Trong bối cảnh thương mại toàn cầu ngày càng căng thẳng, thuế quan không chỉ là công cụ chính sách mà còn trở thành nhân tố gây chấn động lên toàn bộ hệ sinh thái tài chính – từ thị trường chứng khoán cho đến tiền điện tử.
Khi các chính phủ siết chặt rào cản thương mại để bảo vệ lợi ích quốc gia, nhà đầu tư buộc phải thích nghi với những biến động mới.
Bài viết dưới đây phân tích sâu về tác động của thuế quan – đặc biệt là chính sách thuế của Hoa Kỳ – lên thị trường tiền điện tử, làm rõ mối liên hệ giữa kinh tế vĩ mô và tương lai của các tài sản kỹ thuật số như Bitcoin.
Thuế quan là gì?
Thuế quan là các loại thuế được chính phủ áp đặt lên hàng hóa và dịch vụ nhập khẩu, thường được sử dụng như một công cụ để bảo vệ ngành công nghiệp trong nước, tạo nguồn thu ngân sách hoặc trả đũa các hành vi thương mại bị coi là không công bằng.
Dù có thể mang lại lợi ích ngắn hạn cho một số ngành, thuế quan cũng thường dẫn đến việc giá cả leo thang cho người tiêu dùng và doanh nghiệp, gia tăng căng thẳng thương mại và gây ra những xáo trộn kinh tế sâu rộng.
Trong bối cảnh nền kinh tế toàn cầu hóa, thuế quan không chỉ ảnh hưởng đến những ngành bị nhắm đến trực tiếp mà còn tác động tới các thị trường tài chính nói chung.
Chúng có thể chi phối tỷ lệ lạm phát, tâm lý nhà đầu tư và chuỗi cung ứng – từ đó ảnh hưởng đến tiền tệ, hàng hóa và cả tiền điện tử.
Vai trò của thuế quan Hoa Kỳ trong thương mại toàn cầu
Hoa Kỳ từ lâu đã sử dụng thuế quan như một công cụ chính sách thương mại, đặc biệt là dưới thời chính quyền Trump với các mức thuế rộng rãi áp lên hàng hóa từ Trung Quốc, Liên minh châu Âu, Canada và nhiều đối tác thương mại khác.
Các biện pháp thuế quan mới nhất – được gọi là “thuế Ngày Giải phóng 2025” – đã làm leo thang căng thẳng thương mại toàn cầu, ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều ngành công nghiệp cũng như thị trường tài chính.
Những chính sách này đã tác động rõ rệt đến sản xuất, công nghệ và nông nghiệp. Nhưng còn thị trường tiền điện tử thì sao?
Dù tiền điện tử không vận hành theo cơ chế tài chính truyền thống, nhưng chúng vẫn phản ứng với các biến động kinh tế. Cần một cái nhìn kỹ hơn để thấy thuế quan có thể ảnh hưởng thế nào đến thế giới tiền điện tử.
Thuế quan tác động ra sao đến thị trường tiền điện tử
Tác động của thuế quan lên thị trường tài chính và tiền điện tử có thể rất khác nhau, tùy vào cách tính toán, cách công bố và việc thực thi.
Ngoài ra, phản ứng của thị trường trong ngắn hạn có thể trái ngược hoàn toàn với dài hạn.
Ví dụ, trong ngắn hạn, thị trường thường phản ứng tiêu cực vì tâm lý lo sợ, không chắc chắn và hoài nghi tăng cao.
Nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc các nhà đầu tư sẽ bi quan lâu dài. Tất cả phụ thuộc vào mức độ minh bạch của các chính sách và khả năng thực thi thực tế.
Tâm lý nhà đầu tư và sự biến động của thị trường
Thuế quan tạo ra sự bất ổn kinh tế, khiến thị trường tài chính biến động mạnh. Tiền điện tử, đặc biệt là Bitcoin, từ lâu đã được xem là tài sản rủi ro cao.
Khi căng thẳng thương mại leo thang, tâm lý thị trường bị tác động, giới đầu tư có xu hướng rút vốn khỏi các tài sản như tiền điện tử và chuyển sang các kênh an toàn hơn như vàng hoặc trái phiếu chính phủ.
Ví dụ, năm 2025, ngay sau khi Hoa Kỳ công bố tăng thuế lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, giá Bitcoin đã lao dốc mạnh.
Điều này cho thấy trong ngắn hạn, thuế quan có thể kéo giá tiền điện tử xuống khi nhà đầu tư né tránh rủi ro và chuyển hướng tài sản.
Lạm phát, lãi suất và giá tiền điện tử
Thuế quan cao thường khiến giá hàng nhập khẩu tăng. Doanh nghiệp có xu hướng chuyển phần chi phí này cho người tiêu dùng, làm giá cả tăng và kéo theo lạm phát.
