Bitcoin đã tăng vọt từ khoảng 91.000 USD lên trên 94.000 USD chỉ trong hai giờ trong phiên Mỹ, khiến nhiều trader nghi ngờ đây là cú pump bị thao túng, khi dòng tiền hàng chục triệu USD đổ vào mà không có bất kỳ chất xúc tác cơ bản rõ ràng nào hỗ trợ.
Diễn biến giá dựng đứng đã chia rẽ cộng đồng: một bên ăn mừng vì lợi nhuận tức thì, bên còn lại cảnh báo đây là ví dụ kinh điển của thao túng thị trường và săn thanh khoản, với dấu vết là các lệnh mua khổng lồ diễn ra trong vài phút.
- Bitcoin tăng từ 91.000 USD lên hơn 94.000 USD trong hai giờ mà không có tin tức cơ bản rõ ràng.
- Dòng tiền lớn từ các tổ chức và thanh lý long–short cho thấy dấu hiệu săn thanh khoản.
- Một số chuyên gia cho rằng dữ liệu việc làm Mỹ và kỳ vọng FED mới là động lực chính.
Bitcoin tăng sốc nhưng không có chất xúc tác cơ bản rõ ràng
Cú pump của Bitcoin diễn ra trong khung hai giờ, đẩy giá từ khoảng 91.000 USD lên trên 94.000 USD mà không đi kèm bất kỳ tin tức vĩ mô, dòng vốn hay thông báo lớn nào, khiến nhiều nhà giao dịch cho rằng đây có thể là biến động bị dàn dựng.
Crypto trader Vivek Sen nhấn mạnh không có tin tức hay thông báo lớn nào xuất hiện cùng thời điểm cú tăng giá. Việc thiếu vắng chất xúc tác rõ ràng đã khiến cộng đồng bắt đầu nghi ngờ rằng lực mua đột ngột không xuất phát từ nhu cầu thị trường tự nhiên.
Các nhà phân tích on-chain nhanh chóng phát hiện những mô hình giao dịch bất thường. Theo DeFi researcher DeFiTracer, market maker Wintermute đã mua khoảng 68 triệu USD Bitcoin chỉ trong một giờ. Analyst DefiWimar còn chỉ ra hoạt động mua lớn từ Coinbase, BitMEX và Binance, gọi đây là hành vi được phối hợp.
Theo Wimar.X, trong cú pump này Wintermute đã mua khoảng 8.756 BTC, Coinbase khoảng 8.241 BTC, BitMEX 7.610 BTC, Binance 4.500 BTC, Bitwise 3.857 BTC và Bitfinex 3.003 BTC, cho thấy đây có thể là đợt mua được phối hợp giữa nhiều bên lớn.
– Wimar.X, trader DeFi, X (Twitter), 2025
Trader kỳ cựu NoLimitGains phân tích chi tiết vì sao cú tăng này trông “giả tạo”: order book mỏng khiến chi phí đẩy giá lên cao thấp, các lệnh market buy khổng lồ dồn trong vài phút, trong khi sau cú nhảy gần như không có cấu trúc tích lũy hay dòng tiền tiếp nối.
Theo anh, những pha bull thật sự sẽ xây dựng cấu trúc giá bền vững với tích lũy dần dần, còn những cú pump bị thao túng thường tạo nên “bẫy” giá dựng đứng rồi nhanh chóng xả hàng. Việc thiếu follow-through sau cú tăng khiến kịch bản bẫy tăng giá càng được chú ý.
Thanh lý cả long lẫn short: dấu ấn của chiến lược săn thanh khoản
Nhiều dấu hiệu cho thấy cú pump là màn săn thanh khoản: giá bị đẩy lên vùng có cụm lệnh thanh lý dày đặc, kích hoạt thanh lý hàng loạt vị thế dùng đòn bẩy, buộc cả phe long lẫn phe short phải mua bán cưỡng bức, tạo cơ hội cho các tay chơi lớn chốt lời.
Trong chiến lược “liquidity hunting”, các tổ chức đẩy giá đến những vùng mà lệnh thanh lý đòn bẩy tập trung. Khi trader mở vị thế dùng margin, họ đặt mức thanh lý cố định; các mức này thường tụ lại quanh những mốc giá rõ ràng. Giá bị kéo mạnh qua vùng đó sẽ kích hoạt chuỗi thanh lý dây chuyền.
