Bitcoin ETF tại Hoa Kỳ ghi nhận 2,59 tỷ USD rút ròng trong tháng 11, một nửa đến từ IBIT của BlackRock; Arthur Hayes cho rằng basis trade kém hấp dẫn khiến quỹ phòng hộ tháo chạy.
Hayes dự báo thanh khoản USD có thể cải thiện đầu tháng 12, hỗ trợ tài sản rủi ro và đưa BTC hướng 200.000 USD, nhưng trước đó giá có thể lùi về 80.000–85.000 USD khi cầu kho bạc BTC và dòng USD tạm thời suy yếu.
- Rút ròng ETF spot BTC bốn tuần liên tiếp, 2,59 tỷ USD trong tháng 11; IBIT của BlackRock chiếm 1,26 tỷ USD (SoSoValue).
- Basis trade thu hẹp từ khoảng 14% xuống dưới 5% từ tháng 10, kích hoạt bán ra của quỹ phòng hộ (Arthur Hayes).
- Thanh khoản USD bị hút do TGA tăng; Hayes kỳ vọng đảo chiều sớm tháng 12 có thể đẩy BTC tiến tới 200.000 USD.
Dòng vốn ETF âm bốn tuần liên tiếp gia tăng áp lực bán
Tháng 11 ghi nhận 2,59 tỷ USD rút khỏi các ETF spot BTC tại Hoa Kỳ, trong đó 1,26 tỷ USD đến từ iShares Bitcoin Trust (IBIT) của BlackRock theo SoSoValue.
Đà rút ròng kéo dài bốn tuần phản ánh tâm lý phòng thủ của tổ chức và châm ngòi cho nhịp bán lan sang nhà đầu tư nhỏ lẻ. Việc IBIT dẫn đầu outflow cho thấy nhóm theo chiến lược chênh lệch lãi suất đang đóng vị thế khi phần bù rủi ro giảm nhanh. Nguồn: SoSoValue.
Hedge fund thoái lui khi basis trade thu hẹp mạnh
Arthur Hayes, đồng sáng lập BitMEX, nhận định phần lớn outflow từ IBIT đến từ các quỹ phòng hộ như nhóm do Goldman Sachs phục vụ, khi lợi suất basis trade không còn hấp dẫn.
Chiến lược phổ biến là mua ETF spot BTC và bán khống hợp đồng tương lai CME để khóa chênh lệch. Từ tháng 10, lợi suất basis giảm từ khoảng 14% xuống dưới 5%, làm rủi ro, chi phí và biên lợi nhuận không còn tương xứng, kéo theo rút vốn ETF và tâm lý tiêu cực ở nhà đầu tư cá nhân. Nguồn: Arthur Hayes, Substack.
“Giờ đây nhà đầu tư nhỏ lẻ tin rằng các tổ chức không còn ưa thích Bitcoin, tạo vòng lặp phản hồi tiêu cực khiến họ bán ra, làm basis giảm, cuối cùng khiến thêm tổ chức bán ETF.”
– Arthur Hayes, Đồng sáng lập BitMEX, bài viết Snow Forecast, Substack, 2024
Basis trade là gì?
Đó là chiến lược kiếm lợi từ chênh lệch giá giữa thị trường giao ngay và hợp đồng tương lai, thường được quỹ phòng hộ triển khai với đòn bẩy thấp, kỳ vọng lợi suất ổn định.
Khi đường cong futures ở trạng thái contango lớn, nhà đầu tư mua ETF spot và bán futures để nhận chênh lệch annualized. Khi contango co lại do nhu cầu đòn bẩy hạ nhiệt hoặc chi phí vốn tăng, lợi suất sụt nhanh, khiến dòng tiền rời bỏ ETF spot dùng cho cấu phần spot của giao dịch.
Thanh khoản USD bị hút khi TGA tăng, gây áp lực tài sản rủi ro
Hayes cho biết cầu từ các kho bạc BTC suy yếu trong ngắn hạn, trong khi thanh khoản USD bị rút khi số dư TGA tăng từ cuối tháng 10, góp phần làm sâu thêm nhịp điều chỉnh của tài sản rủi ro.
TGA là tài khoản vận hành chính của Chính phủ Hoa Kỳ; tăng TGA đồng nghĩa Kho bạc hút tiền khỏi hệ thống, giảm thanh khoản; giảm TGA sẽ bơm thanh khoản trở lại. Hayes dự báo dòng USD có thể được tái bơm đầu tháng 12 khi Fed chấm dứt QT theo kịch bản của ông, qua đó hỗ trợ phục hồi. Nguồn: Bloomberg/Arthur Hayes.
Dự phóng của Hayes: BTC có thể điều chỉnh 80.000–85.000 USD rồi hướng 200.000 USD
Hayes ước tính BTC có thể giảm về vùng 80.000–85.000 USD trong ngắn hạn trước khi tăng tốc lên 200.000 USD vào cuối năm, nếu điều kiện thanh khoản thực sự đảo chiều.
