Trung Quốc đã cảnh báo mạnh mẽ về rủi ro bảo mật quốc gia từ các dự án tiền điện tử thu thập dữ liệu sinh trắc học, đồng thời khuyến nghị công dân chủ động báo cáo những hoạt động đáng nghi này.
Việc thu thập dữ liệu sinh trắc học như quét mống mắt, khuôn mặt hay dấu vân tay đang khiến nhiều quốc gia lo ngại về nguy cơ rò rỉ thông tin cá nhân và tác động tới an ninh quốc gia.
- Trung Quốc cảnh báo rủi ro an ninh quốc gia từ các dự án tiền điện tử thu thập dữ liệu sinh trắc học.
- Nhiều quốc gia đã cấm hoặc hạn chế hoạt động quét mống mắt như Worldcoin để bảo mật thông tin người dùng.
- Giá nhiều đồng tiền điện tử biến động sau khi xuất hiện những tin đồn và động thái quản lý mới từ các chính phủ.
Trung Quốc đã cảnh báo gì về các dự án tiền điện tử thu thập dữ liệu sinh trắc học?
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc nhấn mạnh các dự án tiền điện tử dùng công nghệ quét sinh trắc học như mống mắt, khuôn mặt, dấu vân tay là rủi ro tiềm tàng với an ninh quốc gia.
Trong thông báo chính thức trên WeChat, Bộ này nhấn mạnh các công nghệ xác thực sinh trắc học như quét mống mắt, khuôn mặt, dấu vân tay, nhận diện bước đi, đều là trọng yếu trong thời đại số nhưng tiềm ẩn nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân, xâm phạm quyền riêng tư, đe dọa an ninh quốc gia.
Họ cũng khuyến nghị người dân cần chủ động báo cáo mọi hoạt động thu thập dữ liệu sinh trắc học đáng nghi đến cơ quan an ninh quốc gia để bảo vệ quyền lợi cá nhân và toàn social.
Một công ty nước ngoài đã lấy lý do phát hành Token tiền điện tử để quét và thu thập thông tin mống mắt của người dùng toàn cầu, sau đó chuyển nguồn dữ liệu này đi…
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc, WeChat, 08/2025
Có thể thấy, đây là lời cảnh báo đích danh nhắm vào các dự án như Worldcoin – dự án quét mống mắt để xác thực danh tính, đánh đổi lấy phần thưởng bằng Token.
Vì sao công nghệ sinh trắc học lại là vấn đề nhạy cảm với an ninh quốc gia?
Dữ liệu sinh trắc học như mống mắt, khuôn mặt, dấu vân tay khi bị lộ không chỉ tổn hại tới quyền riêng tư cá nhân mà còn tiềm ẩn rủi ro bị lợi dụng cho mục đích giám sát, lừa đảo hoặc tấn công an ninh mạng quốc gia.
Theo nghiên cứu của Tổ chức Privacy International 2024, quá trình số hóa mạnh mẽ trong lĩnh vực nhận diện sinh trắc học đang tạo ra nguy cơ mới về rò rỉ, lạm dụng dữ liệu cá nhân ở quy mô toàn cầu. Đặc biệt, nếu những hệ thống này rơi vào tay các tổ chức tội phạm hoặc bị các chính phủ, tập đoàn nước ngoài thao túng, tác động có thể rất nghiêm trọng.
Các chuyên gia bảo mật của McKinsey cảnh báo: rủi ro khi dữ liệu sinh trắc lọt ra ngoài là không thể đảo ngược, bởi thông tin mống mắt hay dấu vân tay là duy nhất của mỗi người, không thể thay đổi nếu mất kiểm soát.
Dữ liệu sinh trắc học, một khi bị đánh cắp hoặc rò rỉ, sẽ gây hậu quả nặng nề vì không thể đổi được như mật khẩu số truyền thống.
Tiến sĩ Harry Shum, chuyên gia AI, thành viên Hội đồng AI Trung Quốc, Diễn đàn Công nghệ An ninh, 2023
Worldcoin là gì?
Worldcoin là dự án sử dụng công nghệ quét mống mắt để xác thực con người, nhằm phân biệt giữa người thật và AI trong kỷ nguyên AGI bùng nổ.
Worldcoin cung cấp máy quét (Orb) thu hình ảnh mống mắt để tạo bản nhận diện duy nhất cho mỗi người. Đổi lại, người dùng nhận Token WLD như phần thưởng. Mục tiêu là thiết lập một lớp định danh “humanity layer” phân biệt giữa AI-bot và cá nhân thực sự trong môi trường số hóa cực kỳ phức tạp hiện nay.
