Tether (USDT) là stablecoin có vốn hóa lớn nhất, đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa tiền điện tử và tiền pháp định với tỷ lệ neo giá 1:1 so với USD.
Ra đời từ năm 2014, USDT hiện là trụ cột thanh khoản trong hệ sinh thái tiền điện tử, hỗ trợ nhiều giao dịch DeFi, CeFi và ứng dụng phi tập trung, mặc cho nhiều tranh cãi về minh bạch và rủi ro pháp lý.
- Tether giữ vai trò trung tâm trong hệ sinh thái tiền điện tử với vốn hóa vượt 124 tỷ USD (tháng 5/2024).
- USDT vận hành theo mô hình tập trung, được bảo đảm bởi tài sản dự trữ đa dạng nhằm duy trì tỷ lệ 1:1 với USD Hoa Kỳ.
- Đế chế Tether chịu nhiều áp lực pháp lý và cạnh tranh nhưng vẫn giữ vị thế nhờ minh bạch và chiến lược phát triển bài bản.
Tether (USDT) là gì?
Tether là stablecoin có vốn hóa lớn nhất thế giới, ra đời nhằm giải quyết vấn đề cầu nối giữa tiền điện tử và tiền pháp định. Đây là một tài sản số được “neo” với USD Hoa Kỳ theo tỷ lệ 1:1.
Tether (USDT) được giới thiệu năm 2014, ban đầu với tên Realcoin và được tái định vị vào tháng 11/2014 nhằm phù hợp với bản chất neo giá. USDT phát hành trên nền tảng Omni (Bitcoin), sau đó mở rộng sang Ethereum, Tron, Solana và Avalanche để gia tăng tốc độ và tính đa dạng.
USDT nhanh chóng trở thành công cụ thanh khoản chủ đạo, được tích hợp vào nhiều sàn lớn như Bitfinex, trở thành tài sản số được tin dùng trong hơn một thập kỷ qua.
USDT hoạt động như thế nào?
USDT vận hành theo mô hình tập trung, nghĩa là mỗi USDT phát hành phải tương ứng với số tiền mặt hoặc tài sản có giá trị tương đương do Tether nắm giữ. Đây là cơ chế được công ty cam kết duy trì để bảo đảm tính ổn định của đồng tiền.
Cụ thể, khi người dùng gửi USD vào Tether, công ty sẽ phát hành lượng USDT tương ứng. Khi người dùng trả lại USDT, họ nhận USD và USDT đó sẽ bị hủy bỏ (burn). Cơ chế này giúp duy trì tỷ lệ cố định 1 USDT bằng 1 USD.
“Mô hình này đòi hỏi Tether phải minh bạch và duy trì tài sản dự trữ đầy đủ nhằm bảo vệ quyền lợi người dùng và thanh khoản thị trường.”
Paolo Ardoino, CEO Tether, 2024
Tuy nhiên, do tính tập trung cao, USDT cũng chịu rủi ro từ yếu tố pháp lý và quy định quản lý, điều mà các stablecoin phi tập trung không gặp phải.
Tài sản dự trữ của Tether gồm những gì?
Theo báo cáo minh bạch cuối năm 2023, Tether nắm giữ hơn 78 tỷ USD tài sản dự trữ đa dạng để đảm bảo thanh khoản cho USDT. Điều này giúp duy trì niềm tin cộng đồng và chứng minh khả năng bảo chứng tỷ giá.
Chi tiết tài sản dự trữ của Tether bao gồm:
- 63 tỷ USD là trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ (T-Bills), đảm bảo tính an toàn và thanh khoản cao.
- 3,5 tỷ USD giá trị kim loại quý như vàng.
- 2,8 tỷ USD đầu tư Bitcoin, góp phần đa dạng danh mục tài sản.
- 3,8 tỷ USD các khoản đầu tư chiến lược khác nhằm gia tăng hiệu quả tài chính.
- 4,8 tỷ USD khoản vay có đảm bảo.
Trong năm 2023, Tether đã phát hành thêm hơn 22,75 tỷ USDT, thể hiện vai trò quan trọng trong cung cấp thanh khoản toàn cầu (vốn hóa đạt hơn 124 tỷ USD tháng 5/2024).
Ai đứng sau đế chế Tether?
Paolo Ardoino hiện là CEO của Tether, người đã góp phần xây dựng hệ thống minh bạch và phát triển các công nghệ Web3 tiên tiến. Ông gia nhập Bitfinex – sàn “chị em” của Tether – từ năm 2014 và trở thành CTO trước khi lên CEO vào tháng 12/2023.
“Chúng tôi tập trung xây dựng sự minh bạch tài chính, phát triển công nghệ Holepunch để cải tiến giao tiếp Web3, đồng thời khai thác Bitcoin ở các khu vực năng lượng thấp chi phí như Hoa Kỳ Latinh.”