Kịch bản phụ thuộc vào sự cải thiện đồng thời ở: giảm số dư TGA, nới lỏng điều kiện tài chính và nhu cầu quay lại của tổ chức. Nếu outflow ETF hạ nhiệt và premium/basis trên CME nới rộng, xác suất đảo chiều tăng sẽ cao hơn. Đây là quan điểm của Hayes, không phải khẳng định chính sách chính thức.
Câu chuyện quyền riêng tư giúp Zcash nổi bật giữa nhịp yếu chung
Trong lúc chờ nới lỏng thanh khoản, Hayes kỳ vọng câu chuyện riêng tư dẫn dắt bởi Zcash (ZEC) duy trì sức hút, nên ông đã chuyển phần lớn altcoin sang ZEC.
Lập luận này dựa trên chu kỳ đề tài thị trường: khi BTC rung lắc, một số chủ đề có catalyst riêng như quyền riêng tư có thể tách nhịp. Tuy nhiên, sức mạnh bền vững vẫn phụ thuộc dòng tiền toàn thị trường và mức độ quan tâm của nhà đầu tư tổ chức đến mảng privacy. Nguồn: Arthur Hayes, Substack.
Các chỉ báo cần theo dõi trong tháng 12 để xác nhận trục thanh khoản
Để đánh giá khả năng đảo chiều, nhà đầu tư nên theo dõi đồng thời dòng vốn ETF, cơ sở futures và cán cân thanh khoản USD.
Các nguồn tham khảo đáng tin gồm: SoSoValue cho dữ liệu ETF spot BTC; CME và dữ liệu basis/contango; báo cáo dòng vốn hàng tuần của CoinShares; số dư TGA từ Bộ Ngân khố Hoa Kỳ và báo cáo bảng cân đối H.4.1 của Fed. Sự cải thiện đồng thời sẽ củng cố kịch bản tăng tốc rủi ro như Hayes nêu.
Bảng so sánh: Thị trường khi basis cao so với khi basis thấp
| Tiêu chí | Khi basis cao | Khi basis thấp |
|---|---|---|
| Dòng vốn ETF spot | Thường vào ròng do dùng làm leg spot | Dễ rút ròng khi trade kém hấp dẫn |
| Nhu cầu futures CME | Cao, contango nới rộng | Giảm, contango co hẹp |
| Hoạt động quỹ phòng hộ | Mở rộng basis trade | Đóng vị thế, giảm đòn bẩy |
| Tâm lý nhà đầu tư lẻ | Tự tin theo dòng tiền tổ chức | Dễ bán theo, tạo vòng lặp tiêu cực |
| Nhạy cảm với thanh khoản USD | Thấp hơn, nhờ biên lợi suất đệm | Cao hơn, do lợi suất mỏng |
Những câu hỏi thường gặp
Vì sao IBIT của BlackRock dẫn đầu rút ròng tháng 11?
Theo Arthur Hayes, nhiều quỹ phòng hộ dùng IBIT làm leg spot cho basis trade đã thoái lui khi lợi suất co hẹp. SoSoValue ghi nhận khoảng 1,26 tỷ USD outflow từ IBIT trong tổng 2,59 tỷ USD toàn thị trường ETF spot BTC Hoa Kỳ tháng 11.
Basis trade BTC là gì và vì sao kém hấp dẫn gần đây?
Đó là chiến lược mua spot ETF và bán futures CME để ăn chênh lệch. Từ tháng 10, lợi suất giảm từ khoảng 14% xuống dưới 5%, khiến rủi ro so với lợi nhuận không còn hấp dẫn, buộc quỹ đóng vị thế, kéo theo rút ròng ETF.
TGA ảnh hưởng thế nào đến thanh khoản thị trường?
TGA tăng nghĩa là Kho bạc hút tiền từ hệ thống, làm cạn thanh khoản và gây áp lực lên tài sản rủi ro; TGA giảm thì ngược lại. Hayes cho rằng đợt tăng TGA cuối tháng 10 góp phần làm sâu nhịp điều chỉnh.
BTC có thể giảm về 80.000–85.000 USD trước khi tăng mạnh?
Đó là kịch bản của Hayes: điều chỉnh ngắn hạn do thanh khoản kém và outflow ETF, sau đó có thể hướng 200.000 USD nếu đầu tháng 12 thanh khoản USD được tái bơm và dòng vốn tổ chức quay lại.
Nên theo dõi chỉ báo nào để xác nhận đảo chiều?
Quan sát: dòng vốn ETF trên SoSoValue, basis/contango CME, báo cáo dòng vốn CoinShares, số dư TGA và báo cáo H.4.1 của Fed. Sự cải thiện đồng thời là tín hiệu xác nhận.