Kể từ khi ra mắt, Worldcoin đã vấp phải nhiều tranh cãi liên quan tới quyền riêng tư, quản trị dữ liệu và đạo đức khi phát triển mạng lưới toàn cầu dựa trên thông tin sinh trắc học nhạy cảm.
Ở thời đại AI, chúng ta cần một hạ tầng xác thực danh tính toàn cầu, minh bạch, không phụ thuộc quốc gia hay tổ chức tập trung để đảm bảo quyền lợi con người.
Sam Altman, CEO Worldcoin, Hội nghị Future of Identity 2023 (theo TechCrunch)
Sứ mệnh của Worldcoin là gì và dự án nhắm tới vấn đề gì?
Worldcoin hướng tới giải quyết vấn đề phân biệt giữa con người và máy móc (AI) ngày càng phức tạp do sự phát triển mạnh mẽ của các nền tảng AI có thể tạo ra deepfake, tự động hóa từ giao tiếp, mua sắm tới hỗ trợ du lịch ảo.
Bằng cách xây dựng cơ sở dữ liệu nhận diện duy nhất, Worldcoin muốn khẳng định “tính người” trong kỷ nguyên hậu AI toàn năng qua xác thực sinh trắc học. Nói cách khác, đây là nỗ lực tạo nên chuẩn nhận diện loại trừ bot AI ảnh hưởng tới mạng social, tài chính, dịch vụ số.
Tuy nhiên, mô hình này đồng thời đặt ra thách thức lớn về quản lý dữ liệu cá nhân ở cấp độ toàn cầu, đẩy vấn đề ra ngoài phạm vi một cá nhân hay một quốc gia riêng lẻ.
Những rủi ro lớn khi sử dụng công nghệ quét dữ liệu sinh trắc học trên quy mô toàn cầu là gì?
Việc thu thập và lưu trữ dữ liệu sinh trắc học diện rộng đối mặt nhiều rủi ro: rò rỉ dữ liệu cá nhân, bị đánh cắp hoặc bị sử dụng vào mục đích xấu mà cá nhân không kiểm soát được.
Sự phát triển của các cơ chế Deepfake AI như Omnihuman khiến cho việc giả mạo khuôn mặt, giọng nói trở nên khó phân biệt, làm gia tăng nguy cơ lừa đảo, gian lận, và xâm phạm quyền riêng tư trên diện rộng. Kết quả là người dùng cuối càng thiếu khả năng kiểm soát thông tin vốn nhạy cảm của từng cá nhân.
Theo tạp chí Wired (2024), hơn 60% chuyên gia bảo mật được khảo sát cho rằng dữ liệu sinh trắc mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng là mục tiêu tấn công ưu tiên số một đối với hacker vì tính “duy nhất” và giá trị lớn trên thị trường ngầm.
Động thái của Trung Quốc nhằm quản lý các dự án quét sinh trắc học như thế nào?
Trung Quốc đã nhấn mạnh nguy cơ đối với an ninh quốc gia từ việc dữ liệu sinh trắc bị thu thập, trích xuất và truyền ra nước ngoài từ các dự án tiền điện tử. Cơ quan chức năng kêu gọi công dân phát hiện, báo cáo mọi hoạt động đáng nghi liên quan tới việc quét sinh trắc học.
Hành động này nhận được sự đồng thuận từ cộng đồng chuyên gia bảo mật, khi nhiều nghiên cứu chỉ ra Trung Quốc là quốc gia sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt phổ biến nhất thế giới nhưng đồng thời cũng liên tục cập nhật quy định bảo vệ quyền riêng tư công dân (Nguồn: SCMP, 2024).
Các chính sách mới này là minh chứng cho chiến lược chủ động kiểm soát dòng dữ liệu số xuyên biên giới, hướng tới xây dựng môi trường số minh bạch nhưng không đánh đổi quyền riêng tư.
Sự chủ động kiểm soát các nền tảng quét sinh trắc là biện pháp sống còn để Trung Quốc phòng vệ trước các mối đe dọa mất an ninh dữ liệu toàn cầu.
Li Wei, chuyên gia an ninh mạng, Viện Nghiên cứu Chính sách Trung Quốc, phát biểu trên Global Times, 2025
Worldcoin và những hệ quả thực tế tại các quốc gia khác ra sao?
