Các ngân hàng cân nhắc phát hành stablecoin gắn với tiền tệ G7

Nhóm ngân hàng lớn toàn cầu đang khám phá phát hành stablecoin 1:1 theo các đồng tiền G7 trên blockchain công khai, nhắm tới USD, euro, yên và các tiền tệ chủ chốt khác.

Sáng kiến do BNP Paribas công bố, với sự tham gia của Bank of America, Goldman Sachs, Deutsche Bank và Citi, hướng tới một phương tiện thanh toán số ổn định, dựa trên dự trữ thực, tuân thủ quy định và quản trị rủi ro. Chưa có lộ trình cụ thể; bối cảnh pháp lý mới tại Hoa Kỳ (GENIUS Act) có thể tạo thuận lợi.

Dự án stablecoin của nhóm ngân hàng lớn là gì?

Một nhóm ngân hàng quốc tế, gồm Bank of America, Goldman Sachs, Deutsche Bank, Citi và do BNP Paribas công bố, đang khám phá phát hành tiền số 1:1 dựa trên dự trữ, gắn với các đồng tiền G7, khả dụng trên blockchain công khai.

Theo thông cáo ngày Thứ Sáu của BNP Paribas, dự án nhắm đến USD, euro và yên Nhật, cùng các tiền tệ G7 khác. Mục tiêu là tạo một tài sản thanh toán ổn định phục vụ giao dịch trên mạng công khai, nhưng vẫn giữ tiêu chuẩn tuân thủ và quản trị rủi ro như hệ thống tài chính truyền thống.

Hiện chưa có khung thời gian ra mắt. Nếu triển khai, sản phẩm sẽ cạnh tranh trực tiếp với các stablecoin hiện hữu, đặc biệt là USDT của Tether đang dẫn đầu về vốn hóa thị trường.

Mục tiêu của sáng kiến này là gì?

Các ngân hàng muốn kiểm chứng liệu một dịch vụ cấp ngành có thể mang lợi ích của tài sản số, cải thiện cạnh tranh thị trường, đồng thời bảo đảm tuân thủ quy định và quản trị rủi ro tốt nhất hay không.

“Mục tiêu của sáng kiến là khám phá liệu một sản phẩm cấp ngành mới có thể mang lại lợi ích của tài sản số và tăng cạnh tranh trên thị trường, đồng thời bảo đảm tuân thủ đầy đủ các yêu cầu pháp lý và thực hành quản trị rủi ro tốt nhất.”
– BNP Paribas Group, Thông cáo báo chí, nguồn: group.bnpparibas/en/press-release/group-of-leading-international-banks-explores-issuance-of-a-1-1-reserve-backed-form-of-digital-money

Tuyên bố cho thấy trọng tâm là “ổn định, tuân thủ và rủi ro”. Sử dụng dự trữ 1:1 nhằm giảm biến động, còn việc chọn blockchain công khai giúp khả dụng rộng rãi, minh bạch theo thời gian thực.

Tuy nhiên, tiêu chuẩn kiểm toán dự trữ, báo cáo minh bạch, cơ chế quản lý rủi ro hoạt động và lựa chọn hạ tầng blockchain sẽ là rào cản công nghệ và pháp lý mà nhóm cần giải quyết trước khi thương mại hóa.

Vì sao lựa chọn mô hình stablecoin 1:1 trên blockchain công khai?

Mô hình 1:1 giúp người dùng kỳ vọng quy đổi ngang mệnh giá, còn blockchain công khai tăng minh bạch giao dịch và khả năng tương tác với hệ sinh thái tài chính mở.

Ở góc độ vận hành, các chuỗi công khai hỗ trợ thanh toán xuyên biên giới theo thời gian gần thực, giảm chi phí bù trừ–thanh toán so với hệ thống kế thừa. Với dự trữ ngắn hạn, chất lượng cao, nhà phát hành có thể duy trì khả năng quy đổi và giảm rủi ro “chạy rút” trong căng thẳng thị trường.