Để đối phó với lạm phát, các ngân hàng trung ương – như Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) – thường tăng lãi suất.
Khi lãi suất cao hơn, việc vay mượn trở nên đắt đỏ, dòng tiền đầu tư cũng bị hạn chế – bao gồm cả đầu tư vào tiền điện tử.
Nhưng mặt khác, nếu lạm phát vượt kiểm soát và niềm tin vào tiền tệ truyền thống bị lung lay, người dân có thể đổ xô vào tiền điện tử – đặc biệt là Bitcoin – như một cách bảo toàn tài sản.
Điều này từng xảy ra tại các quốc gia có siêu lạm phát và nền kinh tế yếu kém.
Hiệu ứng lâu dài phụ thuộc vào mức độ quyết liệt của ngân hàng trung ương trong phản ứng với lạm phát do thuế quan gây ra, và liệu giới đầu tư có xem Bitcoin như một nơi lưu giữ giá trị giống vàng hay không.
Chi phí khai thác tiền điện tử có thể tăng
Hoạt động khai thác tiền điện tử chủ yếu dựa vào phần cứng nhập khẩu – đặc biệt là từ Trung Quốc, nơi sản xuất phần lớn máy đào ASIC và GPU.
Nếu Hoa Kỳ áp thuế cao lên thiết bị công nghệ Trung Quốc, chi phí mua máy đào sẽ tăng, khiến việc vận hành các trang trại đào trở nên tốn kém hơn.
Điều này có thể thúc đẩy làn sóng di dời cơ sở khai thác sang những khu vực có chi phí thấp và ít rào cản thương mại hơn.
Thêm vào đó, nếu thuế nhắm vào chip bán dẫn – linh kiện thiết yếu cho các dàn máy đào – thì hậu quả sẽ càng nghiêm trọng hơn.
Phá giá tiền tệ và sự bùng nổ của tiền điện tử
Trong một số trường hợp, chiến tranh thương mại và thuế quan cao có thể làm suy yếu tiền tệ quốc gia, khiến tiền điện tử trở thành một phương án thay thế hấp dẫn.
Tại các quốc gia rơi vào tình trạng đồng tiền mất giá nhanh chóng, người dân thường tìm đến Bitcoin và các stablecoin để giữ giá trị tài sản.
Ví dụ, khi Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào khủng hoảng kinh tế, tỷ lệ sử dụng tiền điện tử tại đây tăng vọt khi người dân tìm kiếm giải pháp thay thế cho đồng nội tệ đang lao dốc.
Nếu thuế quan của Hoa Kỳ gây ra bất ổn tương tự ở các quốc gia bị ảnh hưởng, khả năng tiền điện tử sẽ được chấp nhận nhiều hơn trong dài hạn.
Bitcoin: Nơi trú ẩn an toàn hay tài sản đầy rủi ro?
Một số nhà đầu tư coi Bitcoin như “nơi trú ẩn an toàn”, đặc biệt là những người tham gia từ sớm. Trong khi đó, phần lớn thị trường vẫn xem nó là một kênh đầu tư mang tính đầu cơ, không kém phần rủi ro so với cổ phiếu.
Lịch sử cho thấy Bitcoin thường diễn biến theo chiều hướng của thị trường chứng khoán trong những giai đoạn căng thẳng kinh tế. Khi thị trường cổ phiếu lao dốc vì thuế quan, Bitcoin cũng bị ảnh hưởng theo.
Tuy nhiên, nếu nền kinh tế toàn cầu suy yếu nghiêm trọng, Bitcoin có thể dần mang đặc điểm của vàng, thu hút nhà đầu tư muốn bảo vệ tài sản trước lạm phát và sự mất giá tiền tệ.
Tác động lâu dài của thuế quan lên Bitcoin phụ thuộc vào việc nó được nhìn nhận là công cụ đầu cơ hay là một hàng rào chống lại các rủi ro vĩ mô.
Kết luận
Dù thuế quan chủ yếu nhắm vào hàng hóa và dịch vụ, ảnh hưởng của chúng lan rộng vượt khỏi lĩnh vực thương mại.
Thuế quan có thể làm lung lay niềm tin nhà đầu tư, đẩy chi phí khai thác tiền điện tử tăng cao và thậm chí thúc đẩy nhu cầu đối với tài sản kỹ thuật số.
Chính sách thương mại rõ ràng có thể ảnh hưởng đến cách con người đầu tư, nơi doanh nghiệp đặt cơ sở sản xuất và thậm chí là loại tiền tệ mà họ tin tưởng.
Trong ngắn hạn, sự bất ổn gia tăng có thể khiến giá tiền điện tử sụt giảm khi nhà đầu tư tháo chạy khỏi tài sản rủi ro. Nhưng trong trung và dài hạn, Bitcoin có khả năng trở nên hấp dẫn hơn như một kênh lưu trữ giá trị an toàn.