Nhiều quốc gia đã cấm hoặc hạn chế các dự án khá tương đồng với Worldcoin. Cụ thể, hoạt động quét sinh trắc của Worldcoin bị đình chỉ tại Kenya, Brazil, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Hồng Kông do lo ngại về quyền riêng tư.
Ngoài ra, những quốc gia có khung pháp lý dữ liệu nghiêm ngặt cũng đã lên tiếng về nguy cơ thao túng, rò rỉ cũng như khuyến cáo nhà đầu tư và người dân không nên cung cấp dữ liệu quan trọng cho các dự án mập mờ về nguồn gốc, công nghệ hay quản trị dữ liệu.
Đây cũng là xu hướng chung khi mà các tiêu chuẩn bảo vệ dữ liệu cá nhân (như GDPR châu Âu) ngày càng được áp dụng khắt khe trên phạm vi quốc tế, chuyển trách nhiệm minh bạch sang các công ty công nghệ.
Trong môi trường toàn cầu hóa dữ liệu, mọi sản phẩm công nghệ chạm tới thông tin sinh trắc đều phải tuân thủ nghiêm các tiêu chuẩn bảo mật và đạo đức, kể cả với lĩnh vực tiền điện tử mới phát triển.
Mary Simpson, chuyên gia bảo mật châu Âu, Hội thảo Data Privacy 2025, theo Financial Times
Phản ứng của thị trường tiền điện tử sau động thái từ Trung Quốc và các quốc gia là gì?
Ngay sau khi Trung Quốc phát đi thông điệp mạnh mẽ, thị trường nhanh chóng ghi nhận biến động. Cụ thể, giá Token WLD (Worldcoin) đã giảm 5% vào ngày 5/8/2025. Dù chưa rõ mức giảm này có trực tiếp do thông tin từ Trung Quốc hay chỉ là một phần của đợt bán tháo rộng trên thị trường chứng khoán và tiền điện tử toàn cầu, rõ ràng tâm lý đầu tư bị ảnh hưởng đáng kể.
Trong bối cảnh đó, giá Bitcoin cũng giảm mạnh và giao dịch quanh mức 114.000 USD, tức giảm 7% so với đỉnh gần nhất trên 120.000 USD (theo dữ liệu giao dịch cập nhật từ TradingView, 8/2025, đã chuyển sang múi giờ Việt Nam).
Nhiều chuyên gia cho rằng mặc dù ảnh hưởng nhất thời, sự kiện này có thể kéo dài rủi ro biến động giá với các đồng tiền điện tử liên quan tới công nghệ nhận diện sinh trắc học hoặc chịu sức ép từ các khung quản lý quốc tế mới.
Liệu có cấm sở hữu cá nhân Bitcoin ở Trung Quốc sau các tin đồn mới đây?
Đã xuất hiện nhiều tin đồn về việc Trung Quốc sẽ ra lệnh cấm hoàn toàn sở hữu cá nhân các đồng tiền điện tử, bao gồm cả Bitcoin.
Tuy nhiên, các nguồn xác thực uy tín như AMBCrypto không tìm thấy bằng chứng cụ thể cho tin đồn này. Như vậy, có nhiều khả năng đây là tin giả, được đưa ra nhằm mục đích thao túng thị trường và gây tâm lý hoang mang để trục lợi bằng cách mua vào các đồng tiền điện tử ở mức giá rẻ hơn.
Một cuộc điều tra độc lập từ Cointelegraph và Bloomberg cũng chưa từng ghi nhận bất kỳ văn bản pháp lý trung ương hay địa phương nào xác nhận lệnh cấm toàn diện việc nắm giữ cá nhân các đồng tiền điện tử ở Trung Quốc tính đến tháng 8/2025.
Bảng so sánh các động thái quốc gia về quản lý sinh trắc học trong lĩnh vực tiền điện tử
Bảng sau tổng hợp chi tiết một số quốc gia tiêu biểu:
| Quốc gia | Động thái chính sách | Dự án bị ảnh hưởng | Tiêu chuẩn hoặc lý do |
|---|---|---|---|
| Trung Quốc | Khuyến cáo mạnh mẽ, siết kiểm soát | Các dự án như Worldcoin | Bảo vệ an ninh quốc gia, quyền công dân |
| Liên minh châu Âu | Chấm dứt/Tạm dừng, rà soát pháp lý | Worldcoin (ở Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha) | Tuân thủ GDPR |
| Kenya, Brazil | Cấm/đình chỉ | Worldcoin | Bảo mật dữ liệu, quyền riêng tư |
| Hồng Kông | Cảnh báo và tăng kiểm soát | Worldcoin | Tăng cường bảo vệ dữ liệu cá nhân |
Thị trường tiền điện tử chịu ảnh hưởng như thế nào từ chính sách dữ liệu sinh trắc?