Dù vậy, mô hình này đòi hỏi khung pháp lý rõ ràng cho quản lý dự trữ, kiểm toán định kỳ và cơ chế xử lý sự cố trên hạ tầng công khai, đặc biệt khi tích hợp vào hệ thống ngân hàng.

GENIUS Act là gì và ảnh hưởng ra sao đến ngân hàng Hoa Kỳ?

GENIUS Act là luật quản lý stablecoin thanh toán mới tại Hoa Kỳ, đã được Tổng thống Donald Trump ký vào tháng 7. Luật đã có hiệu lực pháp lý nhưng dự kiến áp dụng thực tế sau 15 tháng, hoặc 120 ngày sau khi Bộ Tài chính và FED hoàn tất quy định chi tiết.

Với các ngân hàng Hoa Kỳ, GENIUS Act cung cấp nền tảng pháp lý để thử nghiệm và phát hành stablecoin trong phạm vi giám sát. Việc triển khai còn phụ thuộc vào quy tắc dưới luật, bao gồm yêu cầu về dự trữ, quản trị rủi ro, báo cáo và bảo vệ người dùng.

Trong giai đoạn chuyển tiếp, doanh nghiệp cần chuẩn bị quy trình tuân thủ, hệ thống KYC/AML, quản trị dự trữ và hợp tác với cơ quan quản lý để đảm bảo triển khai an toàn.

Những lo ngại sau GENIUS Act: stablecoin trả lãi có thể đe dọa ổn định?

Một số ngân hàng đề nghị xử lý lỗ hổng pháp lý cho phép phát hành stablecoin trả lãi, vì chúng có thể hút tiền gửi ngân hàng và tạo rủi ro ổn định tài chính giống quỹ thị trường tiền tệ.

Nhà đầu tư tiền điện tử hoan nghênh luật mới; song phía ngân hàng lo ngại cạnh tranh huy động. Ý kiến thị trường cho rằng stablecoin trả lãi có thể kéo dòng tiền từ tiền gửi truyền thống sang tài sản số có lợi suất, gia tăng cạnh tranh từ công ty công nghệ.

Các tổ chức quốc tế như FSB đã cảnh báo rủi ro rút tiền hàng loạt, tính tương tác với hệ thống tài chính và quản trị dự trữ với stablecoin, khuyến nghị giám sát dựa trên rủi ro và tiêu chuẩn toàn cầu (FSB, 2023, nguồn: financialstabilityboard.org).

Bức tranh cạnh tranh: USDT và các stablecoin lớn đang dẫn dắt?

Tether USDT hiện là stablecoin lớn nhất theo vốn hóa, hơn 178 tỷ USD tại thời điểm đề cập, và sẽ là đối thủ trực tiếp nếu ngân hàng phát hành sản phẩm tương tự.

Bên cạnh USDT, các stablecoin lớn gồm USDC neo theo USD, DAI, Ethena USDe, PayPal USD (PYUSD) và USD1 của World Liberty Financial. USDC do Circle quản lý dự trữ tiền mặt và trái phiếu Kho bạc ngắn hạn (nguồn: circle.com). PYUSD do Paxos phát hành, được bảo chứng 1:1 bởi tiền gửi USD và trái phiếu Kho bạc (nguồn: PayPal Newsroom, 2023).

DAI mang tính thế chấp quá mức bằng tài sản tiền điện tử và một phần tài sản thực (nguồn: MakerDAO Docs). USDe là đồng tổng hợp dựa vào phòng hộ delta thay vì chỉ dự trữ tiền mặt (nguồn: Ethena Labs Docs). Mỗi mô hình có ưu–nhược riêng về minh bạch, khả năng mở rộng và rủi ro thị trường.

Bài học từ các khuôn khổ quốc tế: MiCA và khuyến nghị toàn cầu nói gì?