Khi Bitcoin bị đẩy lên gấp, các vị thế short bị thanh lý hàng loạt, buộc trader bearish phải mua lại để đóng lệnh, vô tình tiếp thêm lực mua cho cú pump. Ở chiều ngược lại, nếu giá đảo chiều nhanh, các vị thế long đu đỉnh cũng dễ bị quét sạch, mang lại thêm thanh khoản cho “cá voi”.
Trader Orbion lưu ý trong ngày xảy ra biến động đã có khoảng 70 triệu USD vị thế long bị thanh lý, tiếp theo là 61 triệu USD vị thế short chỉ trong vài giờ, cho thấy cả hai phe đều bị “quét” khỏi thị trường trong cùng một phiên giao dịch.
NoLimitGains cảnh báo các cú spike thẳng đứng như vậy thường có xu hướng đảo chiều mạnh sau đó. Việc funding rate tăng vọt cùng open interest leo nhanh được anh xem là tín hiệu các tay chơi lớn đang chuẩn bị bán ra vào đúng lúc nhà đầu tư nhỏ lẻ ph FOMO nhập cuộc.
Một số chuyên gia cho rằng cú tăng vẫn có nền tảng vĩ mô hỗ trợ
Không phải ai cũng đồng ý rằng đây là màn thao túng. Một số nhà phân tích on-chain cho rằng dữ liệu việc làm Mỹ tích cực và kỳ vọng FED sắp cắt giảm lãi suất đã tạo môi trường thuận lợi cho tài sản rủi ro, trong đó có Bitcoin, bùng nổ trong ngắn hạn.
On-chain analyst Darkfost cho rằng dữ liệu việc làm Mỹ công bố cùng thời điểm là chất xúc tác hợp lý. Số liệu JOLTS tháng 10 ghi nhận 7,67 triệu vị trí việc làm trống, cao hơn nhiều so với dự báo 7,0 triệu, trong khi dữ liệu việc làm hàng tuần ADP cũng quay đầu tăng sau nhiều tuần suy yếu.
Theo Darkfost, Bitcoin đã tăng khoảng 4% ngay sau khi dữ liệu được công bố. Trong bối cảnh cuộc họp FOMC sắp diễn ra và thị trường rộng rãi kỳ vọng FED sẽ sớm cắt giảm lãi suất, anh cho rằng dòng tiền vào tài sản rủi ro hoàn toàn có thể là phản ứng tự nhiên với môi trường vĩ mô tích cực.
Quan điểm này cho rằng cú pump của Bitcoin có thể là sự kết hợp giữa yếu tố cơ bản vĩ mô và dòng tiền đầu cơ, thay vì chỉ đơn thuần là thao túng. Tính đến 18:30 GMT+7, Bitcoin đã rút khỏi đỉnh và giao dịch quanh vùng 92.500 USD, phản ánh tâm lý thị trường vẫn còn giằng co.
Những câu hỏi thường gặp
Vì sao nhiều trader cho rằng cú pump Bitcoin vừa rồi là thao túng thị trường?
Lý do chính nằm ở việc giá Bitcoin tăng dựng đứng từ 91.000 USD lên hơn 94.000 USD trong hai giờ mà không có tin tức lớn, kèm theo các lệnh mua khổng lồ từ tổ chức, order book mỏng và thiếu follow-through, tạo cảm giác đây là cú pump được dàn dựng.
Săn thanh khoản (liquidity hunting) trong thị trường crypto là gì?
Săn thanh khoản là chiến lược khi tay chơi lớn cố tình đẩy giá đến vùng có nhiều lệnh thanh lý đòn bẩy đang chờ. Khi giá chạm các mức này, hàng loạt vị thế long hoặc short bị đóng cưỡng bức, tạo thêm lệnh mua hoặc bán bắt buộc, giúp tổ chức có thêm thanh khoản để vào hoặc thoát hàng.
Dữ liệu việc làm Mỹ có thể tác động thế nào đến giá Bitcoin?
Dữ liệu việc làm Mỹ tốt hơn kỳ vọng, như JOLTS hay ADP, có thể cải thiện khẩu vị rủi ro của nhà đầu tư và củng cố kỳ vọng FED sẽ linh hoạt hơn với chính sách tiền tệ. Khi đó, dòng vốn có xu hướng dịch chuyển sang tài sản rủi ro như cổ phiếu và tiền điện tử, đẩy giá Bitcoin tăng.