Paolo Ardoino, CEO Tether, 2024
Bitfinex đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, dù từng chịu các cuộc điều tra pháp lý nhưng Tether vẫn giữ được vị trí hàng đầu nhờ liên tục cải thiện báo cáo minh bạch và thực hiện kiểm toán định kỳ.
Tether có rủi ro gì không?
Rủi ro lớn nhất của Tether đến từ việc thiếu kiểm toán độc lập, mô hình tập trung và áp lực cạnh tranh ngày càng khốc liệt.
- Tether chưa hợp tác với các công ty kiểm toán Big Four liên tục, gây hoài nghi về tính minh bạch tài sản bảo chứng.
- Với mô hình tập trung, Tether dễ bị ảnh hưởng bởi các chính sách pháp luật và quyết định nội bộ công ty.
- Cạnh tranh từ các stablecoin khác như USDC (Circle), DAI (MakerDAO) và FDUSD (First Digital) gia tăng trong thị trường.
Dù vậy, Tether vẫn được ví như “ngân hàng trung ương” trong thế giới Web3 bằng cách quản lý thanh khoản hơn 100 tỷ USD mà không cần cấp phép chính phủ.
Những lần Tether vướng phải pháp lý nào?
Cuộc điều tra của Văn phòng Tổng chưởng lý New York (NYAG) 2019–2021
NYAG cáo buộc Tether và Bitfinex đã sử dụng quỹ dự trữ USDT để bù đắp khoản lỗ 850 triệu USD. Cuộc điều tra kết thúc năm 2021 với việc Tether chịu phạt 18,5 triệu USD và cam kết báo cáo tài sản dự trữ hàng quý trong 2 năm.
Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai Hoa Kỳ (CFTC) 2021
CFTC phạt Tether 41 triệu USD vì quảng cáo sai lệch về việc USDT được bảo chứng 100% bằng tiền mặt trong giai đoạn 2016-2018. Trên thực tế, chỉ 27% lượng USDT được bảo chứng bằng tiền mặt, còn lại là các tài sản khác như thương phiếu, trái phiếu. Bitfinex bị phạt 1,5 triệu USD vì vận hành sàn giao dịch không đăng ký.
Các lo ngại khác về minh bạch và kiểm toán
Cộng đồng và chuyên gia vẫn nghi ngờ Tether về việc:
- Không thuê các công ty Big Four để kiểm toán.
- Chưa minh bạch hoàn toàn trong báo cáo tài sản bảo chứng.
- Khả năng phát hành USDT không kiểm soát nhằm thao túng thị trường.
Mặc dù báo cáo minh bạch của Tether liên tục được cải thiện từ 2022, mức độ tin cậy vẫn là chủ đề được tranh luận.
Tương lai của Tether và stablecoin?
Stablecoin như USDT sẽ vừa hợp tác vừa cạnh tranh với các ngân hàng trung ương trong quá trình triển khai tiền kỹ thuật số ngân hàng trung ương (CBDC).
Tether đang đa dạng hóa hoạt động sang các lĩnh vực:
- Thanh toán xuyên biên giới nhanh và chi phí thấp.
- Khai thác Bitcoin tận dụng nguồn năng lượng giá rẻ, đặc biệt ở Hoa Kỳ Latinh.
- Xây dựng hạ tầng giao tiếp Web3 với các công nghệ mới như Holepunch và Keet.
Với chiến lược này, Tether không chỉ là nhà phát hành stablecoin mà còn là trụ cột trong hệ sinh thái Web3 toàn cầu.
Những câu hỏi thường gặp (FAQ)
Tether (USDT) là gì?
USDT là stablecoin gắn chặt với USD Hoa Kỳ với tỷ lệ 1:1, dùng làm tài sản ổn định trong thị trường tiền điện tử, được phát hành từ năm 2014.
USDT hoạt động dựa trên cơ chế nào?
USDT vận hành tập trung, được phát hành dựa trên khoản tiền gửi USD thực tế hoặc tài sản tương đương mà Tether nắm giữ.
Tether có đảm bảo 100% tài sản bằng tiền mặt không?
Theo CFTC 2021, chỉ khoảng 27% USDT được bảo chứng bằng tiền mặt, phần còn lại bằng tài sản khác như trái phiếu và thương phiếu.
Ai đứng đầu Tether hiện nay?
Paolo Ardoino là CEO Tether từ tháng 12/2023, chịu trách nhiệm phát triển công nghệ và minh bạch tài chính cho công ty.
Tether có rủi ro gì lớn nhất không?
Rủi ro gồm thiếu kiểm toán độc lập, mô hình tập trung và áp lực cạnh tranh từ các stablecoin khác như USDC và DAI.