Liên minh châu Âu đã ban hành MiCA, đặt tiêu chuẩn về dự trữ, quản trị và giám sát đối với Token tham chiếu tài sản và e-money Token, có hiệu lực từng phần từ 2024 (nguồn: Regulation (EU) 2023/1114).

“Nếu được thiết kế tốt và quản lý phù hợp, stablecoin có thể hỗ trợ các lựa chọn thanh toán nhanh hơn, hiệu quả hơn và bao trùm hơn.”
– Bộ Tài chính Hoa Kỳ, Báo cáo của Nhóm Công tác của Tổng thống về stablecoin (PWG), 11/2021, nguồn: home.treasury.gov

FSB năm 2023 cũng ban hành khung khuyến nghị toàn cầu cho hoạt động tài sản tiền điện tử và stablecoin, nhấn mạnh quản trị rủi ro, bảo vệ người tiêu dùng, và giám sát xuyên biên giới (nguồn: financialstabilityboard.org).

Với các ngân hàng G7, đối chiếu MiCA và khuyến nghị FSB giúp định hình mô hình dự trữ, kiểm toán, công bố thông tin và quản trị, từ đó xây dựng niềm tin và tính chấp nhận thị trường.

Tiếp theo là gì, và mốc thời gian có thể kỳ vọng?

Chưa có mốc thời gian chính thức. Sáng kiến đang ở giai đoạn khám phá, ưu tiên đánh giá tính khả thi, yêu cầu quy định và rủi ro vận hành.

Mốc then chốt gồm: hoàn thiện quy định dưới luật của GENIUS Act, lựa chọn blockchain phù hợp, quy trình kiểm soát truy cập và tuân thủ, và cơ chế kiểm toán dự trữ minh bạch. Sự phối hợp giữa ngân hàng, cơ quan quản lý và nhà phát triển hạ tầng sẽ quyết định tốc độ tiến triển.

Khi các yêu cầu pháp lý rõ nét và thử nghiệm công nghệ đạt chuẩn an toàn, thị trường có thể kỳ vọng các thử nghiệm giới hạn trước khi mở rộng quy mô, đặc biệt trong các hành lang thanh toán xuyên biên giới.

Các câu hỏi thường gặp

Stablecoin 1:1 của ngân hàng khác gì Token hóa tiền gửi?

Stablecoin 1:1 là tài sản số giao dịch trên blockchain công khai và được bảo chứng bằng dự trữ, còn Token hóa tiền gửi là khoản nợ của ngân hàng với khách hàng. Khung quản trị rủi ro và quyền lợi chủ sở hữu có thể khác nhau tùy thiết kế và quy định.

GENIUS Act có hiệu lực khi nào?

Luật đã được ký, dự kiến áp dụng sau 15 tháng, hoặc 120 ngày sau khi Bộ Tài chính Hoa Kỳ và FED hoàn tất quy định chi tiết. Trong thời gian này, hướng dẫn thực thi sẽ tiếp tục được ban hành.

Những ngân hàng nào đang tham gia sáng kiến?

Theo BNP Paribas, các ngân hàng gồm Bank of America, Goldman Sachs, Deutsche Bank và Citi đã cùng khởi động dự án khám phá phát hành tiền số dựa dự trữ 1:1 trên blockchain công khai.

Vì sao stablecoin trả lãi gây tranh luận?

Chúng có thể hút tiền gửi khỏi ngân hàng truyền thống, tạo rủi ro rút tiền hàng loạt tương tự quỹ thị trường tiền tệ. FSB khuyến nghị quản lý rủi ro nghiêm ngặt để bảo vệ ổn định tài chính.

Những stablecoin lớn nào được nhắc đến?

USDT, USDC, DAI, Ethena USDe, PayPal USD (PYUSD) và USD1. USDT hiện dẫn đầu vốn hóa, cạnh tranh trực tiếp với mọi sản phẩm mới từ ngân hàng.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin, không phải khuyến nghị đầu tư. Vui lòng tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với mọi kết quả phát sinh từ quyết định đầu tư của bạn.