Quốc hội Nga chính thức thông qua luật bắt buộc các ngân hàng và nhà bán lẻ hỗ trợ đồng ruble kỹ thuật số cùng mã QR thanh toán chung từ năm 2026.
Luật mới này được xây dựng dựa trên đề xuất của Ngân hàng Trung ương Nga, cho phép áp dụng đồng ruble kỹ thuật số theo giai đoạn, nhằm thúc đẩy thanh toán hiện đại và tích hợp tiện ích mã QR duy nhất trên toàn quốc.
- Luật bắt buộc các ngân hàng lớn và hệ thống bán lẻ hỗ trợ đồng ruble kỹ thuật số từ 2026-2028.
- Triển khai mã QR thanh toán chung nhằm đơn giản hóa giao dịch không tiền mặt trên toàn Nga.
- Ngân hàng Trung ương Nga thiết lập lộ trình cụ thể theo từng nhóm đối tượng để thực hiện CBDC.
Quốc hội Nga đã thông qua luật về đồng ruble kỹ thuật số như thế nào?
Việc thông qua luật này đánh dấu bước tiến quan trọng trong kế hoạch phát hành đồng ruble kỹ thuật số của Nga, được luật hóa bởi Duma Quốc gia với sự hỗ trợ từ cả Hạ viện và Thượng viện cùng nhiều sửa đổi nghiêm túc. Dự luật số 811008-8 được nộp đầu tháng 12 năm 2024 và chính thức duyệt lần cuối vào đầu năm 2025, mở đường cho triển khai trên diện rộng.
Trước đó, dự án thử nghiệm đồng ruble kỹ thuật số đã bắt đầu từ gần 2 năm trước, tuy nhiên yêu cầu thúc đẩy do tổng thống Vladimir Putin đưa ra đã góp phần đẩy nhanh tiến độ luật hóa để đảm bảo sự phổ cập trong thanh toán. Theo báo cáo Interfax ngày 14/2/2025, luật mới không chỉ quy định việc áp dụng đồng kỹ thuật số mà còn bao gồm việc phát triển mã QR thanh toán chung, giúp hệ thống thanh toán điện tử được đồng bộ và tiện lợi hơn.
Đồng ruble kỹ thuật số được áp dụng đến đâu và khi nào?
Đồng ruble kỹ thuật số sẽ được triển khai theo từng giai đoạn, tập trung vào các ngân hàng lớn quan trọng trong hệ thống tài chính trước, yêu cầu sẵn sàng xử lý giao dịch từ ngày 1/9/2026. Các ngân hàng nhỏ hơn sẽ theo sau, hoàn tất việc tích hợp trong hai năm tiếp theo, cụ thể là cho đến ngày 1/9/2028 để đảm bảo phạm vi rộng khắp.
Ngân hàng Trung ương Nga đã thiết lập mốc thời gian cụ thể từ tháng 6/2024, sau yêu cầu thúc đẩy của tổng thống Putin nhằm đáp ứng việc hỗ trợ thanh toán kỹ thuật số trong hệ thống tài chính hiệu quả và kịp thời. Đối với nhà bán lẻ, các cửa hàng có doanh thu từ 120 triệu ruble/năm (tương đương 1,5 triệu USD) sẽ bắt đầu nhận thanh toán bằng đồng ruble kỹ thuật số từ năm 2026. Các cửa hàng nhỏ hơn, với doanh thu 20-30 triệu ruble hàng năm, sẽ lần lượt áp dụng trong các năm tiếp theo đến 2028, với ngoại lệ dành cho các cơ sở không có kết nối Internet hoặc doanh thu dưới 5 triệu ruble.
“Việc triển khai đồng ruble kỹ thuật số sẽ giúp tăng tính minh bạch và hiện đại hóa hệ thống thanh toán quốc gia, đồng thời tạo thuận lợi cho các giao dịch trong nước và quốc tế trong bối cảnh lệnh trừng phạt kinh tế.”
Alexey Zabotkin, Phó thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga, 03/2025, Interfax
Luật mới quy định gì về mã QR thanh toán chung ở Nga?
