVL, số lượng địa chỉ hoạt động, và mức tập trung thị phần giữa các DEX.
Khi ưu đãi giảm, nếu khối lượng, OI và TVL vẫn ổn định, đó là tín hiệu tốt cho niềm tin thị trường. Ngược lại, sự sụt giảm đồng loạt có thể cho thấy khối lượng chủ yếu là theo thưởng.
Tài nguyên tham khảo gồm DefiLlama cho dữ liệu perp DEX, và các thông báo chính thức từ nền tảng để cập nhật thay đổi cơ chế điểm/airdrop, cùng diễn biến rủi ro.
Câu hỏi thường gặp
Perp DEX là gì và khác gì so với sàn tập trung?
Perp DEX là sàn phi tập trung giao dịch hợp đồng vĩnh cửu, cho phép đòn bẩy, không kỳ hạn. Khác với sàn tập trung ở cơ chế on-chain, tự lưu ký tài sản và minh bạch dữ liệu, nhưng trải nghiệm phụ thuộc hạ tầng mạng và thanh khoản.
Vì sao khối lượng có thể tăng vọt trong thời gian ngắn?
Các chương trình khuyến khích như điểm, airdrop có thể kích hoạt giao dịch dày đặc để tối ưu phần thưởng, đẩy khối lượng tăng nhanh. Tuy nhiên, mức tăng này có thể không bền nếu phần thưởng giảm.
Open interest 1,25 tỷ USD của Aster nói lên điều gì?
Nó cho thấy số hợp đồng đang mở chưa tất toán lớn, phản ánh dòng tiền và vị thế đang tích tụ. Kết hợp với khối lượng cao, đây là dấu hiệu thị trường hoạt động sôi động, nhưng rủi ro biến động cũng tăng.
TVL vượt 2 tỷ USD có đảm bảo độ bền vững không?
Không. TVL phụ thuộc động lực giữ vốn. Nếu phần thưởng giảm, TVL có thể rút nhanh. Cần đánh giá sản phẩm, phí, trải nghiệm và quản trị rủi ro của nền tảng.
Làm sao hạn chế rủi ro khi giao dịch perp trên DEX?
Sử dụng đòn bẩy thấp, đặt dừng lỗ, phân bổ vốn hợp lý, theo dõi funding, mark price và thanh lý. Luôn kiểm chứng dữ liệu từ nguồn độc lập như DefiLlama và không chạy theo ưu đãi ngắn hạn.