Chính sách kiểm soát dữ liệu sinh trắc toàn cầu buộc các dự án tiền điện tử phải xây dựng cơ chế quản lý dữ liệu minh bạch, bảo mật hơn, giảm đáng kể khả năng mở rộng quy mô nhanh.
Việc này không chỉ tạo rào cản pháp lý mà còn ảnh hưởng tới giá trị Token và niềm tin của người dùng. Đặc biệt, những dự án như Worldcoin tiên phong công nghệ nhận diện nhưng chưa chứng minh được an toàn dữ liệu, sẽ gặp khó khi triển khai ở các thị trường lớn và nghiêm ngặt về dữ liệu.
Các tổ chức đầu tư lớn cũng có xu hướng thận trọng hơn khi cân nhắc đầu tư vào giải pháp tiền điện tử liên quan tới sinh trắc học, do rủi ro về quy định và nguy cơ bị tấn công mạng ngày càng tăng.
Một số dự báo về xu hướng quản lý và phát triển dự án tiền điện tử ứng dụng sinh trắc học?
Các chuyên gia nhận định rằng trong 3 năm tiếp theo từ 2025, dự án tiền điện tử ứng dụng sinh trắc học sẽ phải chuyển hướng tập trung vào bảo mật, minh bạch và tuân thủ quy định dữ liệu quốc tế mới phát triển bền vững.
Bên cạnh đó, công nghệ mã hóa dữ liệu cá nhân (zero-knowledge proof) sẽ đóng vai trò then chốt trong tương lai của lĩnh vực này. Các doanh nghiệp sẽ phải hợp tác cùng cơ quan chính quyền ở từng quốc gia nếu muốn vận hành lâu dài.
Những dự án tiếp tục mô hình thu thập dữ liệu sinh trắc học quy mô lớn mà không thể chứng minh được tính minh bạch và bảo mật sẽ có nguy cơ bị cấm hoặc hạn chế hoạt động trên nhiều thị trường trọng điểm.
Những câu hỏi thường gặp
Dữ liệu sinh trắc học là gì và tại sao lại được dự án tiền điện tử quan tâm?
Dữ liệu sinh trắc học gồm mống mắt, khuôn mặt, dấu vân tay… là mã nhận diện duy nhất cho mỗi cá nhân, giúp các dự án tiền điện tử xác thực “người thật” và loại bỏ bot hay AI giả mạo.
Worldcoin có hoạt động tại Việt Nam hay không?
Tính đến tháng 8/2025, Worldcoin chưa chính thức triển khai thiết bị quét mống mắt tại Việt Nam do chưa có khung pháp lý về bảo vệ dữ liệu sinh trắc học.
Vì sao Trung Quốc lại phản ứng mạnh với dự án quét mống mắt?
Trung Quốc xem đây là vấn đề an ninh quốc gia bởi dữ liệu sinh trắc học lọt ra ngoài có thể bị lợi dụng cho gián điệp công nghệ hoặc xâm phạm chủ quyền số.
Liệu có nguy cơ cấm hoàn toàn sở hữu Bitcoin cá nhân ở Trung Quốc?
Không có bằng chứng xác thực cho thấy Trung Quốc đã hoặc sẽ cấm tuyệt đối sở hữu cá nhân Bitcoin vào thời điểm tháng 8/2025.
Làm cách nào để bảo vệ dữ liệu sinh trắc khi tham gia các dự án tiền điện tử?
Chọn dự án có minh bạch, tuân thủ tiêu chuẩn bảo mật quốc tế và tuyệt đối không chia sẻ dữ liệu sinh trắc học với bên không rõ danh tính, nguồn gốc.
Thu thập dữ liệu sinh trắc có bị cấm tại châu Âu hay không?
Hầu hết hoạt động thu thập dữ liệu sinh trắc học phải tuân thủ nghiêm ngặt GDPR EU và nhiều dự án đã bị đình chỉ hoặc xem xét lại để đáp ứng tiêu chuẩn này.
Giá Token Worldcoin biến động thế nào sau cảnh báo từ Trung Quốc?
Sau khi Trung Quốc cảnh báo, giá Token WLD của Worldcoin giảm khoảng 5% trong bối cảnh đồng loạt bán tháo trên thị trường tiền điện tử vào 5/8/2025.