Nhằm đồng bộ và đơn giản hóa thanh toán điện tử, luật yêu cầu các ngân hàng phải có khả năng xử lý giao dịch qua mã QR chung từ 1/9/2026. Mã QR chung này do Hệ thống Thẻ Thanh toán Quốc gia Nga (NSPK) vận hành và quản lý, đảm bảo tính chuẩn hóa và an toàn trong toàn bộ hệ thống thanh toán.
Luật nghiêm cấm các tổ chức tài chính và nhà bán lẻ thu phí dịch vụ từ NSPK khi sử dụng mã QR chung. Đồng thời, NSPK cũng phải tuân theo những quy định kỹ thuật nghiêm ngặt để kết nối người dùng và đảm bảo mã QR được tạo ra đúng chuẩn, thuận lợi cho mọi giao dịch.
“Nhà cung cấp dịch vụ chuyển tiền có trách nhiệm cung cấp cho khách hàng chỉ duy nhất chi tiết chuyển tiền hoặc liên kết đến chi tiết đó thông qua mã thanh toán chung.”
Trích Luật về đồng ruble kỹ thuật số và mã QR thanh toán chung, 2025
Đáng chú ý, quy định này không áp dụng cho các giao dịch chuyển tiền xuyên biên giới, mặc dù đồng ruble kỹ thuật số nhiều khả năng sẽ đóng vai trò quan trọng trong hoạt động xuất nhập khẩu và thanh toán quốc tế của Nga khi các lệnh trừng phạt kinh tế vẫn còn hiệu lực.
Tác động của luật đồng ruble kỹ thuật số đến thị trường tài chính Nga ra sao?
Việc triển khai đồng ruble kỹ thuật số được kỳ vọng làm tăng cường sự minh bạch, giảm thiểu rủi ro rửa tiền và cải thiện hiệu quả thanh toán. Thống kê từ Ngân hàng Trung ương Nga cho thấy việc sử dụng tiền điện tử của quốc gia này sẽ giúp giảm chi phí giao dịch trung bình 15% và tăng tốc độ thanh toán lên gấp đôi so với tiền mặt truyền thống.
Chuyên gia tài chính Elena Morozova nhận định, trước bối cảnh căng thẳng kinh tế quốc tế, đồng ruble kỹ thuật số có thể củng cố vị thế kinh tế nội địa và giảm sự phụ thuộc vào hệ thống tài chính nước ngoài. Việc áp dụng mã QR chung cũng giúp mở rộng thị trường thanh toán không tiếp xúc, phù hợp với xu hướng chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính.
Những câu hỏi thường gặp
- 1. Đồng ruble kỹ thuật số của Nga là gì?
- Đây là tiền điện tử do Ngân hàng Trung ương Nga phát hành, dùng cho giao dịch thanh toán và chuyển khoản điện tử trong nước một cách an toàn và minh bạch.
- 2. Các ngân hàng nào phải hỗ trợ đồng ruble kỹ thuật số?
- Ngân hàng lớn, có vai trò then chốt trong thị trường thanh toán phải tích hợp ngay từ 1/9/2026, các ngân hàng nhỏ hoàn thành trước 1/9/2028.
- 3. Mã QR thanh toán chung có tác dụng gì?
- Giúp chuẩn hóa giao dịch phi tiền mặt, tạo thuận tiện, giảm chi phí và tăng tính bảo mật khi thanh toán qua điện thoại hoặc các thiết bị hỗ trợ QR.
- 4. Ai vận hành hệ thống mã QR chung ở Nga?
- Hệ thống Thẻ Thanh toán Quốc gia (NSPK), đơn vị quản lý chịu trách nhiệm vận hành và đảm bảo kỹ thuật.
- 5. Có phải tất cả nhà bán lẻ đều phải chấp nhận đồng ruble kỹ thuật số?
- Những cửa hàng có doanh thu thường niên từ 5 triệu ruble trở lên bắt buộc áp dụng, ngoại trừ các cơ sở không có kết nối Internet.
