Thị trường dầu toàn cầu có thể chịu áp lực mạnh, IEA cảnh báo

The IEA cảnh báo thị trường dầu mỏ toàn cầu có thể chịu áp lực lớn hơn dự báo dù số liệu chính thức ghi nhận dư thừa nguồn cung lớn.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế nhận định hoạt động lọc dầu tăng do nhu cầu mùa hè và điện năng kéo theo lượng dầu dự trữ không tăng tương xứng, phản ánh sự thắt chặt thị trường vượt trên con số cân đối nguồn cung – cầu.

IEA dự báo gì về cung và cầu dầu thế giới trong năm 2025?

Giám đốc IEA, bà Fatih Birol, cho biết cơ quan vừa điều chỉnh tăng dự báo nguồn cung dầu thêm 300.000 thùng/ngày lên 2,1 triệu thùng/ngày, đồng thời giảm kỳ vọng tăng trưởng nhu cầu xuống còn 700.000 thùng/ngày trong năm.

Dù trên giấy tờ cho thấy nguồn cung vượt cầu đáng kể, IEA nhấn mạnh những yếu tố đầu vào hoạt động lọc dầu cao và nhu cầu sử dụng điện tăng vào mùa hè đang làm giảm lượng dầu dự trữ thực tế, tạo áp lực lên thị trường. Quyết định mới nhất của OPEC+ đẩy nhanh việc giảm cắt giảm nguồn cung gần đây không đủ làm thị trường giảm căng thẳng.

“Quyết định của OPEC+ nhằm thúc đẩy sớm dỡ bỏ cắt giảm sản lượng không tạo hiệu ứng rõ rệt, bởi tình hình cơ bản thị trường vẫn rất chặt chẽ.”

Fatih Birol, Giám đốc IEA, tháng 7 năm 2024

Thị trường dầu có thực sự dư thừa như số liệu đưa ra?

Theo báo cáo tháng của IEA, mức chênh lệch giữa hợp đồng giao ngay với hợp đồng kỳ hạn (backwardation) cho thấy tín hiệu thị trường đang bị thắt chặt hơn nhiều so với số liệu cân đối tổng hợp. Các nhà lọc dầu vẫn duy trì lợi nhuận vững chắc dù tồn kho tăng nhẹ.

Không chỉ IEA, các bộ trưởng dầu mỏ OPEC và lãnh đạo các công ty năng lượng phương Tây cũng khẳng định lượng thặng dư dầu trên thị trường chưa chuyển thành tồn kho nhiều, đồng thời nhu cầu vẫn ở mức cao bất chấp rủi ro thuế quan và căng thẳng thương mại Hoa Kỳ – Trung.

Ảnh hưởng của mùa hè và hoạt động lọc dầu với nhu cầu dầu

Dữ liệu IEA cho thấy nhu cầu tiêu thụ dầu tăng mạnh vào mùa hè, đặc biệt ở bán cầu Bắc với du lịch và nhu cầu dùng điện tăng khi các máy điều hòa hoạt động. Lượng dầu thô qua nhà máy lọc dầu dự kiến tăng thêm gần 3,7 triệu thùng/ngày từ tháng 5 đến tháng 8, trong đó dầu sử dụng để phát điện mùa nóng tăng gấp đôi, đạt 900.000 thùng/ngày.

Dù vậy, mức tăng 700.000 thùng/ngày trong năm 2025 vẫn là đà tăng thấp nhất kể từ thời kỳ suy thoái 2020, dưới ảnh hưởng của vấn đề thương mại và biến động kinh tế tại các nước lớn như Hoa Kỳ, Nhật, Trung Quốc, Hàn Quốc.

So sánh dự báo nhu cầu dầu giữa IEA và OPEC

IEA giữ quan điểm thận trọng với dự báo nhu cầu tương lai, cho rằng chuyển dịch nhanh sang năng lượng sạch sẽ hạn chế mức tăng dầu thô. Ngược lại, OPEC dự đoán nhu cầu tăng khoảng 1,3 triệu thùng/ngày trong 2025 – gần gấp đôi con số của IEA.

Tầm nhìn IEA về thị trường dầu năm 2026

IEA dự báo nhu cầu dầu thế giới sẽ tăng thêm khoảng 720.000 thùng/ngày vào năm 2026, thấp hơn 20.000 thùng/ngày so với dự báo trước đó, trong khi nguồn cung sẽ tăng gần 1,3 triệu thùng/ngày. Điều này phản ánh thêm sự thận trọng với sự biến động thị trường và tác động của chuyển đổi năng lượng toàn cầu.

“Chúng ta đang chứng kiến thị trường dầu có nhiều ẩn số với áp lực từ nhiều yếu tố kinh tế social, trong khi chuyển đổi năng lượng diễn ra nhanh hơn mọi dự đoán trước đó.”

Fatih Birol, Giám đốc IEA, tháng 7 năm 2024

Những câu hỏi thường gặp

IEA dự báo dầu thô thế giới sẽ tăng bao nhiêu trong năm 2025?

IEA ước tính nguồn cung dầu tăng 2,1 triệu thùng/ngày nhưng nhu cầu chỉ tăng 700.000 thùng/ngày, thấp hơn nhiều dự báo từ các tổ chức khác.

Tại sao thị trường dầu vẫn căng thẳng dù thặng dư nguồn cung?

Ngành lọc dầu và nhu cầu điện mùa hè tăng cao khiến lượng dầu dự trữ không tăng, tạo áp lực thị trường vượt khỏi con số dư thừa truyền thống.

IEA và OPEC có sự khác biệt như thế nào về dự báo nhu cầu?

OPEC dự báo tăng nhu cầu dầu khoảng 1,3 triệu thùng/ngày, gần gấp đôi dự báo thận trọng 700.000 thùng/ngày của IEA.

Hoạt động lọc dầu mùa hè ảnh hưởng ra sao đến thị trường?

Hoạt động lọc dầu tăng 3,7 triệu thùng/ngày vào mùa hè do nhu cầu đi lại và dùng điện cao, gia tăng mức tiêu thụ dầu thực tế.

Tầm nhìn thị trường dầu năm 2026 của IEA ra sao?

IEA dự báo nguồn cung sẽ mở rộng 1,3 triệu thùng/ngày, nhu cầu tăng 720.000 thùng/ngày, phản ánh sự dịch chuyển chậm về nhu cầu dầu hiện tại.

Lưu ý: Nội dung bài viết chỉ nhằm cung cấp thông tin, không phải khuyến nghị đầu tư. Vui lòng tự nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định. Chúng tôi không chịu trách nhiệm đối với mọi kết quả phát sinh từ quyết định đầu tư của bạn.